Мемлекеттік мекемесі


Концентрация мен пайыздық қатынасқа берілген есептер



Pdf көрінісі
бет26/52
Дата14.09.2023
өлшемі2.12 Mb.
#477488
түріБағдарламасы
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   52
Авторлық бағдарлама-Айтқажы Т

 
Концентрация мен пайыздық қатынасқа берілген есептер 
Мектеп оқушылары үшін қиын тақырыптардың бірі осы концентрация мен 
пайыздық қатынасқа берілген есептер.Бұл тақырып кең ауқымды, есептелуі бір 
шама күрделі болғандықтан есептерді өздігінен шешу көп оқушылардың 
қолынан келе бермейді. Концентрацияға берілген есептердің химия пәніне де 
тікелей қатысы бар. Мұндай есептерді теңдеу арқылы, өрнек құру арқылы 
немесе пропорция қасиеттерін пайдалану арқылы талдау жасап, шығаруға 
болады.
1-есеп. 200 г шайдың құрамындағы сүттің концентрациясы 10%. Егер шайға 
тағы 50 г сүт қоссақ, шыққан шайдағы сүттің концентрациясы неше % болады?


71 
Шешуі: пропорция құру арқылы шығарамыз.
Бастапқы шайдағы сүт мөлшеі x г деп алсақ,
200 г _______ 100% 
x г_________ 10% 
x= 20 г (сүт) 
тағы 50 г сүт қосатын болсақ, онда шай 250 г, сүт 70 г болады да шайдағы 
сүттің концентрациясы өзгереді. Осы өзгерген концентрацияны у% деп алсақ,
250_____________ 100% 
70 _____________ y% 
y= 28% 
Жауабы: 28% 
2-есеп. Салмағы 800 г болатын 10%-дық тұзды судың тұздылығын 25% ету 
үшін оған қанша тұз қосу керек? 
Шешуі: пропорция құру арқылы шығарамыз.
Бастапқы 800 г тұзды судағы тұздың массасын х г деп алатын босақ,
800г ______100% 
x г________10% 
x= 80 г (тұз) 
тұздылығын 25% ету үшін оған у г тұз қосатын болсақ, жалпы ерітінді- 
(800+у) г, ал оның құрамындағы тұз- (80+у) г болады. 
800+у _______ 100% 
80+y ________25% 


72 
320+4y=800+y 
3y=480 
у=160 г ( тұз) 
жауабы: 160 г (тұз) 
3-есеп. 80%-дық 200 г тұз ерітіндісімен 5%-дық 800 г тұз ерітінділерін 
қосқанда жаңа ерітіндіде тұздың мөлшері қандай болады? 
Шешуі: бұл есепті теңдеу құру арқылы шығаратын болсақ, онда біз жаңа 
ерітіндідегі тұздың мөлшерін х% деп аламыз. 
200∙80%+800∙5%= (200+800)x% 
Барлық қосылғыштарда % белгісі бар болғандықтан оны есеп шығару 
барысында қалдырып кетуге болады.
16000+4000 =1000x 
x=20% 
жауабы: 20% 
4-есеп. Екі санның қатынасы 2:3 қатынасына тең. Егер бірінші санға 10 санын 
қосса, осы екі санның қатынасы 4:5 қатынасына тең болады. Осы сандарды 
табыңыздар. 
Шешуі: Екі санның қатынасы 2:3 қатынасына тең болғандықтан бірінші санды 
2х деп, екінші санды 3х деп алсақ, 
12х = 10x+50 
x= 25 
ендеше, бірінші сан: 2х =2∙25=50
екінші сан: 3х= 3∙25=75 
жауабы: 50; 75 


73 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   52




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет