Проблемалық оқыту әдісін математиканы оқытуда қолдану.
(2 саѓат)
Жоспары:
-
Проблемалық жағдай туралы мәлімет
-
Проблемалық жағдайды қою және оны шешу
-
Проблемалы оқытуға мысалдар келтіру
Пайдаланатын єдебиеттер:
а) негізгі:
1. Д.Е Әбілқасымова т.б Математиканы оќытудыњ теориясы мен әдістемесі А.: 1998 ж
2 Ә. Бидосов. Математиканы оќытудыњ методикасы А.: 1989 ж
3. О.А Жәутіков. Ақиқаттыњ шынын білудегі математиканың рөлі А.: 1995 ж.
4. В.А. Огенесян, Ю.М. Колягин и др. Методика преподование математики в средный школе. М 1980
б) ќосымша:
5. .Бейсеков Ж., т.б. Орта мектепте математиканы оқыту әдістемесіне арналған оқу құралы. Ш. 2003.
6. Пышкало А.М. т.б. Математиканы бастауыш курсының теориялық негіздері. А. 1984.
7. Антонов Н.С. , Гусев В.А. Современные проблемы методики преподавания математики. М. 1984.
8. Моро М. И., Пышкало А.М. Методика обучения математике в І-ІІІ классах. М. 1975.
Бағдарламаланған оқытумен қатар оқытудың ең жаңа перспективті әдістеріне проблемалық әдіс жатады. Егер бағдарламаланған оқытудың негізхіне ойлаудың алгоритмдік түрі жатса, проблемалық оқыту шығармашылық, тапқыр (эвристикалық) ойлауға сүйенеді. Мұндай ойлау әсіресе стандартты емес есептерді шешуге қажет болады. Сонымен бірге проблемалық әдіс математикалық теорияны оқып, үйренуде аса тиімді болады.
Проблемалық оқыту теориясының ең басты ұғымдары “проблема” (оқулық) және “проблемалық жағдай” (ситуация) ұғымдары болып табылады. Проблемалық жағдай оқушыны жаңа білім алуға итермелейтін ойлау әрекетіне бастайды, оған жағдай туғызады.
Оқулықтағы математика есептер мынадай екі жағдайға душар етеді: 1) егер оның шарты мен талабының арасында ойлау субъектісі болып саналатын оқушы адам тұрса; 2) ол адам бұл есепті қалай шешуді білмесе.
Кез келген есеп білмегендер үшін ғана проблема болады, ал оның шешуін білетіндер үшін ол ешқандай проблема болмайды.
Оқушыларда проблемалық жағдай белгілі бір проблемалық жағдай қоюдың (туғызудың) негізгі тәсілдерін көрсетуге болады.
-
Мұғалімнің өзі қоятын проблема.
-
проблеманы қою және оны тұжырымдау.
-
Проблеманы сипаттайтын шарттарды қарастыру.
-
Қойылған проблеманы шешу: а) проблеманы талдап тексеру, және шешудің көңілге қонымды бағыттарын іздестіру; ә) проблеманы шешуге қажетті мағлұматтарды іріктеу және оларды бір жүйеге келтіру; б) қабылданған шешу жоспарын нақтылау (детализация).
-
Алынған жауаптардың дұрыстығын негіздеу.
-
Проблеманы шешу жолын және оның нәтижесін зерттеу және жаңа білімді айқындау.
-
Жаңа білімді арнайы іріктеп алынған есмептерді шешуге практикалық қолану.
-
Қойылған проблеманы мүмкіндігінше кеңейту және жалпылық жолдарын іздестіру.
-
Проблеманың алынған шешуін қарастыру; бұдан басқа да тиімді және сындарлы жолдарын іздестіру.
-
Жасалынған жұмысқа қорытынды жасау.
Проблемалық сабақты ұйымдастыруда оқу проблемасының нақты сипатына сәйкес бұл сүлбелік жоспар кейде толық, кейде ішінара орындалуы мүмкін, кейбір пунктерді біріктіріп жіберуге тура келеді т.б.
Сабақ үстінед оқушылар алдына қойылатын проблемалар сан алуан болып келеді. Жаңа тақырыпқа кіріспе, есепті жаңа тиімділік әдіспен шешу, белгілі материалды жаңа оқу материалдарымен байланыстыру т.б.
Лекция № 39-40
Оқушылардың өзіндік жұмысы және оның түрлері.
