1. Д.Е Әбілқасымова т.б Математиканы оќытудыњ теориясы мен әдістемесі А.: 1998 ж
2 Ә. Бидосов. Математиканы оќытудыњ методикасы А.: 1989 ж
3. О.А Жәутіков. Ақиқаттыњ шынын білудегі математиканың рөлі А.: 1995 ж.
4. В.А. Огенесян, Ю.М. Колягин и др. Методика преподование математики в средный школе. М 1980
б) ќосымша:
5. .Бейсеков Ж., т.б. Орта мектепте математиканы оқыту әдістемесіне арналған оқу құралы. Ш. 2003.
6. Пышкало А.М. т.б. Математиканы бастауыш курсының теориялық негіздері. А. 1984.
7. Антонов Н.С. , Гусев В.А. Современные проблемы методики преподавания математики. М. 1984.
8. Моро М. И., Пышкало А.М. Методика обучения математике в І-ІІІ классах. М. 1975.
Математика дидактикасында «математика сабағы» әдістемелік мынадай сипат белгілер жиыны сәйкес келеді. Әрбір сабақта белгілі бір білім беру және тәрбиелеу мақсаттары жүзеге асырылады, бұл мақсат міндеттер нақты оқу материалын қарау арқылы шешіледі, бұл үшін лайықты оқыту әдістері таңдап алынады, сынып ұжымы белгілі бір түрде жұмысқа жұмылдырылады.
Осы сипат белгілерді еске ала отырып математика сабағына қойылатын қажетті талаптар тұжырымдалған, соларға қысқашы тоқталып өтейік.
1. Сабақта (басты) дидактикалық мақсат болады. Математика сабағының басым көпшілігінде бір емес, әр түрлі құрамда бірнеше оқу мәселелерін шешу көзделеді. Осы мақсаттар ішінде әрқашанда біреуін басшылыққа, негізге алып, қалғандарын соған бағындыру қажет болады.
2. Сабақ барысында білім беру міндеттері мен қатар тәрбиелік мақсаттарды олрындау. Оның ең әуелі өзінің мазмұны-факторлар мен оларды түсіндіру арқылы тәрбиелеиді.Бұл тұрғыдағы негізгі мақсат оқылатын материал мен оқу үрдісін оқушыларды келешекке деген көзқараспен сенімге тәрбиелеу үшін жоспарлы түрде пайдалана білу болып табылады. Тәрбиенің бұл жалпы мақсаты өзара байланысқан көптеген дербес тәрбиелік міндет-мақсаттарды орындау арқыла жүзеге асыру. Бұлардың ішінде ең зәрулері математикаға қызығушылықты тудыру және дамыту шәкіртеде оқуға деген деген қажеттілік пен үйренпаздықты тәрбиелеу болып саналады.
3. Сабаққа оқу материалын негіздеп іріктеу . Сабақтың мазмұнын таңдап алу кездойсоқ нәрсе емес, ол жан-жақты байыптайды, негіздеуді қажет ететін дидактикалық әрекет.
4. Сабақта шәкірттердің білім алу белсендігін қамтамассыз етеетіндей оқыту әдістерін қолдану. Мәселен, сабақтың мазмұны анықталады делік. Оның оқу материалы элементтерге бөлінген. Әрбір кадр көп жағдайда белгілі бір түрдегі оқу тапсырмасы болып келеді. Бұл тапсырмаларға лайық осы көрсетілген жалпы талапты мынадай жеке талаптар арқылы түсіндіруге болады:
а) мүмкіндігінше сабақтағы кезекті оқу мәселесін өздері тұжырымдалуы тиіс, ә) енгізілген ұғымның анықтамасын береді, б) тәрбие негізінде мәселе орын алатын заңдылықтарды аңғарып, оны өзінше пікір формасына келтіреді, в) мұғалімнің басшылығымен дәлелдеу немесе есепті шешу жоспарын тауып, мүмкіндігінше оны жүзеге асырады.
Сабақ беру практикасы үшін сабаққа қойылатын талаптарды ғана біліп қою жеткіліксіз болады, оған қоса бұл шарттарды әр түрлі нақты жағдайларға сай ақылмен рационалды түрде қолдана білу аса қажет.
№
|
Практикалық сабақтың тақырыбы, жоспары
|
Сағат саны
|
Әдебиеттер
|
-
|
Бақылау және эксперимент әдісін математиканы оқытуда қолдану
-
Бақылаудың мақсатын анықтау
-
Бақыланатын обьектінің елеулі қасиеттерін ашу
-
Зерттелетін обьектілердің ерекшеліктері мен белгілері арасындағы өзара байланысты тағайындау
-
Бақылау нәтижелеріне талдау жасау
|
2
|
[1] 3-10
[3] 15-25
[4] 113-117
|
-
|
Салыстырудың тану үрдісіндегі маңызы.
