М м және н кафедрасының доценті, т.ғ. к. Сафонов А. В
Тақырып 3 Жабдықтарды таңдау және есептеу(3сағат)
жүктеу/скачать 146.64 Kb.
|
| Тақырып 3 Жабдықтарды таңдау және есептеу(3сағат)
Дәрістер жоспары Дәрістер жоспары 1. Цехтін өндіріс бағдарламасы. 2.Жабдықтарды таңдау. 3. Жылдық бағдарламаларына талап етілетін жабдықтарды есептеу. Өндіріс бағдарламасы деп цехпен орнатылған уақыт аралығында жасалынатың өнімдер тізімі дана, тонна, (кг), м2, немесе м3 шамаларында өрнектелінетін. Жаңа немесе істеп тұрған цехтарды қайта құрылымдауда өндіріс бағдарламсына тек қана тауыр өнімдерін ғана енгізіледі. Келесі өндіріс бағдарламалар болады: дәл немесе толық ашылған, келтірілген, шартты. Дәл бағдарламада бұйымдардын толық спецификациясы келтіріледі және бұйымдарға техникалық шарттары (ТШ) және маршрутты тізімі. Келтірілген бағдарламаға барлық бұйымдар кірмейді, тек қана олардын бөлігі ғана – ұсынушылар (представители) деп аталатың толық бағдарламаның басқа бұйымдарын келтіретін. Шарты бағдарлама бұйымдардын дәл сипаттамалары белгісіз болған жағдайда қолданылады, ал бұйымдардын номенклатурасы шарты берілгенде және ұсынушылар ретінде мүнда аналог-бұйымдар қолданады. Жобалау машығында кенінен келтірілген бағдарламаларды қолданады, өйткені негізігі конструктивті және технологиялық ерекшелігін сақтауда шығаруға жоспарланған салыстырмалы аз өнімдер тізімдер (позиций) кіреді. Келтірілген бағдарламаны қолдануы екі жағдаймен расталған: егерде дәл бағдарлама белгілі болса, ол өте кен; егерде бұйымдарды жасауға жоспарланған номенклатураның бір бөлігінің ғана бағдарламасы белгілі болса, басқалырын осы бағдарламаға келтіретін. Келтірілген бағдарламаны толық бағдарлама номнеклатурасының бұйымдарын ұсынылатың — бйымдар шектелген санына қайта есептеуіне негізделінген масса, сериялығы, орындау күрделігі бойынша келтіру коэффициентері арқылы. Ұсынылатың – бұйым бұйым топтарын алмастырады, келтіру топтпры деп аталатың. Ұсынылатың — бұйымды келтірілген бір белгілері бойынша таңдайды: ұсынылатың -бұйымдар саны жылдық бағдарламасында басымды болу керек немесе оның жалпы енбек сыймдылығы берілген топтың енбек сыймдылығынан мәнді шамасын құрау керек. Келтірілген бағдарламаны құруы дәл сан алуымен шешілмейді және әдебиеттік ұсыныстарынан ауытқуы мүмкін. Құраудағы ен басты міндет – жеткілікті жинақты құжаттарды жасау ( он шақты бұйымдар позициялары) бұйымдардын конструктивті және технологиялық ерекшелігін ескеріп, әр қарай технологиялық жобалауды жүргізуге мүмкіндік беретін. Жалпы келтіру коэффициенті К=К1К2К3…Кn, Мұнда К1К2К3 – масса, сериялығы, күрделігі бойынша келтірілген коэффициенттері; Кn— кез келген параметрінін коэффициенті, қарастырылатың бұйымдардын ерекшелігін ескеретін. мұнда –Q және QХ – ұсынылатын — бұйымдар мен келтіруге келтірілетін бұйымдардын массалары. Сериялығы бойынша келтіру коэффициентін оның келесі қатынасы арқылы анықтайды, мұнда N және NX — ұсынылатын — бұйымдар мен келтіруге келтірілетін бұйымдардын жылдық бағдарламасы (данада). К2 коэффициентінің мәні аймақты анықтауышында анықталынады [1-4том]. Базалық ұсынушыларды таңдауындағы негізгі талаптары: 0,5QХ< Q < 2QХ ; 0,1NX < N < 2 NX. Күрделігі бойынша келтіру коэффициенті конструкцияның айырмашылығы мен күрделігін ескереді және көбінесе субъективті болып келеді, жобалаушының кәсібтілігінен тәуелді. Шарты бағдарлама бойынша жобалауда жасауға тағайындалған жаңа бұйымдардын массалары ғана белгілі болады. Сондықтанда массасы белгілі шарты-ұсынылатың бұйымды таңдайды (аналог – бұйым). Әрі қарай цех жобасына түсірілетін бұйымдардын жалпы массасын осы аналог – бұйым массасына бөліп әрі қарай жобалауға қолданатың шарты бұйымдар саның алады [1-4том]. Келтірілген және шарты бағдарламасы бойнша жобалау механикалық және мехагожинау цехтарында кенінен қолданады. Келтірілген және шарты бағдарламаларды есептеуде бағдарламадағы бұйымдардың жалпы массасы өзгермеу керек, тек қана саны ғана өзгереді. Барлық түрлерінін өндіріс бағдарламасы типтік формасы бойынша қалыптстырылады [1]. Пластмасс, рәзенке техникалық бұйымдарды өндіретін цехтардын өндіріс бағдарламасы болып ассортименті бағдарламасы болып келеді келесілер келтірілетін: бұйымнын атауы, онын салмағы, шығару көлемінін саны данамен және килограмда [1-5том]. Өндіріс бағдарлама технологиялық маршрутын құруға, жабдықтарды таңдауға, отын, энергия және материалдар шығының есептеуге негізі болып келеді. Жабдықтарды таңдау көп факторларынан тәуелді, онын ішінде ен бастысы бұйымнын сипаттамасы және оның жасау сериялығы. Мысалы, пластмасс бұйымдарын шығаратың цехтарына жабдықтарды таңдау шығарылатың бұйым даналыма немесе погонажды болатындығынан тәуелді. Бірінші жағдайда құю машиналары, престер қолданылады, ал екінші жағдайында экструзионды қондырғылар қолданылады. Мысалы, егерде өнімдер даналы болса, онда жабдықтарды дәл анықтау үшін бұйымдар жасалынатың материалдар береді: реактопластарына престер таңдалынады, термопластарына құю-машиналарын қолданады. Үлкен сериялы және бұйымдардын номенклатурасы шектеулі болғанда цех жобасына термопласавтоматтарын немесе реактопластавтоматтарын тағайындаған тиімді. Ұсақ сериялы бірлік өндірісінде үлкен бұйымдар номенклатурасында өндіріс өнімділігі төмен, бірақ тағайындалуы бойынша әмбебап циклді әсері бар машиналар қолданған тиімді. Кей жағдайда анықтайтын факторлары болып бөлшектерді орындау дәлдігі болып келеді. Мысалы , прес-материалдарды дәл сапала жасау үшін колоналы престер қолданады. Жабдықтар мен технологияларды таңдау жағдайында кейде көпварианті жағдайлары болады, сонда оптимальді варианттарын таңдауы технико-экономикалық көрсеткіштерін талдауы негізі бойынша іске асырылады. Жылдық бағдарламасына талап етілетін өндіріс жабдықтар санын есептеуі өндіріс бөлмесін планировкасын орындауға және өндіріс және басқадай аудандарын анықтауға мүмкіндік береді. Ен жалпы жағдайда қажет жабдықтар санын жылдық өндіріс бағдарламасымен және таңдалған жабдықтардын жылдық өндіріс өнімділігінін қатынасы арқылы анықталынады, өлшем бірліктері бірдей. Мұнда жылдық бағдарлама жобалу тапсырмасынан белгілі болады , сонда тек қана өндіріс өнімділігін ғана анықтау қажет. Жабдықтардың жылдық өндіріс өнімділігі деп машинаның сағаттық өндіріс өнімділігінің жабдықтардың жылдық жұмыс істеу уақыт фондысының көбейтіңдісі болып келеді. Жабдықтардын жылдық жұмыс істеу уақыт фондфсф белгілі шама [1-1том,184]. Берілгендер бойынша бұл шаманы бірнеше тәсілмен анықтауға болады. Осының ішінде ен бір қарапайым және сенімді тәсілі болып – сәйкес өндірістін өндіріс өнімділігінін статистикалық берілгендерін қолдануы. Пластмасты бұйымдар өндіру цехтарына мұндай берілгендер аймақты анықтамада келтірілген [1-1том,166] және оқулық құралында [11- 24]. Мысалы i-лі жабдықтын жылдық өндіріс өнімділігі тен мұнда qт— сағаттық өндіріс өнімділігінін кестелі мәнә, кг/сағ; Фq – жылында 14 мерекелік күнде және жабдықтын қабылданған ауысым санында жабдықтардын жылдық уақыт фондысы, сағ. Жылдық бағдарламаға машина саны мұнда АГ-өндірістін жылдық бағдарламасы, т/жыл; Кn.св.-қайта өнделінетің полимерлердін маркаларының жабдықтардын өндіріс өнімділігіне бірдей ықпал беруін ескеретін коэффициенті [11- 24,34]; γi— i-лі тип өлшемді жабдықтардын оның жалпы санындағы беретін ықпалы; N-есепке алынған тип өлшемді жабдықтардын саны. Сағаттық өндіріс өнімділігінін анықтау басқадай тәсілдері әр түрлі технологиялық және техникалық норма көрсеткіштеріне негізделінген. Мысалы, полимерлерді өндейтін экструзионды қондырғыларына және РТБ қалыпты емес шприц-машиналарына бұйымдарды әкету жылдамдықтары белгілі болады (м/мин), сонда материалдын үлесті массасын біліп, бұйымнын көлденен қимасының ауданың біліп қондырғының бір сағаттық өндіріс өнімділігін анықтауға болады, одан кейін жоғары келтірілген белгілі формуласы бойынша жылдық уақыт фондысын Фq. Өндіріс өнімділігін анықтайтың үшінші әдіс – есептейтін әдіс. Есептеуде нақты техникалық немесе технологиялық параметрлерінін мәндері қолданылады. Циклді әсері бар жабдықтарға – құю машиналарына, гидравликалық престеріне, вулканизационды престеріне, плунжерлі құю престеріне – жылдық бағдарлама тен мұнда m-бір бұйымның массасы, г; nгн-қалыптағы ұяшықтар саны, с; tЦ-машинаның бір циклінің жұмыс істеу уақыты, с.; К- жұмыс орның күтуіне , дайындау-аяқтау операцияларына, демалыс және басқадай қажеттілікке жұмсалатың уақыт шығындарын ескеретін коэффициент К=0,9-0,95 [11-28]. Термиялық жабдықтарына циклдік технологиясы бойынша жұмыс істейтін (камералы, шахтылы пештер, ТВЧ-қондырғылар), алдымен сағатық өндіріс өнімділігін анықтайды мұндаQС-бір отырманың массасы ( немесе бір бөлшектін), кг; То, Тв.н.— термоөндеуге технологиялық уақытымен және қосымша операциясына жұмсалатың уақыт, негізгі уақытпен бірге түспейтін, сағат. Термо өңдеу уақытын (қыздыру және ұстау) есептеумен анықтайды, ал Тв.н уақытын ТО немесе зауыттық норматив уақыттары бойынша анықтайды. Бір пештін өндіріс өнімділігі келесі формула арқылы анықталынады . Ұсынылатың әдебиеттер 1.[1- том1,3,5]. 2.[9,11]. СӨЖ үшін бақылау тапсырмалары (тақырып 3) [1-том1] 1.Кәсіпорынның өнім түрлері. 2.Өнімнің стаон пен енбек сыймдылығы.. 3.Сериялығы бойынша өндіріс сипаттамасы. 4. Кәсіпорынның қуаты. 5.Тиеу-транспорты жабдықтарын таңдау. жүктеу/скачать 146.64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|