“Математика және экономика” факультеті



бет4/11
Дата24.02.2016
өлшемі0.92 Mb.
#14505
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Лекция № 4


Орын алмастыру шифрлары

(1сағат)
Пайдаланатын әдебиеттер:

а) негізгі:

  1. Ю.В.Романец , П.А.Тимофеев , В.Ф. Шаньгин.

      1. Защита информации в компьютерных системах и сетях.

  2. У.Диффи , М.Э.Хеллман Защищенность и имитостойкость. Введение в криптографию.

  3. Алексеенко В.Н., Сокольский Б.В. Система защиты коммерческих объектов.Технические средства защиты. Практическое пособие для предпринимателей и руководителей служб безопасности. М., 1992. - 94 с.

  4. Артехин Б.В. Стеганография // Защита информации. Конфидент. - 1996. -№4.

б) қосымша;

  1. Барсуков B.C. Обеспечение информационной безопасности. - М: ТЭК,1996.

  2. Безруков Н.Н. Компьютерная вирусология: Справ, руководство. - М.: УРЕ,1991.-416 с.

Лекция мәтіні:
Шифрлаудың әрбір тобы хронологиялық тәртіппен беріліп жатыр. Орын алмастыру шифрлауында шифрлаудың мәтін символдары белгілі ереже бойынша осы мәтін блогының шекарасында орын алмасады. Орын алмастыру шифрлары ең қарапайым сонымен бірге ең ежелгі шифрлар болып есептеледі. Бұл шифрлаудың қатарына

  1. Скитала шифры

  2. Шифрлаушы кестелер

  3. Магик квадраттарды қолдану кіреді.

Скитала шифрлары біздің дәуірімізге дейінгі V ғасырда Спарта мемлекетінің қолбасшылары құпия әскери байланыс үшін қолданылады.

ХV ғасырдың соңында криптогрфия қайта дамуын бастайды. Криптографияның дәстүрлі түрде саясатта дипломатияда және әскери істерде қолданумен қатар басқа да мәліметтерде – инквизициядан қудалау немесе бұзғыншылардан сақтану үшін де қолдана бастады. Мұнда шифрлау кестелері қолданыла бастады.

Сонымен қатар орта ғасырларда магик квадраттар да қолданыла бастады.


Лекция № 5


Скитала” орын ауыстыру шифры. Шифрлау кестелері.

(1сағат)
Пайдаланатын әдебиеттер:

а) негізгі:


  1. Ю.В.Романец , П.А.Тимофеев , В.Ф. Шаньгин.

      1. Защита информации в компьютерных системах и сетях.

  2. У.Диффи , М.Э.Хеллман Защищенность и имитостойкость. Введение в криптографию.

  3. Алексеенко В.Н., Сокольский Б.В. Система защиты коммерческих объектов.Технические средства защиты. Практическое пособие для предпринимателей и руководителей служб безопасности. М., 1992. - 94 с.

  4. Артехин Б.В. Стеганография // Защита информации. Конфидент. - 1996. -№4.

б) қосымша;


  1. Барсуков B.C. Обеспечение информационной безопасности. - М: ТЭК,1996.

  2. Безруков Н.Н. Компьютерная вирусология: Справ, руководство. - М.: УРЕ,1991.-416 с.

Лекция мәтіні:

Мәтінді символдарын орын ауыстыру шифрлауын анық ережелер бойынша осы мәтін блогы шегарасы бойынша орын ауыстырылады. Орын ауыстыру шифры қарапайым шифрлаудан болып ең ежелгілерден болып есептелінеді.

Тарихта біздің эрамызға дейінгі v ғасырға Спарта грек мемлекеттерінің бірі болып есептелініп, олар өздерінің әскери құпия байланысы үшін жүйе істеп шығады. Скитала қарапайым құрылымы арқылы өз хабарларын шифрлайды. Бұл әдіс қарапайым орын ауыстыруды береді.

Шифрлы төмендегідей орындалады, цилиндр формадағы скитала деп аталады. Степженге спирал түрінде пергамент бөлегі оралады да, оған стержен бойымен хабар мәтіні қатарлары жазылады, соңынан бұл пергамент бөлегі жазылған мәтінді стерженнен шешіп алынады. Бұл бөлектегі әріптер бейберекет орналасып қалады, біз хабарды біртіндеп емес, ал анықталған позициялар бойымен мәтін толығымен аяқталғанша ауыстырып шықсақ осы нәтижеге келеміз.

ПАЙДАЛАНУШЫ хабарын стержен шеңберімен әр үш әріптен кейін орын ауыстырып шығатын болсақ.

ПАЙДАЛАНУШЫДАН шифр мәтінді береміз.

Шифр мәтінді кері шифрлап алу үшін бізге шифрлау ережесі ғана емес тағыда кіліт болып есептелінетін анық бір диаметрдегі стерженде қажет болады. Шифрдың түрін біле тұрып оның кілітін білмеу хабарды кері шифрлауға қиынға соқтырады.


Лекция № 6


Магик квадраттарды қолдану

(1сағат)
Пайдаланатын әдебиеттер:

а) негізгі:


  1. Ю.В.Романец , П.А.Тимофеев , В.Ф. Шаньгин.

      1. Защита информации в компьютерных системах и сетях.

  2. У.Диффи , М.Э.Хеллман Защищенность и имитостойкость. Введение в криптографию.

  3. Алексеенко В.Н., Сокольский Б.В. Система защиты коммерческих объектов.Технические средства защиты. Практическое пособие для предпринимателей и руководителей служб безопасности. М., 1992. - 94 с.

  4. Артехин Б.В. Стеганография // Защита информации. Конфидент. - 1996. -№4.

б) қосымша;


  1. Барсуков B.C. Обеспечение информационной безопасности. - М: ТЭК,1996.

  2. Безруков Н.Н. Компьютерная вирусология: Справ, руководство. - М.: УРЕ,1991.-416 с.

Лекция мәтіні:

Орта ғасырларда орын ауыстыру шифрлау мен магик квадраттар қолданған.



Магик квадраттар деп - клеткаларына бірден басталған натурал сандарды әр бір баған,әр бір қатар және әрбір диоганалын қосқанда бірдей сан келіп шығатын квадраттық кестеге айтылады.

Шифрланатын мәтін осы магик квадраттарға реттік номеріне сәйкес жазып барылады. Егер осы кестеге жазылғандарды қатар бойынша жазып алатын болса бастапқы хабардың әріптерін орын ауыстырғаннан келіп шыққан шифр мәтінді аламыз.Сол кездерде бұл магик квадраттар арқылы жазылған шифр текістерді тек кіліт қана емес,магикалық күште сақтайды деп есептеген.

Магик квадрат және он ы хабармен толтыруға мысал көреміз.

Бастапқы мәтін ПРИЛЕТАЮ ВОСЬМОГО



16

3

2

13



О


И

Р

М

5

10

11

8

Е

О

С

Ю

9

6

7

12

В

Т

А

Ь

4

15

14

1

Л

Г

О

П

Оң жақта келтірілген жазуларды қатарымен оқитын болсақ,

құпиялы түрде жазылған шифр мәтінге келеміз.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет