Мини топтама 2020 кешенді

B)

1
5

C)

1
3

D)

3
5

E)

4
10

6.

Екі достын үйінін аракашыктығы - Юм. Олардын хат-жәшіктері екеуінін
үйлерінін ортасында және өз үнлерінен 2м жерде орналаскан. Достардын хат-
жәшіктерінін аракашыктығы үйлерінін аракашыктығынын неше бөлігі екенін
табу керек. 
A)

1
5

B)

1
2

C)

3
5

D)

1
3

E)

4
10

7.

Қызыл және сары гүлдерден әрбір гүл шоғында 3 немесе 5 гүлден

Болатындай ... түрлі гүлшок дайындауға болады. 
A) 3
B) 6

C) 120
D) 6

E) 10

8. Берілген (-1; 2) нүкте арқылы өтетін функцияны табу керек

A)

у = -5x + 7

B)

у =
2

х

C)

у = х
2
+ 3 

D)
у = 5x + 3 

E)
у = -x

2
+ 3

9. a-

ның қандай мәнінде ах + 7у = 3 түзуі (-1;
2
7

) нүкте аркылы өтетінін

табу керек.

A) 4

B) -3
C) -1

D) 1
E) 3

10. Берілген (-1; 2) нүкте аркылы өтпейтін функцияны табу керек 

A)
у = -5а - 3 

B)
у = -х

2
+3

C)
у =

2
х

D)
у = x + 3 

E)
у = -2/x 

11. Центрі (1; -2) нүкте радиусы 3-ге тен болатын шенберді табу керек. 

A)
(х + 2)

2
+

(у - 1)

2
= 3

B)
(х - 1)

2
+

(у + 2)
2
= 9 

C)
(х - 1)

2
+

(у + 2)
2

= 3 

D)
(х + 1)

2
+
(у - 2)

2
= 0

E)
(х - 2)

2
+

(у + 1)

2
= 9

12. Дөңгелектің көк бөлігінің градустык өлшемі 135°. Қызылмен боялған 

бөлігі дөңгелектін қандай бөлігін береді?
A) 

1
3

B)

1
4

C)

3
8

D)

5
8

E)

5
9

13. Инвестор каңтар айьшда №1 компанияның 50 акциясын және №2 
компанияның 100 акциясын сатып алып, казан айында барлык акцияларын
кайта сатканда, ол пайда көрді. 

A)

55 000 тг
B)

70 000 тг

C) 60 000 
тг
D)

75 000 тг

E)

65 000 тг

14. Сызбада екі компанияның акция бағаларының өзгерісі берілген. Инвестор 

екі компания акцияларын бірдей бағаға сатып алатын мезгілді аныктау керек.

A) шiлденің соңында және тамыздың басында

B) маусымның соңында және тамыздын басында 
C) сәуірдің соңында және тамыздың ортасыда
D) акпанның соңында және тамыздың ортасыда 
E) каңтардың соңында және сәуірдің басында

15. l

және k түзулері өзара параллель түзілер болса, р-ның мәні неге тең? 
A) 4

B) 6
C) 5

D) 10
E) 12

Аналитикалық ойлау

16. Адам бойында туа біткен білім болмайды деуге гносеологиялық принципті

дəйектілікпен қолдана отырып, əл-Фараби тұлғалық қасиеттер туа бітеді деген 
пікірді де бекерге шығарады. Бұл қасиеттер дағды мен тəрбие күші арқасында
ғана осылай көрінеді. Адам парасатты күйінде тумайды, онда тек 
парасаттылық қабілеті ғана болады, дəл сол сияқты ол əуелден жауыз немесе
бұзақы, хатшы немесе тоқымашы болып та тумайды. Жалпылама баяндауына 
қарамастан, əл-Фараби көрсеткен, мемлекет қайраткеріне тəн ақиқатты
жарату, ізгілік, байсалды мінез, адамгершілік сипаттар қазіргі кезде де маңызы 
мен мағынасын жоғалтқан жоқ. Жоғарыдағы мəтіннен Әбу Насыр əл-
Фарабидің көзқарастарының қай ғылым саласына тиісті екендігін анықтаңыз?
A) логика
B) эстетика
C) этика
D) дін

E) саясат

17. Гипотеза – (гр. huostasis – негізгі болжам) теориялық білімнің формасы, 
ғылыми теорияның фактілер негізінде жасалған болжамдардан тұратын,
шынайы мəні əлі анықталмаған жəне дəлелдеуді қажет ететін құрылымдық 
элементі. Гипотезаның анықтамасына сай келетін жауапты табыңыз:
A) ықтимал білім
B) дұрыс білім
C) шынайы білім
D) жалған білім
E) толық білім
18. Көне түріктердің түсінігі бойынша, бұл Дүние жоқтан бұрын пайда болған.
Оны ұстаға ұқсайтын Жаратқан тудырды. Дүние негізінен: жер, су, от, ... 
тұрады. Жоғарыдағы төрт стихияның қайсысы жасырын тұр:
A) ауа

B) күн
C) топырақ 

D) жарық
E) табиғат 
19. Рационализм – (лат. ratio - ақыл) танымның негізін ақыл деп санайтын
философиялық ағым, танымның басты қаруы, сонымен бірге ақиқаттың 
өлшемі. Болмыстың, танымның, моральдің де негізі ақыл деп есептейтін
философиялық ілім. Рационалистік танымның негізгі үш формасын көрсетіңіз:
A) ұғым, пікір, ойтұжырым
B) идея, гипотеза, теория
C) зерде, сана, интуиция
D) субстрат, материал, болмыс
E) түйсік, қабылдау, елестету
20. Пан та реи (pan ta rheі) - «Өзен суына екі рет кіруге болмайды. Біз өзен 
суына кіреміз, сонымен қатар кірмейміз, біз сол өзімізбіз, сонымен қатар
басқамыз». Осы ойы арқылы ежелгі грек ойшылы Гераклит Дүниенің мəңгілік 

... екенін ашық көрсетеді. Ежелгі грек ойшылы Гераклит Дүниенің мəңгілік

сипаты деп нені айтып тұр. Жоғарыдағы түсіп қалған ұғымды айқындаңыз.
A) тұрақтылықта
B) өзгерісте
C) ылғалдылықта
D) ерекшелікте
E) ұйқыда
21. Сократтың айтуы бойынша, адамның ... танып-білуі – оның ең биік 
мұратына айналуы керек. Сонда ғана адам мен қоғам арасындағы
қайшылықтар шешіледі. Ол үшін адам күнделікті өмірдегі «ұсақ 
мəселелердің» жолын табуы емес, ол бүкіладамзаттық ақиқат деңгейіне
көтеріліп, өзінің жан-дүниесін толтыруы керек. Бұл пікірді қолдайтын бір аңыз 
бар. Сократтан «Сіздің туған жеріңіз "айда? – деп сұрағанда, ол «Мен
ғарыштанмын» – деп жауап берсе керек. Сократтың ұлы тұлғалығы, міне, 
осында. Ежелгі грек ойшылы Сократ бойынша адам бірінші нені тануы тиіс:
A) құдайды
B) қоғамды
C) айналасын
D) өз-өзін
E) жұбайын 
22. «Таным адам санасы мен қоршаған ортаны бейнелеуден басқа түк те емес.
Бұл үдерісте сезім алғашқы, содан кейін заттар арқылы тəжірибе іске асады. 
Мəселен, эмпирик – құмырсқа сияқты, жинаған мəліметтері бойынша,
рационалист – өрмекші тəрізді, өзінен өрнек тоқып шығарады, ал бал арасы – 
ортаңғы, бақшадан шикізат жинап, оны өздігінен өңдейді»,- деп қорытады
Ф.Бэкон Ф.Бэкон бойынша шынайы ғалым адам қандай жəндікке ұқсауы тиіс 
екендігін анықтаңыз.
A) бал арасы
B) құмырсқа
C) қоңыз
D) шаян
E) өрмекші 
23. Көлем элементінің санына қарай ұғымдарды бос жəне бос емес деп бөледі.
Көлемдері нақты өмірде жоқ нəрселерді көрсететін ұғымдар нөлдік, бос деп 
аталады. Мəңгілік қозғалтқы, жезтырнақ – мұның бəрі бос ұғымның
мысалдары. Берілген жауаптардың ішінен бос (нөлдік көлеммен) ұғымды 
табыңыз.
A) рокер
B) иероглиф
C) кентавр
D) кесте
E) карнавал 
24. Материя – (лат. material – зат, нəрсе, материал) философиядағы заттардың
түпкі тегі, белгілі бір бастапқы зат – «материя адамға оның өзінің түйсігі 
арқылы мəлім болатын, біздің түйсіктерімізге тəуелсіз бар бола тұрып, сол

түйсіктеріміз арқылы көшірмесі, суреті түсетін обьективтік реалдылықты

белгілеу үшін қолданылатын философиялық категория» (В.И. Ленин.) 
Материяның ғылыми философиялық түсінігін атаңыз?
A) материя дегеніміз - дүниенің өзгермейтін элементтері
B) материя дегеніміз - əлемді қабылдап, түсінуіміздің жиынтығы
C) материя дегеніміз - əлемнің белгісіз бір материялдық бастамасы
D) материя дегеніміз - сезімдік- нақты заттар, процессер, құбылыстар
E) материя дегеніміз - біздің санамыздан тыс өмір сүретін объективтік 
шындық
25. Сонымен, ғылым дегеніміз – арнаулы қоғамдық қызмет нəтижесінде 
алынып, дамыған жəне қолдану барысында қоғамның тікелей тəжірибелік
күшіне

айналған

обьективті 
шындықтың
динамикалық 
жүйесі.
Ғылымибілімнің құрылымымен ғылым атқаратын функциялар тығыз 
байланысты. Олар бірнешеу. Ғылымның атқаратын функцияларына
жатпайтынын анықтаңыз:
A) болжам жасау – дəл қазіргі кезде жүріп жатқан процестердің даму
дəрежесін есепке ала отырып, болашаққа болжам жасау;
B) білім – адамзаттың əр қилы тіршілік ету аймағынан: қарапайым өмірден,
саясаттан, экономикадан, өнерден тағы басқа жағдайлардан алу;
C) түсіндіру-табиғат обьектілері мен табиғат қөбылыстарының мəнін ашу;
D) жүйелеу–жиналған фактілік материалдарды сұрыптап, бір жүйеге енгізу;
E) жаңалық ашу–табиғаттың жаңа заңдарын ашу, жаңа ғылыми гипотезалар
шығару;

26. қожанасырдан əділ шешім есту үшін бір мəмлеге келе алмаған екі адам

оған жүгініпті. Біріншісінің шағымын естіген қожанасыр: «Сенікі дұрыс» - деп 
тауыпты. Екіншісінің дəлелдемелерін естіген қожанасыр: «Сенікі дұрыс» -
депті. Сонда келісе алмай тұрған екі адам: «Бұныңыз қалай?» - деп қосарлана 
таңданған кезде: «Екеуіңдікі де дұрыс»,- деген екен. Осы мысалда логиканың
қай заңының талаптары сақталмаған.
A) төртіншісі жоң заңы
B) қайшылықсыздық заңы
C) жеткілікті негіз заңы
D) тепе-теңдік заңы
E) үшіншісі жоқ заңы
27. «Адам ақиқатты бас көзiмен көрмейдi, ... көзiмен көредi»,- дейді Ш. 
Құдайбердіұлы. Жоғарыдаға қалып қалған сөзді толтырыңыз:
A) қайрат
B) ақыл
C) жүрек
D) сұлулық
E) сабыр 
28. «Тiршiлiк туралы адам арасында көптен берi айтылып келе жатқан екi түрлi
жол бар. Бiрi – дене өлсе де, жан өлмейдi, жоғалмайды; өлгеннен кейiн де осы 
күнгi тiршiлiкке мүлде ұқсамайтын бiр түрлi тiршiлiк өмiр бар; сондықтан
адамдар жалғыз ғана дүние тiршiлiгiн ойламай, сол соңғы дүние өмiрiнде де 

жақсы, бақытты болудың қамын ойлай бiлуi керек дейдi. Мұны ақырет дейдi,

өлгеннен соңғы өмiр жолы дейдi. Ендi бiр жол – бұл əлемдегi барлық нəрсенiң 
бəрi өздiгiнен жаралып жатыр, оны былай деп жаратқан ие жоқ həм өлгеннен
соң да тiрiлетiн жан жоқ дейдi. Менiң ойымша, осы екi жолдың қайсысы анық 
екенiн табу – ақылы сау адамға қатты мiндет». Ш. Құдайбердіұлы. Осы
мəтінде Шəкəрім Құдайбердіұлы айтып отырған екі жаратылыс жолының 
ғылыми атауын атаңыз:
A) материализм жəне идеализм
B) теология жəне пантеизм
C) рационализм жəне эмпиризм
D) метафизика жəне диалектика
E) деизм жəне догматизм 
29. Эмпирикалық зерттеулердің əдістері: қабылдау - сезім мүшелеріне тікелей
əсер ететін сыртқы заттар мен құбылыстардық тұтас бейнесі; бақылау - 
сыртқы дүниені алдын ала, мақсатты түрде қабылдау, яғни құбылыстарды
табиғи шындықта, оларға араласпай, тікелей қабылдау, зерттеу; эксперимент - 
шындықты, құбылыстарды бақылауға, басқаруға болатын жағдайларда,
шарттарда 
зерттеу;
салыстыру 
-
объектілердің 

ұқсастығы

мен

айырмашылығын аңғару, салыстыру əдісі; өлшеу - бір шаманың басқа бір

шамаға қатынасын анықтау. Жоғарыда берілген мəтіннен эмпирикалық 
зерттеулердің əдістеріне жатпайтынын анықтаңыз:
A) бақылау
B) салыстыру
C) эксперимент
D) өлшеу
E) қабылдау
30. «Мен ғана бармын жəне менiң түйсiктерiм. Дүние менiң түйсiктерiмнiң
кешені» деген. Жоғарыдағы қағида қай философиялық бағытқа тəн. Дұрыс 
жауабын көрсетіңіз:
A) субъективтiк идеализм
B) объективтiк идеализм
C) диалектикалық материализм
D) дуализм
E) механикалық материализм 

Сыни ойлау

1. Берілген 4 жауап нұскасынан 1 дұрыс жауапты тандау. 

Барлық он а мен b бүтін сандар үшін a ° b мынадай өрнекпен

жүктеу/скачать 108.96 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: