Мәнжазба тақырыбы: Киберқауіпсіздік: негізгі ұғымдар мен анықтамалар ия-1 сп к–Шет тілдері мамандығының 1курс бакалавры Тойлыбай Ахбике


Киберқауіпсіздікті қамтамасыз ету маңыздылығы



бет3/3
Дата15.03.2024
өлшемі115.36 Kb.
#495771
1   2   3
киберқауіпсіздік

Киберқауіпсіздікті қамтамасыз ету маңыздылығы

Коммерциялық, қаржылық, медициналық, қайта өңдеу және энергетика саласындағы ұйымдар, оның ішінде барлық үкіметтік құрылымдар - жұмыста қажетті барлық ақпаратты, сондай-ақ қызметкерлердің, пайдаланушылардың, клиенттер мен келушілердің дербес деректерін жинауды, сақтауды және өңдеуді ұйымдастырады. Негізінен бұл ақпараттың барлығы қорғауды талап етеді, өйткені құпия болып табылады, ал оның ықтимал ағып кетуі, жоғалуы немесе ұрлануы адамдар мен ұйымдар (мемлекеттер)үшін болжанбаған (теріс) салдары болуы мүмкін.
Жан-жақты кешенді кибершабуылға тұтас қалалардың, елдердің және тұтастай әлемдік қоғамдастықтың инфрақұрылымын тікелей қамтамасыз ететін ұйымдар үлкен ықтималдықпен ұшырайды. Мұндай ұйымдар немесе құрылымдар сыни Инфрақұрылым (ША) деп аталады. КИ-ге: энергиямен және жылумен жабдықтау, сумен және электрмен жабдықтау, қалдықтарды қайта өңдеу жүйесі және әртүрлі көлік құрылымдары жатады. Белгілі бір шамада мұндай әрбір КС ЭЕМ-мен өзара іс-қимыл жасайды және өзара іс-қимыл жасайтын барлық инфрақұрылымдардың қауіпсіздігі олардың толыққанды жұмыс істеуі мен қоғамның қалыпты тіршілік етуі үшін қажет. Сындарлы инфрақұрылымдар тұрақты жұмысы экономика мен адамдардың тіршілік әрекеті үшін аса маңызды күрделі, кеңістіктік-бөлінген, көп компонентті жүйелер болып табылады (1-сурет).

1-сурет. КС субъектілері мен объектілері. Автор24-студенттік жұмыстардың интернет-биржасы
* КИ көп деңгейлі құрылымы бар, ол:
• техникалық компоненттердің деңгейі (Машиналар, жабдықтар және аппаратура);
* әлеуметтік деңгей (техникалық компоненттерге қызмет көрсететін персонал);
* ұйымдастыру деңгейі (КС пайдаланатын компания қызметтерінің өзара іс-қимылы);
• мемлекеттік басқару деңгейі (ҚИ қызметі саласында қадағалау мен мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын нормативтік және бақылаушы органдар).
КЖ күрделілігі олардың құрылымының күрделілігіне (күрделі өзара тәуелділігіне және жүйенің компоненттері мен деңгейлері арасындағы, сондай-ақ түрлі КЖ арасындағы желілік емес байланыстарға) және ҚИ пайдалану барысында орын алған құбылыстар мен процестердің күрделі сипатына байланысты.
КИ элементтері қауіпті заттарға, энергия түрлеріне және/немесе ақпараттық ағындарға, атап айтқанда оларды сақтау, қайта өңдеу/қайта өңдеу және тасымалдау/беру бойынша белгілі бір іс-әрекеттер жүзеге асырылатын техникалық объектілер болып табылады.
Инфрақұрылым объектілері ауыр авариялар мен апаттардың көзі бола алады, сондықтан мұндай аумақтар үшін жаңа құрылыс туралы немесе оларды одан әрі жаңғырту жөніндегі мүмкіндіктер туралы шешімдер тек ықтимал тәуекелдерді кешенді талдау негізінде ғана қабылданады. Элементтер арасындағы күшті байланыстардың болуы оларды көптеген инфрақұрылым объектілерін қамтитын авариялардың каскадты сценарийлеріне бейім етеді, бұл ретте аварияны іске асыру барысы элементтер арасындағы байланыс құрылымымен анықталады.
Forbes деректері бойынша, жаһандық киберқауіпсіздік нарығы үнемі дамып келеді және 2020 жылға қарай оның көлемі шамамен $170 млрд.жетуі мүмкін.Осылайша, қорғау құралдары нарығының тез өсуі технологиялық жаңалықтардың қарқынды дамуымен және инновацияларды қолданумен, сондай-ақ қорғалатын деректердің қауіпсіздігіне қойылатын күшейтілетін талаптармен тікелей анықталады.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет