Мемлекеттік мекемесі


Шамаларды пайыздық салыстыру есептері



Pdf көрінісі
бет28/52
Дата14.09.2023
өлшемі2.12 Mb.
#477488
түріБағдарламасы
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   52
Авторлық бағдарлама-Айтқажы Т

Шамаларды пайыздық салыстыру есептері 
Шамаларды пайыздық салыстыру есептеріне қатысты сауаттылық 
есептерінің көбі белгілі бір формула арқылы шығатын есептер. Төменде осы 
тақырыпқа қатысты формулаларды еске түсірейік.
1. 
а-b=0 болса, онда a және b сандары өзара тең. 
2. 
а-b>0 болса, онда а саны b санынан үлкен. 
3. 
а-b<0 болса, онда а саны b санынан кіші. 
4. 
а саны b санынан қанша пайыз артық екенін табу формуласы: 
5. 
а саны b санынан қанша пайыз кем екенін табу формуласы: 
6. 
а-дан b-ға дейінгі азаю пайызының өзгеруін есептеу формуласы-
7. 
a-дан b-ға дейінгі көбею пайызының өзгеруін есептеу формуласы- 


75 
1-есеп. 20 саны 8 санынан қанша пайыз артық екенін табыңыз. 
Шешуі: 
формуласын қолданамыз. 
Жауабы: 150% 
2-есеп. 15 саны 25 санынан қанша пайыз кем екенін табыңыз.
Шешуі: 
формуласын қолданамыз. 
Жауабы: 40% 
3-есеп. Тіктөртбұрыштың ұзындығын 20%- ға кемітіп, енін 60%- ға 
кемітсе, ауданы қалай өзгереді? 
Шешуі: S=ab формуласы пайдаланып талдау жасаймыз. 
Бастапқы тіктөртбұрыштың ауданы S=ab 
Ұзындықтары өзгерген тіктөртбұрыш ауданы. 
S
1
=0,8b∙0,4a=0,32ab 
Енді бастапқы ауданнан өзгерген екінші тіктөртбұрыштың ауданы азайтамыз. 
S-S
1
=ab-0,32ab=0,68ab 
0,68ab∙100%=68%ab 
Жауабы: 68%-ға кемиді. 
4-есеп. Кему пайызының өзгеруін анықтаңыз: 200-ден 160-қа дейін
.
Шешуі: 
формуласын пайдаланымыз. 


76 
 
Жауабы: 20% 
5-есеп. көбею пайызының өзгеруін табыңыз: 50-ден 80-ге дейін. 
Шешуі: 
формуласын пайдаланамыз. 
= 60% 
60% 
Тапсырма №14 
1. Тіктөртбұрыштың ұзындығын 40%–ға арттырып, енін 10%–ға арттырса, 
ауданы қалай өзгереді? 
A) 70%-ға артады B) 64%-ға артады C) 54%-ға артады D) 40%-ға артады
E) 30%-ға артады 
2. Тіктөртбұрыштың ұзындығын 30%-ға арттырып, енін 20%-ға кемітсе, ауданы 
қалай өзгереді? 
A) 7%-ға артады B) 8%-ға артады C) 4%-ға артады D)5%-ға артады
E) 6%-ғаартады 
3. 18 саны 30 санынан қанша пайыз кем екенін табыңыз.
A) 20% B) 30% C) 40% D) 45%
E) 50% 
4. Азаю пайызының өзгеруін анықтаңыз: 100-ден 78-ге дейін.
A) 20% B) 22% C) 30% D) 35%
E) 40% 
5. Көбею пайызының өзгеруін анықтаңыз: 44-тен 55-ке дейін.
A) 10% B) 30% C) 40% D)20%
E) 50% 
6. Шоқан, Бораш, Ғалым жидек жинады. Бораш Шоқанға қарағанда 20% артық, 
ал Ғалымнан 20% кем жинады. Ғалымның жинаған жидегі Шоқанның жинаған 
жидегінен қанша пайызға артық екенін табыңыз. 
А) 50% B) 40% C) 30% D) 25% E) 20% 
7. Назеркенің алқасында 23 көк және 2 қызыл моншақ бар. Алқадағы көк 
моншақтардың саны 80% құрау үшін, олардың нешеуін алқадан алып тастау 
керек екенін табыңыз. 
А) 16 В) 18 С) 10 D) 12 Е) 15 
8. Егер х-у өрнегінің мәні оң сан болса, онда төмендегі тұжырымдардың 
қайсысы дұрыс болатынын анықтаңыз. 
А) х- оң сан B) у- оң сан C) х>y D) x9. 80 санын 40%-ға азайтқандағы санды табыңыз. 
A) 44 B) 46 C) 48 D) 49 
E) 50 


77 
10. 50 санын 50%-ға арттырыңыз. 
A) 100 B) 50 C) 65 D) 70 
E) 75 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   52




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет