Жарамды өнім деп барлық қойылатын талаптарды қанағаттандыратын өнімді айтады. Ақаулы өнім бірлігі (ақаулы өнім) деп бір де болса ақауы бар өнім бірлігін айтады. Ақау - өнімнің тағайындалған талаптарға сәйкессіздігінің әрқайсысы.
Ақаулық деңгейі. Өнімнің бақылауға түсетін партиясында технологияның немесе өндіру процесінің ерекшеліктеріне байланысты ақаулы өнім бірліктері кездесуі мүмкін. Ақаулы өнім бірліктерінің үлесі ақаулық деңгейімен сипатталады. Ақаулық деңгейі неғұрлым төмен болса, өнімнің сапасы соғұрлым жоғары болып табылады. Ақаулық деңгейі деп өнімнің 100 бірлігінен табылатын ақаулы өнім бірліктерінің санын айтады.
Лекция 5. Бақылау жоспарлары
Бақылау жоспары деп өнімнің партиясын бақылау кезінде орындалуы қажет болып табылатын талаптар мен ережелердің жиынтығын айтады. Бақылау жоспары мынылырдан құралады: бақыланатын партияның көлемі; бақылау деңгейі және түрі; таңдамалы бақылау жоспарының типі; таңдаманың көлемі; бақылау нормативтері; шешуші ережелер және т.б.
Таңдамалар санына байланысты бір сатылы, екі сатылы, көп сатылы және тізбекті бақылау жоспары кездеседі:.
Бір сатылы бақылау жоспарында өнімнің партиясын қабылдау туралы шешім бір ғана таңдаманы бақылау нәтижесі бойынша шағарылады. Көлемі N партиядан n таңдама алынады, қабылдау саны Ас және аралық қабылдау саны Re тағайындалады. Ақаулы өнім бірліктерінің санын z. z ≤ Aс болса партия қабылданады. z ≥ Re болса, партия қабылданбайды (брак деп танылады).
Екі сатылы бақылау жоспары бойынша өнімнің партиясын қабылдау туралы шешім екі (одан көп емес) таңдаманы бақылау нәтижесі бойынша шағарылады және екінші таңдама алу қажеттілігі бірінші таңдаманы бақылау нәтижесі бойынша анықталады.
Бақылау жоспарында мыналар тағайындалады:
N – партиядағы өнім бірліктерінің жалпы саны;
n1 – бірінші таңдаманың көлемі;
Ac1 – бірінші таңдама үшін қабылдау саны;
Re1 – бірінші таңдама үшін аралық сан;
z1 - бірінші таңдамадағы ақаулы өнімдер саны;
n2 – екінші таңдаманың көлемі;
Ac2 – екінші таңдама үшін қабылдау саны;
Re2 - екінші таңдама үшін аралық сан;
z2 - екінші таңдамадағы ақаулы өнімдер саны.
Егер көлемі n1 бірінші таңдамада z1 ≤ Ac1 болып шықса, партия қабылданады. z1 ≥ Re1 болған жағдайда партия қабылданбайды.
Егер Ac1 < z1 < Re1 болып шықса, онда көлемі n2 екінші таңдама алу туралы шешім қабылданады.
Екінші таңдама үшін Ac2 және Re2 бақылау нормативтері тағайындалады және бұл нормативтермен бірінші және екінші таңдамалардан шыққан ақауы бар өнім бірліктерінің сомасын (z1 + z2) салыстырады.
Егер (z1 + z2) ≤ Ac2 болса, партия қабылданады; (z1 + z2) ≥ Re2 болса, онда партия бракқа шығарылады, яғни қабылданбайды.
Екі сатылы бақылау кезінде бұйым партияларын қабылдауды мына екі бір-бірімен қиылыспайтын кездейсоқ оқиғалардың сомасы деп қарастыруға болады:
А – партия бірінші таңдамадан алынған өнім бірліктерін бақылау нәтижесі бойынша қабылданады;
Б - партия бірінші және екінші таңдамадан алынған өнім бірліктерін бақылау нәтижесі бойынша қабылданады.
Таңдамалы бақылаудың бір сатылы немесе екі сатылы жоспарын таңдау кезінде бір сатылы жоспардың мына ерекшеліктерін ескерген жөн: қолдануға жеңіл; таңдаманы бақылауға көп уақыт кетпейді; материалдық шығыны көп емес.
Көп сатылы бақылау жоспары бойынша өнімнің партиясын қабылдау туралы шешім бірнеше таңдаманы бақылау нәтижесі бойынша шағарылады, таңдамалардың максимум саны алдын ала тағайындалады және келесі таңдаманы алу қажеттілігі оның алдындағы таңдаманы бақылау нәтижесінен тәуелді болып табылады.
Тізбекті бақылау жоспары бойынша өнімнің партиясын қабылдау туралы шешім бірнеше таңдаманы бақылау нәтижесі бойынша шығарылады, таңдамалардың максимум саны алдын ала тағайындалмайды және келесі таңдаманы алу қажеттілігі оның алдындағы таңдаманы бақылау нәтижесінен тәуелді болып табылады.
Әр тексеруден кейін үш шешімнің бірі қабылданады:
1- партия қабылданады; 2 - тексеруді жалғастыру керек; 3 - партия қабылданбайды.
Достарыңызбен бөлісу: |