(2 саѓат)
Жоспары:
-
Оқушылардың өзіндік жұмысының тиімділігін асыру жолдары
-
Оқушыларды өзіндік жұмысты атқаруға үйрету жолдары
-
Өзіндік жұмыстың түрлері
Пайдаланатын єдебиеттер:
а) негізгі:
1. Д.Е Әбілқасымова т.б Математиканы оќытудыњ теориясы мен әдістемесі А.: 1998 ж
2 Ә. Бидосов. Математиканы оќытудыњ методикасы А.: 1989 ж
3. О.А Жәутіков. Ақиқаттыњ шынын білудегі математиканың рөлі А.: 1995 ж.
4. В.А. Огенесян, Ю.М. Колягин и др. Методика преподование математики в средный школе. М 1980
б) ќосымша:
5. .Бейсеков Ж., т.б. Орта мектепте математиканы оқыту әдістемесіне арналған оқу құралы. Ш. 2003.
6. Пышкало А.М. т.б. Математиканы бастауыш курсының теориялық негіздері. А. 1984.
7. Антонов Н.С. , Гусев В.А. Современные проблемы методики преподавания математики. М. 1984.
8. Моро М. И., Пышкало А.М. Методика обучения математике в І-ІІІ классах. М. 1975.
Өзіндік жұмыс оқушылардың оқу танымдық іс-әрекетінің формаларының бірі болып табылады. Сондықтан бұл жұмыстардың тиімділігі мұғалімнің осы іс-әрекетті дұрыс жоспарлау біліктілігіне байланысты болады. Белсенді оқу танымдық іс-әрекет оқушылардың ой еңбегі мен практикалық әрекетінің қызметін болжайды. Яғни білік тек белгілі бір оқу әрекеттерін орындаған кезде ғана толық әрі саналы меңгеріледі және де бұл әрекеттерді оқушының өз бетінше ізденуді, оқушылардың өзіндік жұмысын ебін тауып ұйымдастыра алатын, керек кезінде проблемалық жағдайлар туғызып, олардың назарын басты проблемаларды өз бетінше шешуге құжаттандыра алатын мұғалімнің оқытуда ең жақсы нәтижеге жететіндігін көруге болады.
Қазіргі кезде сабақты дұрыс жүргізуге қойылатын негізгі талап – оқушылардың белсенді іс- әрекеттік сезімін, тек дайын ақпаратты деректер, заңдар, ережелер күйінде ғана беріп қоймай, оқушыларды өз бетінше іздендіретін, одан жаңа ақпарат алатындай оқу материалын берудің құрылымын қайта құруды талап етеді. Екіншіден, оқушылардың іс-әрекетіне деген мұғалімнің іс -әрекетінің көзқарасын өзгертуді талап етеді. Яғни, мұғалім оқушылардың өзі белсенді жасампаз күш болатын, оқытудың ұйымдастырушысы және басқарушысы болуы қажет. Ол оқытудың әр кезеңінде: үй жұмысын тексерген кезде, оқушыларды жаңа білімді меңгеруге дайындығы кезінде, жаңа білімді енгізіп оны тұжырымдаған және оларға сүйенген кезде, алынған білімді қорытып, бір жүйеге келтірген кезде де көрініп отыруы керек. Осы орайда математкиа сабағының әр түрлі кезеңдеріне тоқтала кетейік.
Оқушылардың оқу-танымдық іс-әрекетінің нәтижесі олардың алынған білімді өз бетінше талдап және бір жүеге келтіре алатын шығармашылық тапсырмаларды орындауы болып табылады.
Әрине, өзіндік жұмыстың мазмұны, формасы және оны орындау уақыты сабақтың сол кезеңіне сай сай болатын негізгі оқыту мақсатына байланысты болуы керек. Айта кететін жай, оқу үрдісінде өзіндік жұмысты көп қолдану, оны бағалай-да алмаған сияқты зиянды. Әлбетте, егер оқудың әр жеке кезеңінде жүргізілетін өзіндік жұмыстардың мақсаты дәл анықталған, оның нақты тапсырмалары салыстырылған алынатын қорытындының формасы дәлелденген болса, онда бұл дұрыс нәтиже береді. Сондай-ақ мұғалім үшін оқушыларды жұмыс жұргізуге дайындау, оны өткізу және алынған нәтижені бағалау мәселелері де маңызды болып табылады.
Оқу үрдісінде өзіндік жұмыстың төрт түрі қарастырылады. Олар мыналар: а) үлгі бойынша орындалатын; ә) реконструктивті – вариативтік; б) эврикалық; в) шығармашылық өзіндік жұмыстар.
Достарыңызбен бөлісу: |