Қорытынды 2:
Студенттерде реттеушілік және мотивациялық процестердің өзара байланысының келесідей ерекшеліктері анықталды:
Өзін қадағалау және жетістікке жету мотивациясы психикадағы реттеушілік және мотивациялық құрылымдардың өзара әрекетін қамтамасыз ететін қиылысатын процестер болып табылады.
Реттеушілік және мотивациялық құрылымдардың өзара іс-әрекетін жүзеге асыратын маңыздылықтың екінші деңгейінде 3 мотив (таным, өзін-өзі дамыту және өзін құрметтеу) және 3 реттеушілік механизмі (осы шаққа бағдарланушылық, мақсат қою және табандылық) орын алады.
Екі мотивтер (экстерналды және интроекцияланған), сонымен қатар амотивация реттеушілік процестердің тиімділігін төмендетеді.
Осыдан кейін, біз студенттердің өзіндік тиімділігі мен реттеушілік процестерінің өзара байланысын зерттедік, алынған мәліметтер 14-кестеде және 16-суретте көрсетілген.
Кесте 14 - Студенттердің реттеушілік процестері мен өзіндік тиімділігінің өзара байланысы
Спирмен коэффиценті
|
Жалпы өзіндік тиімділік
|
Заттық іс- әрекеттегі өзіндік тиімділік
|
Тұлғааралық қатынастардағы өзіндік тиімділік
|
Өзін қадағалау
|
0,224**
|
-0,232**
|
-0,261**
|
Жоспар қоя білушілік
|
0,170*
|
0,160*
|
|
Мақсаттылық
|
0,477**
|
-0,408**
|
-0,419**
|
Табандылық
|
0,178*
|
0,371**
|
0,178*
|
Фиксация
|
0,161*
|
| |
Өзін-өзі ұйымдастыру
| | |
|
Осы шаққа бағдарланушылық
|
0,452**
| |
|
Өзін қадағалау өзіндік тиімділіктің 3 көрсеткішімен корреляцияланады: жалпы өзіндік тиімділікпен оң корреляциялы (r=0,224**) және екі, яғни заттық іс әрекет аумағындағы өзіндік тиімділікпен (r=-0,232**) және тұлғааралық қатынастар аумағындағы өзіндік тиімділікпен (r=-0,261**) теріс корреляциялы. Жоспар қоя білушілік жалпы өзіндік тиімділікпен (r=0,170*) және заттық іс- әрекет аумағындағы өзіндік тиімділікпен (r=0,160*) оң корреляциялы байланыста (сурет 16).
Сурет 16 - Студенттердің реттеушілік процестері мен өзіндік тиімділігінің өзара байланысы
Мақсаттылық жалпы өзіндік тиімділікпен (r=0,477**) оң корреляциялы және екі, яғни заттық іс-әрекет аумағындағы өзіндік тиімділікпен (r=-0,408**) және тұлғараралық қатынастар аумағындағы өзіндік тиімділікпен (r=-0,419**) теріс корреляциялы.
Табандылық өзіндік тиімділіктің 3 көрсеткішімен оң корреляциялы байланыста: жалпы өзіндік тиімділік (r=0,178*) және заттық іс-әрекет аумағындағы өзіндік тиімділік (r=0,371**) және тұлғааралық қатынастар аумағындағы өзіндік тиімділікпен (r=0,178*).
Фиксация жалпы өзіндік тиімділікпен оң корреляциялы (r=0,161*).
Осы шаққа бағдарланушылық жалпы өзіндік тиімділікпен оң корреляциялы (r=0,452**).
Корреляциялық талдау нәтижелері қарама-қайшы. Бір жағынан, реттеушілік процестердің механизмдері, олар күшейген және дамыған сайын, студенттерде жалпы өзіндік тиімділік сезімін арттыратыны анық, екінші жағынан, өзін қадағалаумен мақсаттылықтың артуы заттық іс-әрекет аумағындағы және тұлғааралық қатынастар аумағындағы өзіндік тиімділік сезімінің төмендеуіне әкеледі. Заттық іс-әрекет аумағындағы және тұлғааралық қатынастар аумағындағы өзіндік тиімділікке табандылық сияқты реттеушілік механизмін дамыту оң әсер етеді.
16-суретте 3 реттеушілік процестердің өзара байланысы – мақсат қоя білушілік, табандылық, өзін-өзі бақылау және 3 өзіндік тиімділік көрсеткіштері көрсетілген. Реттеушілік процестердің бұл көрсеткіштері өзіндік тиімділіктің барлық көрсеткіштерімен тығыз байланысты. Фиксация, осы шаққа бағдарлану және жоспар қоя білушілік тек өзіндік тиімділіктің жеке көрсеткіштерімен байланысты. Өзін-өзі ұйымдастырудың өзіндік тиімділік көрсеткіштерімен корреляциялық байланысы жоқ. Сондай-ақ, жалпы өзіндік тиімділік барлық дерлік реттеушілік процестерімен байланысты екенін ескереміз (өзіндік тиімділіктен басқа).
Достарыңызбен бөлісу: |