М. Д. Адамбаев автоматтық басқару негіздері

18 
1.3 АРЖ-нің типтік буындары, беріліс функциялары мен жиіліктік 
сипаттамалары
 
 
Интегралды буын. 
Интегралды деп шығыс шаманың өзгеру жылдамдығы кіріс шамаға 
пропорционал немесе шығыс шамасы сол шаманың уақыт бойынша 
интегралына пропорционал болатын буынды айтамыз. Мұндай буынды, 
сонымен қатар астатикалық немесе бейтарапты буын деп айтады. 
 
Идеалды және шынайы интегралдауы буындар деп ажыратылады. 
Идеалды интегралдаушы буынға тәуелсіз әсердегі тұрақты токтың электрлі 
қозғалтқышы мысал бола алады, егер кіріс шама ретінде 
я
U
якорьдың 
кернеуін, ал шығысы деп якордың бұрылу бұрышы α, егер электрмеханикалық 
және электрмагнитті уақыт тұрақтылары салыстырмалы түрде аз және оларды 
ескермеуге болатын болса (1.13, а сурет). 
1.13 сурет - Интегралды буынның мысалдары 
Басқа мысал болып, егер қоректену құбырдағы сұйықтың жылдамдығы 
лезде орнықты мәнге жеткен кезде кіріс шама деп Q сұйық ағынын, ал 
шығысы деп резервуардағы сұйықтың деңгейін санағанда сұйық келіп түсетін 
резервуар табылады (1.13, а сурет). 
Көбінесе тәжірибелік есептеулердің жеткілікті дәлдігі бойынша шынайы 
интегралдаушы буындардың орнына идеалды буындарды қабылдауға болады. 
Идеалды интегралды буын ретінде тұрақты ток қозғалтқышын 
қарастырамыз (1.13, ә сурет).
Интегралды буынның беріліс функциясын төмендегі өрнектен аламыз: 
.
)
(
p
k
X
X
p
W
кір
шыг


(1.15) 
Амплитуда-фазалық сипаттама теңдеуі: 
+
U=X
кір 
α=X
шығ 
+
а)
 
Q=X
кір 
ә) 
h=X
шығ 

19 
.
)
(


j
k
j
W

(1.16) 
1.14 суретте өтпелі функцияның графигі көрсетілген. 
Бұл жорамал саннан құтылып, нақты және жорамал жиілікті 
сипаттамалардың теңдеулерін табамыз: 
;
0
)
(


P
(1.17) 


k
Q


)
(
, (1.18) 
бұл сипаттамалар осы теңдеулер бойынша тұрғызылған (1.15, а, ә сурет). 
Амплитудалы және фазалы жиіліктік сипаттама теңдеулері: 
;
)
(
)
(
)
(
2
2




k
Q
p
A



(1.19) 
.
2
)
(
)
(
)
(











arctg
P
Q
arctg
(1.20) 
Логарифмдік амплитудалы жиіліктік сипаттаманы (1.21) өрнегін 
логарифмдей отырып аламыз: 


lg
20
lg
20
)
(


k
L
. (1.21) 
1.14 сурет - Идеалды интегралды буынның өтпелі функциясының графигі 
1.15 сурет - Идеалды интегралды буынның жиіліктік сипаттамалары (а,ә)

20 
Жиіліктің барлық диапазонында бұл сипаттама 
1


абсциссалы және 
20 lg k ординаталы және -20 дБ/дек еңкіштігі бар нүкте арқылы өтетін түзуді 
береді. 
Логарифмді фазалы жиіліктік сипаттама абсцисса осіне паралель және 
одан 
2
/


қашықтықта қалып қойған түзумен бейнеленеді. 

жүктеу/скачать 2.26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: