Методические указания по выполнению практических работ для специальности
жүктеу/скачать 4.25 Mb.
|
мм.
 мм.
16һ17 өлшемі бойынша:
Перпендикулярлық шақтамасын қамтамасыз ететін 160һ14 өлшемі бойынша:
Итергіштің М беті бойынша перпендикуляр еместік өлшемі үшін өлшемдік орнықты базалауда қысу және базалау қателіктері болмайды. Орнату қателігі призманың айлабұйым тірегіне қатысты перпендикуляр еместігінен тундайтын болады. М сырығына қатысты 24мм диаметрлік бүйірдің перпендикуляр еместігіне 0,05мм шақтаманы қамтамасыз ету үшін айлабұйымның техникалық сызбасында мынадай талаптар қарастырылуы керек: «Кез-келген призмаға бекітілген технологиялық майда оқтаудың айлабұйымның тірек бетіне қатысты перпендикуляр еместігі 100мм ұзындыққа 0,05мм дейін шақталады», тетік шақтемасынан 4 есе дәл болады (100:24=4,16). Яғни:  мм.
Яғни - 4.2.7 Әдіптер есептеулері. Әдіптерді есептеу 4.2.4 бөл. технологиясын ескеріп, ақаулық қабат тереңдігін анықтама бойынша [2, 4бөлім] орнатып, 4.2.6 бөлімінде орнатылған қателіктерді (олардың орналасуы жайлы логикалық сараптаумен) пайдаланумен (5) және (6) формула арқылы енгізіледі. Ескерту – қарастырылған мысалда барлық әдіп есептелген, бірақ тапсырма бойынша тек екі өлшемнің әдіптерін есептеу қажет: диаметрлік және ұзындық бойынша. 
қателіктер бағыты әр-түрлі болғандықтан олар геометриялық түрде орналасады. 
4.2.8 Операцияаралық өлшемдер мен дайындамалар өлшемдерінің есептеулері. Есептеулер 4.2.5 бөліміндегі формулалармен және қалыптау үшін (4.2.2 бөл.), операцияаралық өлшемдер үшін (4.2.4 бөл.) қабылданған шақтамалармен және есептелінген әдіптермен жүргізіледі. ОАӨ1=32+0,470,16=32,63, онда техпроцестің операциялық суреттемесінің орындайтын өлшемі – 32,63 – 0,16. ОАӨ2=10+0,72+0,11+0,26+0,13=21,22орындайтын өлшем 10,83-0,11 ОАӨ3=160-140+0,72+0,11+0,26+0,13=21,22, орындайтын өлшем 21,22-0,13 ОАӨ4=16+0,25+0,11=16,36, орындайтын өлшем 16,36-0,11
МҚК және МШН есептеулері 4.1.7 және 4.1.8 бөлімдеріндегі (13),(14) формулаларымен үйлесімді түрде есептеледі. 
мұндағы:  кг (3.2.2 бөл.).
Ескерту – жаппай және ірі-сериялы өндірісте қалыптау массасы МЕМСТ7505-89 «Қалыпталған болатты илеу. Шақтамалар, әдіптер мен ұсталық кернемелер.» (“Поковки стальные штампованные. Допуски, припуски и кузнечные напуски.”) бойынша бағдарланбай, қалыптау сызбасы бойынша жүргізіледі. Бақылау жұмысында дайындаманың барлық өлшемдерінің есептеулері болмағандықтан дайындама массасы жоғарыда көрсетілген стандарттармен бағдарланып жүргізіледі.
яғни: 
мұндағы: dд.ил =19мм =1,9см – илем диаметрі; S=3мм = 0,3см – дайындаманың кесу ұзындығы; γ=0,00785кг/см3 – болат тығыздығы.
5 Білімді тексеру сұрақтары 5.1 Өндіріс объектілері (түрлері, қосылы түрлері, сапа көрсеткіштері). 5.2 Өндірісті техникалық, технологиялық дайындау, технолгогиялық үрдістің құрамы. 5.3 Өндіріс түрлері. 5.4 БЖҚТ (білдек, жабдық, құрал, тетік) жүйесінің қатаңдығы мен берілгіштігі, олардың өңдеу қателігіне әсері. 5.5 Құралдың мұқалу қаттылықтың ауытқуы, әдіп ауытқуының қателіке әсерлері. Қателікті азайту коэффициенті- дәлдікті арттыру жолы. 5.6 Өндіріске БЖҚТ (білдек, жабдық, құрал, тетік) жүйесінің қатаңдық әсері. Қатаңдықты арттыру тәсілдері. Қатаңдықты анықтау тәсілдері. 5.7 БЖҚТ (білдек, жабдық, құрал, тетік) жүйесінде автотербеліс және мүмкін ербеліс (діріл), пайда болу мүмкіндіктері. Тербелістің дәлдікке және өндіріске әсері. Тербелістің алдын алу жолдары. 5.8 Көпқұралды және көпайналдырықты өңдеу кезіндегі қателіктер жіне оларды азайту тәсілдері. 5.9 Дененің еркіндік дәрежелері, байланыстар. Дененің толық қозғалысының алты нүктелік ережесі. Байланыс түріне қарай орнық түсінігі. 5.10 Машинажасаудағы орнық түрлері. Технологиялық шартқа байланысты қажетті технологиялық орнықтар. 5.11 Орнықтыру түріне байланысты технологиялық орнық түрлері. Олардың қолдану аймағы. Қосымша тіреуіштер. Технологиялық үдерісте орнықтардың, қыспақтардың, тіреуіштердің белгіленуі. 5.12 Бағытталған қыспақтардың орнықтыру орны. Жабдықтарда дайындамаларды орнықтыру. 5.13 Технологиялық орнықты таңдау және орнықтыру ережелері, орнықтыру қателіктері. 5.14 Машинажасаудағы дәлдік және оған жету жолдары, артқшылықтары мен кемліліктері. 5.15 Жүйелік қателіктер және олардың пайда болу мүмкіндіктері (жаюдық, құралдың мұқалуы, қыспақ әсерінен деформациялануы, жылу деформациялары, өңдеу сұлбасы). 5.16 Кездейсоқ қателіктер және олардың пайда болу себептері. Өлшемдердің сейілу заңы, қателіктерді қосу жіне біріктіру заңдары. 5.17 Өңдеу дәдігін қамтамасыз ету тәсілдері. Дәлдеу тәсілдері, талап бойынша дәлдікке жетудің екі тәсілді 5.18 Статикалық дәлдеулер, дәлдеу өлшемдерін есептеу. 5.19 Жұмыс калибры бойынша дәлдеу. 5.20 Универсалды өлшеу құралы арқылыдәлдеу. 5.21 Өңдеу дәлдігін басқару тәсілдері: кесу режімдерін есептеу,шыққан нәтиже бойынша, алғашқы мәліметтер бойынша, иілмелі қозғалыстарды басқару арқылы. 5.22 Құрылымдық өлшеу тізбегі, есептеу және сөздік мысалдар. 5.23 Технологиялық өлшеу тізбегі, размерные цепи, задачи расчета, есептеу және сызу мысалдары. 5.24 Жобалау есебінің мәні, тексеру есебінің және өлшеу тізбегін есептеу тәсілдері. 5.25 «Максимум- минимум» тәсілі бойынша шығарылған заңдылықтар, тұйықтаушы буынды табу үшін, оның өлшемдері және мүмкін шектері. 5.26 «Ықтималдық» тәсілі бойынша шығарылған заңдылықтар, тұйықтаушы буынды табу үшін, оның өлшемдері және мүмкін шектері. «Ықтималдық» тәсілінің кемшіліктері. 5.27 Әдіп түсінігі, оларды есептеу принципі, әдіп және шақтама сызбалары, дайындама өлшемдері, оерация аралық өлшемдер. Пішін қателіктері және әдіпті есептеу кезінде беттердің ескерілетін қателіктері. 5.28 Материалдарды шығындау мөлшері, оның құрамы. Материалдарды шығындау мөлшері тәсілдері және оларды қолдану. Материалды пайдалану коэфициенті. 5.29 Өндіріс пен өңдеудің өзіндік құнының байланысы, оларға әсер ететін факторлар. 5.30 Еңбекті мөлшерлеу тәсілдері, олардың қолдану аймақтары. Уақыт мөлшерінің құрылымы. 5.31 Уақыт мөлшері құрылымының түсінігі. Негізгі технологиялық уақыт және оның есептелуі. Көпқұралды өңдеуді мөлшерлеу ерекшеліктері. 5.32 Технологиялық үдерістердің классификациясы, ресімделу, операция құрамы бойынша. 5.33 Технологиялық үдерісті жобалау үшін қажетті мәліметтер, құрылым технологиялығы және сызбаны технологиялыққа өңдеу. 5.34 Жекелей технологиялық үдерісті жобалау реті және тізбегі. 5.35 Топтық және типтік технологиялық үдерістердің түсінігі. 5.36 Жаппай өндіріс түрінде технологиялық үдерісті жобалау ерекшеліктері. 5.37 Өндірісте – өңдеу СББ -да (ЧПУ), ӨО-да (ОЦ) жүрсе. 5.38 СББ -да (ЧПУ) өңдеуге технологиялық үдерістің жобалау ерекшелігі. 5.39 Жинау түсінігі, оның түрлері, құрастыру –жинау формаларын ұйымдастыру ерекшеліктері. 5.40 Жинау дәлдігін қамтамасыз ету тәсілдері. 5.41 Жинау технологиялық үдерісінің құрамы және мазмұны, сыхбасы, арқыны жәнеі жобалау ерекшеліктері.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 1 Маталин Л.А. Технология машиностроения. – Л.: Машиностроение, 1985. 2 Справочник технолога-машиностроителя./Под ред. А.Г.Косиловой и Р.К. Мещерякова, в 2-х томах. – М.: Машиностроение, 1985. 3 СТП 164-08-98 Работы учебные. Общие требования к оформлению текстового и графического материала. – КазНТУ, 1997. 4 Аверченко В.Н. и др.Сборник задач и упражнений по технологии машиностроения.- М.: Машиностроение, 1988. 5 Балакшин Б.С. Основы технологии машиностроения. – М.: Машиностроение, 1969. 6 Воробьев Г.А. Технология машиностроения и ремонта машин. – М.: Машиностроение, 1981. 7 Данилевский Н.Е. Технология машиностроения. – М.: Высшая школа, 1984. 8 Егоров М.Е. и др. Технология машиностроения. – М.: Высшая школа, 1976. 9 Ковшов Ю.Н. Технология машиностроения. – М.: Машиностроение, 1987. 10 Косилова А.Г., Сухов В.А. Технология производства подъемно-транспортных машин. – М.: Машиностроение, 1982. 11 Основы технологии машиностроения./Под ред. В.С. Корсакова. – М.: Машиностроение, 1977. 12 Основы технологии машиностроения./Под ред. М.Н. Корсакова. – М.: Высшая школа, 1977. 13 Обработка металлов резанием. Справочник технолога./Под ред.И.В. Монахова. – М.: Машиностроение, 1974. 14 Обработка металлов резанием. Справочник технолога./Под ред. П.В. Панова. – М.: Машиностроение, 1988. 15 Справочник технолога-машиностроителя./Под ред. А.Г. Косиловой и Р.К. Мещерякова, в 2-х томах. - М.: Машиностроение, 1976. 16 Технология машиностроения./Под ред. А.Г. Дальского, т.1. – М.: МГТУ им. Баумана, 1999. 17 Технология производства гусеничных и колесных машин. /Под ред. В.В. Капустина. – М.: Машиностроение, 1978. 18 Ящерицын М.А. Основы технологии механической обработки и сборки в машиностроении. – М.: Машиностроение, 1974. 19 Махаринский Е.И. Основы технологии машиностроения. Уч. Пособие 1977. 
20 Проектирование технологии. Уч.пособие для вузов/Под ред. Соломенцева, 1990. 
21 Вороненко В.П. и др. Машиностроительное производство. Учебник для среднетехн.завед., 2001. 
22 Кован В.М. Основы технологии машиностроения, 1965. 
23 Маракулин и др. Краткий справочник технолога тяжелого машиностроения, 1987. 
24 Маталин А.А. Технология механической обработки, 1977. 
25 Общемашиностроительные нормы времени (ОМНВ) вспомогательного и обслуживания:
26 ОМНВ на станках для единичного производства, 1967. 27 ОМНВ на слесарную обработку и сборку для единичного производства, 1974. 
28 Русско-казахский словарь. – Алматы: Дайк-Пресс, 2001 29 Казахско-русский, русско-казахский терминологический словарь: Механика и машиноведение/под общей редакцией д.п.н., профессора А.К.Кусаинова – Алматы: республиканское издательство рауан,2000 30 Казахско-русский, русско-казахский терминологический словарь: Машиностроение/под общей редакцией д.п.н., профессора А.К.Кусаинова – Алматы: республиканское издательство Рауан, 2000 жүктеу/скачать 4.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
мм.
мм.
мм.
мм ажарланған М бетіне қатысты өз өлшеміне пропорциональ 24мм перпендикуляр еместікке ие болды
мм;
- айлабұйым дәлсіздігінен М орнығы бойынша 
- көпорындылығынан Н орнық бойынша құралады.
, қалыптау сызбасы үшін дөңгелектелген орындайтын өлшем 25,2-0,4.
, дөңгелектелген орындайтын өлшем 33,9-0,4.
.
.
, дөңгелектелген орындайтын өлшем 22-0,4.
, орындайтын өлшем 11,9-0,4.
, орындайтын өлшем 142-2,5.
– қалыптаудың көлденең ажырамасы бойынша кенерік массасы, ол КСМ үшін қалыптау құрама пішіні ескерілген -5% mқал нан;
күюсіз электротүйіспелі әдіспен қыздыруға байланысты.
- қалыптаудун шыққан дайындаманы қажақты-кескіш білдекте 3мм қалыңдықтағы кескіш дискімен кесуге жойылатын масса. (Кесудің бұл түрінде қалдықтар жоңқа түрінде емес, қажақты-металдық тозаң түрінде болады).
– жаппай өндіріс үшін қалыптау массасынан 3% көлемінде қабылданады.
.
0.42 = 0.46кг
.