-
Біртекті обьектілерді салыстыру
-
Обьектілерді бірдей белгісі бойынша салыстыру.
-
Теңдеулерді салыстыру.
-
Фигураларды салыстыру.
|
2
|
[1] 13-19
[5] 12-21
[7] 29-37
[8] 10-19
|
-
|
Анализ және синтез әдістерінің түрлері және оларды қолдану
-
Есептерді шығаруды талдау
-
Теоремаларды дәлелдеуде талдау
-
Талдау нәтижелерін синтез ету
-
Анализ және синтезге мысалдар
|
2
|
[3] 10-15
[4] 21-29
[6] 17-25
[7] 40-49
|
-
|
Жалпылау және нақтылау
-
Жалпылау анықтамасы, мысалдар.
-
Нақтылау анықтамасы.
-
Төртбұрыштар мысалында жалпылау және нақтылауды көрсету.
|
2
|
[1] 21-30
[3] 17-27
[5] 25-35
|
-
|
Математикалық теорияның дамуында аналогия және модельдеу
-
Ұқсас белгілер бойынша обьектілерді зерттеу.
-
Аналогияны геометрияда қолдануға мысалдар.
-
Аналогия және модельдеуді алгебрада қолдану.
|
2
|
[3] 30-40
[4] 31-43
[7] 50-60
[8] 15-25
|
-
|
Математиканы оқытуды индукция және дедукция әдістері.
-
Индукция анықтамасы
-
Дедукция анықтамасы
-
Индукция және дедукцияға мысалдар
|
2
|
[1] 31-42
[3] 41-52
[4] 45-55
[6] 27-35
|
-
|
Математикалық индукция әдісі
-
Толықсыз индукция
-
Тола индукция
-
Индукцияны қолдануға мыслдар.
|
2
|
[2] 3-15
[3] 55-65
[6] 37-47
[8] 20-29
|
-
|
Абстракциялау әдісінің математиканы оқытудағы орны
-
Абстракциялаудың түрелері
-
Геометрияда абстракцияны қолдану
-
Идеализация абстракциясы
|
2
|
[1] 45-55
[2] 20-30
[4] 56-67
[6] 50-60
|
-
|
Математиканы оқытуда Эвристикалық әдіс.
-
Эвристикалық әдіс түсінігі
-
Эвристикалық әдісті алгбраны
-
Геометрияны оқытуды Эвристикалық әдісті қолдану
|
2
|
[2] 35-45
[3] 70-80
[6] 65-75
[7] 67-77
|
-
|
Математика сабақтарында практикалық және лабораториялық жұмыстар.
-
Практикалық сабақтарды ұйымдастыруға мысалдар.
-
Лабораториялық сабақтарды ұйымдастыруға мысалдар.
|
2
|
[1] 60-70
[3] 82-92
[5] 40-55
[7] 80-90
|
-
|
Математикалық ұғымның мазмұны және оның көлемі.
-
Математикалық ұғым мазмұыны
-
Ұғымның көлемі
-
Ұғым анықтамасын тұжырымдау.
|
2
|
[1] 50-60
[3] 85-95
[5] 60-70
[8] 30-40
|
-
|
Математикалық пайымдар, пікірлер сөйлемдер.
-
Пайым түсінігі, мысалдар
-
Математикалық пікір
-
Математикалық сөйлем
|
2
|
[1] 75-85
[3] 95-105
[4] 70-80
[6] 80-90
|
-
|
Дәлелдеу және оқушыларды дәлелдеуге үйрету.
-
Дәлелдеу – логикалық негізі.
-
Дәлелдеудің құрамы.
-
Дәлелдеуге мысалдар.
|
2
|
[4] 85-95
[5] 75-85
[7] 95-105
[8] 45-55
|
-
|
Есептің математиканы оқытудағы орны және міндеттері.
-
Стандарт есептерді шығару.
-
Стандарт емес есептер.
-
Дәлелдеуге негізделген есептер
|
2
|
[1] 90-101
[1] 90-101
[2] 65-75
[6] 95-105
[8] 60-70
|
-
|
Математика сабағына қойылатын негізгі талаптар.
-
Сабақтың мақсаты мен міндеттері
-
Алгебра сабағын ұйымдастыру.
-
Геометрия сабағын ұйымдастыруға мысалдар.
|
2
|
[1] 105-115
[3] 110-120
[4] 100-110
[6] 110-120
|
-
|
Барлығы
|
30
|
|
№
|
Тақырыбы мен мазмұны
|
С/с
|
Бақылау түрі
|
Әдебиеттер тізімі
|
Орныдалу мерзімі
|
1 семестр.
|
1
|
Математиканы оқытудың әдістемесі;
-
Оқыту-педагогиканың бір саласы
-
Математиканың даму тарихы
Қазіргі математика кезеңі
|
1
|
коллоквиум
|
[1] 1.1.
[2] 1.1.
[3] 5-бет
|
1-апта
|
2
|
Математиканың басқа пәндермен байланысы.
2.1. Математиканың логиканы оқытудағы орны.
2.2. математиканың психология ғылымын үйренудегі ролі.
|
1
|
Ауызша, сұрақ, жауап
|
[1] 1.2.
[2] 1.8.
[3] 6-бет
|
|
3
|
Математиканы оқыту әдістемесі тарихына шолу.
3.1.Ежелгі шығыс елдерінде математиканың пайда болуы.
3.2.Грецияда теориялық математиканың пайда болуы.
|
1
|
коллоквиум
|
[1] 1.3.
[2] 1.2.
[3] 7-бет
|
|
4
|
Математиканы оқыту әдістемесінің соңғы тарихы
4.1.Әл-Фарабидің математиканы оқыту әдістемесіжөніндегі пікірлері.
4.2.Жаңа әдістердің пайда болуы туралы мәліметтер.
|
1
|
Тест
|
[1] 1.54.
[2] 1.3.
[3] 7-бет
|
2-апта
|
5
|
Ғылыми таным әдістерінің математиканы оқытудағы ролі.
5.1.Египет папирустарында математикалық есптер.
5.2.Объектілерді бақылаудың ролі.
|
1
|
Жазба тест
|
[1] 1.5.
[2] 1.7.
[3] 8-бет
|
|
6
|
Орта мектептерде білім берудің және оны оқыту әдістемесінің дамуы.
6.1.математика педагогикасының бастапқа кезеңі
|
1
|
Коллоквиум
|
[1] 1.5.
[2] 1.8.
[3] 10-бет
|
|
7
|
Бақылау әдісі
7.1.Бақылаудың мақсаты
7.2.Бақылаудың нәтижелерін талдау, қорыту
|
1
|
Тест
|
[1] 2.1.
[2] 1.3.
[3] 11-бет
|
3-апта
|
8
|
Экспримент әдісі.
8.1.Эксперимент анықтамасы
8.2.Эксперименттің элементтері
|
1
|
Ауызша сұрақ, жауап
|
[1] 2.1.
[2] 1.7.
[3] 12-бет
|
|
9
|
Салыстырудың тану үрдісіндегі маңызы
9.1.Салыстырудың шарттары
9.2.Объектілердің елеулі белгілерін анықтау
|
1
|
Тест
|
[1] 2.2.
[2] 1.12.
[3] 13-бет
|
|
10
|
Анализ және синтез әдістерінің түрлері және оларды қолдану.
10.1.Синтитикалық әдіс
10.2.Өрлей әдісі.
10.3.Ылдайлау әдісі
|
3
|
Коллоквиумм
|
[1] 2.3.
[2] 1.13.
[3] 14,15,16-бет
|
4-апта
|
11
|
Математиканы оқытуда жалпылау және нақтылау әдісі.
11.1.Жалпылаудың методолгиялық негізі.
11.2.Нақтылаудың ұғымды игерудегі ролі.
|
1
|
Ауызша сұрақ, жауап
|
[1] 2.4.
[2] 1.15.
[3] 17-бет
|
5-апта
|
12
|
Математикалық теориянң дамуында аналогия және модельдеудің ролі.
12.1.Аналогияның негізгін құрайтын пайымдар
12.2. Щолеордизм-аналогияның бір түрі
|
2
|
Коллоквиум
|
[1] 2.5.
[2] 1.9.
[3] 18-19-бет
|
|
13
|
Математиканы оқытуда индуция және дедукция әдістерін қолдану.
13.1.Индукция түсінігінің мағанасы.
13.2.Дедуция деген не?
13.3. Дедуктивтік әдістің түрлері
|
3
|
тест
|
[1] 2.6.
[2] 1.10.
[3] 20-22-бет
|
6-апта
|
14
|
Математиканың индукция әдісі.
14.1. Толымсыз индукция
14.2.Формуладаға индукция
14.3. Формуладағы индукция әдісімен дәлелдеу.
|
3
|
Коллоквиум
|
[1] 2.6.
[2] 1.10.
[3] 23-25-бет
|
|
15
|
Абстракциялау әдісінің математиканы оқытудағы орны.
15.1.Абстракциялау түсінігнің анықтамасы.
15.2.Абстракциялаудың түрлері.
|
3
|
Тест
|
[1] 2.7.
[2] 1.12.
[3] 26-27-бет
|
8-апта
|
16
|
Математиканы оқытудың негізгі дедактикалық негіздері.
16.1.Ғылымның принципі.
16.2. Тәрбиелеу принципі
16.3. Саналық және белсенділік принциптері.
|
3
|
Ауызша сұрақ, жауап
|
[1] 3.1.
[2] 1.13.
[3] 28-30-бет
|
9-апта
|
17
|
Математиканы оқытудың формулалары мен әдістері.
17.1.Оқыту формасының анықтамасы.
17.2.Математиканы оқыту әдістерінің түрлері.
|
1
|
Тест
|
[1] 3.2.
[2] 1.17.
[3] 31-бет
|
10-апта
|
18
|
Математиканы оқытуда эвристикалық әдісі.
18.1.Эвристикалық әңгіме арқылы оқыту.
18.2.Эвристикалық әңгіме-сұрақтар жүйесі.
|
2
|
Ауызша сұрақ, жауап
|
[1] 3.3.
[2] 1.20.
[3] 32-33бет
|
|
19
|
Оқытудың дәстүрлі әдістері.
19.1.Дагматикалық әдіс
19.2.Дәстүрлі әдіспен сабақ өтуге қойылатын шаралар.
|
2
|
тест
|
[1] 3.4.
[2] 1.21.
[3] 34-35бет
|
11-апта
|
20
|
Математиканы оқытуда бағдарламалық оқыту әдісі.
20.1.Бағдарламалы оқытудың мақсаты мен міндеттері.
20.2. Бағдарламалық оқытуды қолдану жолдары.
|
1
|
коллоквиум
|
[1] 3.5.
[2] 1.15.
[3] 36-бет
|
21
|
Математика сабақтарында практикалық және лабораториялық жұмыстар.
21.1. Практикалық сабақтардың формалары.
21.2. Қолданбалы лабороториялық жұмыстар.
21.3. Жер бетінде өлшеу жұмыстарны өткізу.
|
3
|
Ауызша сұрақ, жауап
|
[1] 3.6.
[2] 1.19.
[3] 37-38 бет
|
12-апта
|
22
|
Проблемалық оқыту әдісі.
22.1. Проблемалық жағдай.
22.2. Проблемалық жағдайды қоюдың тәсілдері.
22.3. Қойылған проблеманы шешу.
|
3
|
Тест
|
[1] 3.7.
[2] 1.22.
[3] 40-42 бет
|
13-апта
|
23
|
Оқушылардың өзіндік жұмысы және оның түрлері
23.1 Өзіндік жұмыстың математиканы оқытудағы орны.
23.2 Өзіндік жұмыстарды ұйымдастыру жолдары
|
2
|
Коллоквиум
|
[1] 3.8
[2] 1.18
[3] 43-
44б.
|
14-апта
|
24
|
Ұғым түсінігінің негізгі мінездемелері .
24.1 Ұғымның пайда болуы және оның құрылуы
24.2 Матемматикалық ұғымның ерекшелігі
|
1
|
Тест
|
[1] 4.1
[2] 1.20
[3] 45 б.
|
25
|
Математикалық ұғымның мазмұны және оның көлемі.
25.1 Идеализация абстракциясы арқылы ұғымныңпайда болуы
25.2 Ұғым пайда болуының көп сатылығы
25.3 Ұғымның мазмұны
|
3
|
Ауызша сұрақ- жауап
|
[1] 4.2
[2] 1.23
[3] 46-48б.
|
15-апта
|
II семестр
|
26
|
Математикалық ұғымдарды қалыптастыру
26.1 Сан ұғымының пайда болуы
26.2 Ұғымды қалыптастырудың математиканы оқып үйренудегі орны.
26.3Ұғымдарды қалыптастыру сүлбесі.
|
3
|
Тест
|
[1] 4.3
[2] 2.1.1
[3] 49- 51б.
|
1-апта
|
27
|
Сан ұғымының дамуы
27.1 Натурал сан ұғымы
27.2 Рационал сан ұғымы
27.3 Нақты сан ұғымы
|
3
|
Ауызша сұрақ-жауап
|
[1] 4.4
[2] 2.1.2
[3] 52-54б.
|
2-апта
|
28
|
Математикалық ұғымдардың анықтамасы
28.1Ұғымды анықтау
28.2 Анықтаманы тұжырымдауға қойылатын талаптар
28.3 ғымның тектік және түрлік белгілері
|
3
|
Тест
|
[1] 4.4
[2] 2.1.3
[3] 55-57б.
|
3-апта
|
29
|
Ұғымдыарды анықтаудың өзіндік ережелері мен талаптары
29.1 Ұғымның генетикалық анықтамасы
29.2 Жанамалай анықтау
|
3
|
Коллоквиум
|
[1] 4.4
[2] 2.1.4
[3] 58-60б.
|
4-апта
|
30
|
Ұғымдарды бөлу және жіктеу
30.1 Ұғымдарды түрлі топтарға бөлу
30.2 жіктеудің түрлері
30.3 Жіктеу ережелері
|
3
|
Тест
|
[1] 4.4
[2] 2.1.3
[3] 61-63б.
|
5-апта
|
31
|
Математикалық пайымдар және пікірлер
31.1 Пайым анықтамасы
31.2 Пайымның бөліктері
31.3 Пікір және оның пайыммен байланысы
|
3
|
Ауызша сұрақ-жауап
|
[1] 5.1
[2] 2.1.3
[3] 61-63б.
|
6-апта
|
32
|
Математикалық сөйлемдер
32.1 Сөйлем анықтамасы
32.2 Логикалық сөйлем
32.3 Математикалық сөйлем
|
3
|
Тест
|
[1] 5.1
[2] 2.1.3
[3] 67-69б.
|
7-апта
|
33
|
Оқушыларды ой қорытуға үйрету
33.1 Ой қорытудың танымдылық маңызы
33.2 Тікелей және жанама ой қорытулар
33.3 Ойлаудың жеткілікті негіздеу заңы
|
3
|
Тест
|
[1] 5.2
[2] 2.1.3
[3] 70-72б.
|
8-апта
|
34
|
Дәлелдеу және оқушыларды дәлелдеуге үйрету әдістемесі
34.1 Әл-Фарабидің дәлелдеуге берген анықтамасы
34.2 Дәлелдеудің үш құрамы
34.3 Дәлелдеу ережелері
|
3
|
Коллоквиум
|
[1] 5.3
[2] 2.2.4
[3] 73-75б.
|
9-апта
|
35
|
Теоремаларды оқыту әдістері
35.1 Теорема анықтамасы
35.2 Кесінді теорема
35.3 Шартты теорема
35.4 Кері теорема
|
3
|
Ауызша сұрақ-жауап
|
[1] 5.4
[2] 2.2.5
[3] 73-75б.
|
10-апта
|
36
|
Есептің математиканы оқытудағы орны және міндеттері
36.1 Есеп шығару не?
36.2 Есеп түрлері
36.3 Танымдылық,таныту есептері
|
3
|
Тест
|
[1] 6.1
[2] 2.2.6
[3] 79-81б.
|
11-апта
|
37
|
Сабақ, оның құрылымы және түрлері
37.1 Жаңа тақырыпты жеткізу
37.2 Жаңа материялды пысықтау
37.3 Есеп шығару
|
3
|
Коллоквиум
|
[1] 7.1
[2] 2.2.7
[3] 82-84б.
|
12-апта
|
38
|
Қажетті және жеткілікті шарттар
38.1 Қажетті шарт
38.2 Жеткілікті шарт
38.3 Теорема-белгі, теория-қасиет түсініктері
|
3
|
Ауызша сұрақ-жауап
|
[1] 5.6
[2] 2.2.8
[3] 85-87б.
|
13-апта
|
39
|
Математика сабағына қойылатын негізгі талаптар
39.1 Дидактикалық мақсат
39.2. Тәрбиелік мақсат
39.3 Сабаққа оқу материялдарын негіздеп іріктеу
|
3
|
Коллоквиум
|
[1] 7.2
[2] 3.1
[3] 88-90б.
|
14-апта
|
40
|
Математикадан факультатив сабақтар
40.1 Факультативтік сабақтың мақсаты
40.2 Факультативтік сабақты ұйымдастыру жолдары
40.3 Факультативтік сабақтар үшін тақырыптар
|
3
|
Тест
|
[1] 8.2
[2] 3.2
[3] 91-93б.
|
15-апта
|
|
Барлығы :
|
90
|
|
|
|
