118
Ықтималдықпен шығарылатын сауаттылық есептерін жүйелеу,
салыстыру
арқылы тез әрі дұрыс шығаруға бағыттайын әдіс-тәсілдерді саралау,
тәжірибе
алмасу, ой бөлісу. Осы арқылы оқушылардың логикалық ойлау дағдыларын
қалыптастыру мақсатында төменде кездейсоқ
оқиғаның ықтималдығына және
оның қасиеттеріне берілген сауаттылық есептеріне тоқталайық.
1-есеп. Қорапшада 5 көк, 4 қызыл және 6 сары түсті доптар бар. Қораптан
бір доп алынды. Алынған доптың қызыл болмау ықтималдығын табыңыз.
Шешуі:
формуласы
бойынша
шығарамыз.
Мұндағы,
n=5+4+6=15; m=5+6=11 (көк пен сары).
Жауабы:
2-есеп.
Алмат әрбір шеңберді айналдырды. Тілшелер тоқтаған
сандардың....
1) Қосындысының 5-ке тең болу ықтималдығы?
2) көбейтіндісінің 4-ке тең болу ықтималдығы?
3) көбейтіндісінің жай сан болу ықтималдығы?
4) қосындысының 8-ге тең болу ықтималдығы?
Шешуі: бұл 4 есеп үшін де жалпы жағдай бірдей болады. яғни, n=3∙4=12
болады (бірінші дөңгелекте 3 жағдай, екінші дөңгелекте 4
жағдай болады, ал
жалпы жағдайлар саны осылардың көбейтіндісіне тең). Яғни, (1;1), (1;2), (1;3),
(1;4), (2;1) , (2;2), (2;3) ,(2,4), (3;1), (3,2), (3;3), (3;4).
1) қолайлы жағдайлар саны: (1;4), (3;2), (2;3). Демек, m=3.
2) қолайлы жағдайлар саны: (1;4), (2;2). Демек, m=2.
119
3) қолайлы жағдайлар саны: (1;2), (1;3), (2;1), (3;1). Демек, m=4.
4) қолайлы жағдайлар саны: қосындысы 8-ге болатын жағдай болуы мүмкін емес,
Демек, m=0.
, яғни, бос жиын болады ( ).
3-есеп. Кездейсоқ таңдалған үштаңбалы санның 2-ден басталып, 5-пен
аяқталуының ықтималдығын табыңыз.
Шешуі: жалпы үштаңбалы сандар 100-ден 999-ға
дейінгі сандар екенін
білеміз. Есеп шартында осы үштаңбалы сан 2-ден басталып, 5-пен
аяқталу
керек.
формуласы бойынша шығарамыз. Жалпы жағдай n=900
болады. ал бізге қолайлы жағдайлар саны мынадай болады: 205; 215; 225; 235;
245; 255; 265; 275; 285; 295. яғни, m=107
Жауабы:
4-есеп. Досыма қоңырау шалайын десем соңғы төрт цифрын білгенмен,
орналасу ретін ұмытып қалдым. Егер сол төрт
цифр екі-екіден бірдей болса,
досыма сөйлесу үшін ең көп дегенде неше рет қоңырау шаламын.
Шешуі: соңғы төрт цифрын ххуу деп алсақ, онда досына сөйлесу үшін ең
көп дегенде 6 рет қоңырау шалады. Яғни, ххуу, уухх, хуху, ухух, хуух, ухху.
Жауабы: 6
Достарыңызбен бөлісу: