Мейіргер ісіндегі дәлелді тәжірибенің рөлі
Дәлелдер иерархиясы мен мейіргерлік ісіндегі ғылыми зерттеулерді жоспарлау
жүктеу/скачать 195.1 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ғылыми зерттеулерді жоспарлау және жасаудағы этикалық сұрақтар.
| Дәлелдер иерархиясы мен мейіргерлік ісіндегі ғылыми зерттеулерді жоспарлау.
Дәлелдер иерархиясы – бұл ғылыми зерттеулер нәтижесінде алынған нәтижелердің салыстырмалы күшін бағалау үшін қолданылатын эвристикалық. Ауқымды, эпидемиологиялық зерттеулердің салыстырмалы күші туралы кең келісім бар. Медициналық дәлелдемелерді бағалау үшін 80-нен астам әртүрлі иерархиялар ұсынылды. Дәлелдемелер иерархиясы Бастапкы зерттеудін ор турлі турлері артурлі мондерге не («дәлелдемелер иерархиясы»). Дәлелдемелер келесі ретпен орналастырылған (2-сурет): Жүйелік шолулар және мета-анализдер. Белгілі бір нәтижелері бар РБС (сенімділік интервалдары клиникалық манызды әсерден тыс калмайды). Белгісіз нәтижелері бар РБС (сенімділік интервалдары клиникалық манызды әсерден асып туседі). Когорттык зерттеулер. Істерді бакылау бойнша зерттеулер. Колденен зерттеулер. Есептерді карау, жағдайлар сериялары. Ен аз клиникалык манызды зерттеу материалдары пирамиданың түбінде, ал ен маныздылары жоғарғы жағында орналасады. Ғылыми зерттеулерді жоспарлау және жасаудағы этикалық сұрақтар. Сұрақтарды құрастырудың бірнеше әдістері бар, бірақ олардың көпшілігі 4 элементті қамтиды: 1. Мәселе. Бұл пациентке, клиентке, топқа немесе сіз жұмыс істейтін ортаға қатысты ма? 2. Сіз жүзеге асыруды ұсынатын араласу. 3. Басқа қолданыстағы араласулармен салыстыру (бұл әрқашан қажет емес). 4. Сіздің араласуыңыздың артықшылықтары. Сұрақты құрастырғаннан кейін дәлелдерді іздеуге көшуге болады. Мейіргер келесі ықтимал ақпарат көздеріне сілтеме жасай алады: • медицина және ғылыми қызметкерлердің зерттеулері; • компанияны зерттеу (мысалы, фармацевтикалық); • жүйелі шолулар; • клиникалық нұсқаулар; • сараптамалық қорытынды; • әріптестердің пікірі; • клиникалық тәжірибе; • пациенттердің, клиенттердің, күтім көрсетушілердің тәжірибесі; • клиникалық деректер. Мұнда мейіргерлерді тағы бір мәселе күтіп тұр: ақпарат ағынында қалай тұншығып қалмау керек? Үлкен деректер теңізінің ішінен өзіңізге қолайлы ақпаратты қалай табуға болады? Кез келген зерттеуді оқығанда ең алдымен оның нәтижелеріне, олардың сенімділігі мен маңыздылығына назар аударған жөн. Төмендегі сұрақтар осы зерттеудің сізге қажет екенін түсінуге көмектеседі: 1. Зерттеу бағалау қателігін (субъективті факторлардан немесе құралдың дәл еместігіне байланысты қате) барынша азайтатындай етіп жүргізілді ме? 2. Олай болса, нәтижелер нені көрсетеді? 3. Нәтижелер сіздің пациент немесе шешім қабылдау жағдайыңыз үшін нені білдіреді? Дәлелден тәжірибеге нәтижелерді тәжірибеге енгізу мәселесі қандай? Өзінің табиғаты бойынша дәлелді тәжірибе көбінесе нақты бақылаулар мен әдістерге негізделеді. Бұл зерттеу нәтижелерін клиникалық тәжірибеге тез енгізуге болатынын білдіреді. Дегенмен, денсаулық сақтау жүйесінің кез келген бөлігіндегі өзгерістер мұқият талдау мен жоспарлауды талап етеді. Бір мейіргер қабылдаған шешім оның барлық әріптестері мен пациенттері үшін салдары бар. Мейіргер тəжірибесіндегі ғылыми-зерттеу жұмыстары мейіргерлер қауымдастығы жұмысының қазіргі заманғы негізгі бағыттарының бірі болып табылады. Бұл саланың дамуының негізгі көрсеткіштері: • Мейіргерлік зерттеулер жəне дəлелді тəжірибе бойынша семинарлар; • Мейіргерлік зерттеулерге қатысты əртүрлі мəселелерді зерттеуді көрсететін онлайн модульдер; • зерттеу жұмысының əртүрлі кезеңдерін дəйекті жəне егжей-тегжейлі қарастыратын мақалалар; • ғылыми-тəжірибелік секциялар, олардың қызметі мейіргерлік зерттеулер тəжірибесін таратуға жəрдемдесуге бағытталған. Гылыми далелдер келтіру дегеніміз клиникалык маселені арнайы бірдейлестіріп, бар акпараттарга кол жеткізіп, барлык натижелерді далелдік дорежесіне карай іріктеп, ен жаксы деген натижелерді клиникалык усыныстарды курастыру ушін колдану. Зерттелетін жадай ушін зерттеуге пациенттерді коп адамдардын ішінен тандайды. Содан кейін, пациенттерді негізгі болжанатын белгілері бойынша кездейсок екі топка беледі.Экспериментальды топ немесе емдеу тобына тиімді деген арекет жасалынады (мысалы, жана дорілік затты кабылдау). Ал екінші бакылаудаты топка немесе салыстырылатын топка зерттелетін рекет жасалмайды. Бул клиникалык зерттеулердін шынайылыты, зерттелетін терапевтік рекеттен баска, болжамды аныктайтын факторлардын салыстырылатын екі топта да ескерілгеніне жүктеу/скачать 195.1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|