1-мысал, 25°С-та барий сулъфатының BaSО4 1 литрдегі ерігіштігі 0,00245 г. Тұздың ЕК анықтаңыз.
Шешуі, a) BaSО4 молярлық массасы 233,4, ал ерітіңдінің молярлық концентрациясы;
б) С BaSО4= 0,00245/233,4 = 0,0000105 моль/л = 1,05·10-5 моль/л;
в) BaSO4 диссоциацияланғанда 1г-ион Ва2+ және 1 г-ион SO42-, түзіледі, демек ерітіндідегі бұл иондардың концентрациялары да бірдей болады, яғни :
[Ba2+] |SO42-| = 1,05 • 10-5 г-ион/л
Бұдан EK BaSО4= 1,05 • 10-5 • 1,05 • 10-5 = 1,1 • 10-10
2-мысал, Ерігіштігі 3,27 10-2 г/л болатын Ag2CrО4 тұзының ерігіштік көбейтіндісін анықтаңыз.
Шешуі, a) Ag2C2О4 қаныққан ерітіндісінің молярлық массасын анықтайды.
CAg2CrO4=Ep/M; CAg2CrO4=3,27·10-2/304=1,076·10-4 моль/л
б) диссоциациялану теңдеуі Ag2CrО4 ↔ 2Ag+ + CrO42-
в) EKAg2CrО4=|Ag+||CrO42-|
диссоциациялану теңідеуінен СгО42- ионының концентрациясы ерітіндідегі Ag2CrO4 концентрациясына (1,076 ·10-4 моль/л) тең екенін, ал Ag+ ионының концентрациясы екі есе артық, яғни 1,076 · 10-4 2= 2·15·10-4 моль/л.
Бұдан EKAg2CrО4= (2,15 • 10-4)2·1,076 • 10-4 = 5 • 10-14
3-мысал, 250С-та BaSО4 ерітіндісінің EKВаSO4= 1,1·10-10 болса, барий сульфатының ерігіштігін анықтаңыз.
Шешуі, a) BaSO4 ерітіндісінің диссоциациялану теңдеуін жазады:
BaSO4 ↔ Ba2+ + SО42-
б) BaSО4 концентрациясы - х моль/л, бұдан [BaSО4] = х моль/л, |Ва2+] = х моль/л [SO42-]= x моль/л;
в) ЕК BaSО4= [Ва2+] [SO42-], BaSО4 -ның ерігіштігін (моль/л) анықтайды : 1,1·10-10= х2 моль/л; х =√1,1·10-20= 1,05- 10-5 моль/л
г) BaSO4- ерігіштігін (г/л) анықтайық :
ЕРBaSO4= 1,05 • 10-5 · 233,4 = 2,45 • 10-3 г/л
Ерігіштік көбейтіндісі анализдік химияда тұнбалардың түзілуі мен еру процестерін түсіндіруде, заттардың ерігіштігін есептеуде, тұнбалардың тепе-тендік концентрацияларын анықтауда және т.б. үлкен мәні бар.
1-мысал. Күміс хроматының Ag2CrО4 қаныққан ерітіндісінің 100 мл көлемінде 0,002156 г күміс хроматы еріген болса оның ЕК есептеңіз.
ІІІешуі. 1. Күміс хроматының ерігіштігін (моль/л) анықтаймыз.
а) 100 мл қаныққан ерітіндісінде тұздың 0,002156 г бар. 1000 мл қаныққан ерітіндіде – х г
х=0,002156·1000/1000=0,02156(г/л)
б) Ag2CrО4 молекулалық салмағы 331,73, демек
[Ag2CrО4] = 0,02156/333,73= 6,5-10-5(моль/л)
2. Күміс хроматы диссоциацияланғанда :
Ag2CrО4 ↔ 2Ag+ + CrО4
демек
|Ag+|=2 • 6,5 • 10-5= 1,3 • 10и(г-ион/л)
[СгО42] = 6,5 • 10-5(г-ион/л)
3. ЕКAg2CrO4 = |Ag+|2 |CrO42-|=(l,3 • 10-4) • 6,5 • 10-5 = 10,985 •10-12
Достарыңызбен бөлісу: |