Лекция 1 Кіріспе. Жоспар

Деңгейлер айырмаларында айқын шекараларға ие емес. Бұл барлық деңгейлердің негізінде дағдыларды қалыптастырудың тұтас психофизиологиялық заңдылықтары жататындығымен түсіндіріледі. Мәні жағынан элементарлы шеберлік - бұл әлі толығымен қалыптаспаған дағды, ал автаматтанған дағды - бұл қалыптастырылып қойылған дағдыны меңгерудің жоғары деңгейі.

Қозғалтқыш дағды - бұл назарды жекеленген қозғалыстарға емес, әрекет нәтижесіне және жағдайларға шоғырландыра отырып, әрекетті орындау қабілеттілігі.

Егер де дағды - психофизиологиялық категория болатынболса, онда шеберлік педагогикалық категория ("ақыл"сөзінің түбірі) және қозғалтқыш әрекетті меңгерудің барлық деңгейін де "жасай аламын"," жақсы жасай аламын", "өте жақсы жасай аламын ", деген сөздермен жеткізуге болады.

Әрекетті орындау қабілеттілігі, адамның өз білімі мен қозғалтқыш тәжирбесін қолдану нәтижесінде туындайды. Бұдан басқа, мұндай қабілеттілік кенеттен емес, тек берілген әрекетті қайталаудың белгілі мөлшерінен кейін ғана пайда болады. Мәселен, жекешелендіру қағидасын оқыту үшін баланың психофизиологиялық қызметіне жағымсыз ықпал етпейтін осындай қозғалтқыш әрекеттерді таңдауға мүмкіндік береді.

Дене тәрбиесін берудің жүйесі қағидаларынан басқа тек педагогикалық үрдістің заңдылықтарын сипаттайтын қағидалар да өмір сүреді. Дене тәрбиесінің теориясында олар "дене тәрбиесін беру қағидалары" (кейде "әдістемелік ұстанымдар "деп те аталады).

Оқыту негізіне жататын заңдылықтар өзінің қызмет ету мүмкіндіктері жағынан біртектес емес, осыған сәйкес оқыту қағидаларын мақсатқа сәйкес төрт өзара байланысқан салаға бөлуге болады: қатынас ұстанымы, бағалау ұстанымы үйлестіру ұстанымы, құру ұстанымы қағидалар тобының атаулары және олардың әрбірі біршама дәрежеде шартты, бірақ мұғалімді олар педагогикалық міндеттерді шешу кезінде иемденетін ұстанымдардың қызмет ету мүмкіндіктерін қолдануға бағыттауда туындаған. Бұдан басқа қағидалардың әрбірінің атау педагогика мен дене тәрбиесі теориясында қабылданған терминологияға қарама-қайшы келмейді.

Балаларда оқытуға танымдық белсенді қарым-қатынаеты калыптастыру қажеттілігі саналық пен белсенділік қағидаларымен ұштастырылады. Қызмет ету мүмкіндіктерінің тұтастығы негізінде оларды қатынас ұстанымы тобына біріктіруге болады.

Оқыту үрдісінің нәтижелілігін обьективті бағалау қажеттілігі ғылыми және беріктілік қағидаларымен ұштастылылады. Қызмет ету мүмкіндіктерінің тұтастығы негізінде олар бағалау ұстанымы тобына біріктіріледі.

Оқытуда баланың жас, жыныс және жеке ерекшеліктеріне сәйкес жүргізу қажеттілігі жеке туындайды. Берілген қызмет ету мүмкіндіктерінің тұтастығы негізінде оларды мақсатқа сәйкес үйлестіру,сабақты дұрыс ұйымдастыру, жүргізу тәсілдері, қолданылатын қағидалар жиынтығы баллығы талапқа сай болғанда ғана жүйелі жұмыс жүргізіледі.