“љ±мкйл кен орнында“ы тереЈдігі 1750 м пайдалану ±Ј“ымасыныЈ б±р“ылау тЩртібін жобалау”
жүктеу/скачать 0.84 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.4 М±найгаздылы“ы
1.3 ТектоникаЖобалан“ан барлау ±Ј“ылары оЈтЇстік-Тор“ай ойпаты, Арыс›±м ойпатыныЈ солтЇстік бйлігіндегі Ащысай горст-антиклиналын бйлетін сарыпан жЩне А›шаб±ла› грабен синклиналыныЈ солтЇстік бйлігіндегі кйтермелерде орналас›ан. Шйгінді тыс табаны бойында барлы› грабен-синклиналдар йте Їлкен, ал шйгінді тыстыЈ табан ›алыЈды“ы олардыЈ йсі бойынша 3,0-6,0 км, бЇйірінде 1,5-2,0 км-ге дейін шайылуына ›арсы йзгереді. ФундаменттіЈ кйтермелерінде платормалы› шйгінді тыстыЈ ›алыЈды“ы 1,5 км ден аспайды жЩне 500 м-ге дейін ›ыс›арады. љиманыЈ тйменнен жо“ары ›арай горст-антиклиналды› бЇйіріне ену салдарымен ›ыс›аруы Щр тЇрлі ±ста“ыштардыЈ пайда болуы Їшін антиклинальды, антиклинальды емес тЇрлері тйменгі бордыЈ, жо“ар“ы жЩне артыЈ“ы юрада“ы грабен - синклиналь ›абатыныЈ ›анатында“ы терригенді коллекторлардыЈ йндіру зонасымен байланысы ›олайлы жа“дай. Б±рын ТГФЭ-ныЈ геофизикалы› ж±мыстарымен шйгінді ›иманыЈ Щр тЇрлі горизонты бойынша солтЇстік љ±мкйл кен орнында м±найгазды›тыЈ перспективті жобасында едЩуір орын алатын бір›атар объектілер бйлініп алын“ан. 1997 жылы ТГФЭ ЖаЈ“ыз — Та›ырсай антиклинальды ›±рылымы жо“ар“ы Юра ›абаты (ОГ-Ш1) тйменгі бор ›абаты (ОГ-Паг) Арыс›±м горизонты) жЩне беттік фундамент (ОГ-PZ) бойынша на›тыланып жЇргізілген. На›тылан“ан ›±рылым пішіні, генезисі жЩне ›алыЈды“ы бойынша жо“ар“ы жЩне ортаЈ“ы юра жабыны љ±мкйл кен орнына жа›ын жЩне жо“ар“ы перпективалы› объекті ретінде ›арастырылуы мЇмкін. Жабыны бойынша фундамент бетініЈ ›±рылымы жайпа› кйтермелер тЇрінде солтЇстік батыс ба“ытында, максимальды биіктігі 1130 м солтЇстік бйлігінде, амплитудалы› жылжумен 75 м шы“ыс бйлігінде, шамалы аз амплитудалы жарылыстармен суреттеледі. љ±рылымныЈ йлшемдері ОГ- PZ бойынша 7,0x3,0 км 30 м биіктікпен љ±мкйл свитасыныЈ жабыны бойынша (ОГ-Ш/) ›±рылым 7,0x3,5 км йлшемді антиклинальды, 40 м биіктікпен солтЇстікке ›арай жылжы“ан, 1100 м изогипспен шектелген жЩне кЇрделі солтЇстік шы“ыс бйлігіндегі жары›тар, солтЇстік шайылудыЈ амплитудалы› жылжуы 25 м. Арыс›±м горизонтыныЈ жабыны бойынша (ОГ-Паг) ›±рылым екі жылжымалы, брохиантиклинальды› ›атпар 30 м биіктікпен алынып, 987 м изогипспен шектелген 8,0x3,0 км йлшемммен солтЇстік жылжу“а шы“ыс бйлігіндегі жары›тармен солтЇстік шайылуы амплитудалы› жылжумен 10 м маЈайында ›осыл“ан.
Арыс›±м ойпатыныЈ м±найгаздылы“ы жйнінде бір›атар м±най, газды м±най жЩне газды кен орындарыныЈ ашылуы бойынша ба“алау“а болады. (љ±мкйл, Н±ралы, А›шаб±ла›, Бектас, љоныс, Арыс›±м жЩне т.б.) Ойпатында“ы Мезозой-Кайнозой ›абаттары йзініЈ литолого-орациялды› ›±рамы бойынша коллекторлы› ›асиеті мен техтоникалы› ›±рамын ›алыптастыру мен кймірсутектерді белгілі масштаб›а аккумуляциялау Їшін ›олайлы. Олар Їлкен Юра ›абаты ›алыЈды“ы мен (>4000 м) грабен — синклиналдарда органикалы› заттыЈ (ОВ) ›±рамдамасы мен орташа 2,5% (J2-де) жЩне 10% (J3); ›имада м±най менгаз са›тау“а ›олайлы ±ста“ыштардыЈ гидрогеологиялы› тЇрде м±най газдылы›тыЈ перспективалы ›абаттардыЈ бйгеттерініЈ болуы. ОйпаЈда“ы м±найгаздылы›тыЈ негізгі кйрсеткіші: м±най газдыЈ бор жЩне Юра ›абаттарында мол болуы, гидрогеологиялы› жЩне люминисцентно битуминологияныЈ д±рыс сипаттамасы, ›имада коллекторлар мен региональды› флюидтердіЈ болуы болып табылады. Арыс›±м ойпатында“ы ›има ›атынасы бойынша ›±мтасты коллекторлы› ›абат, региональды жЩне айма›тыЈ тйзімді сазды флюидтер басым, олардыЈ арасында м±найгазды перспективалы ›абаттар бйлінеді: тйменгі Юра (сазбай свитасы) орта Юра (дощан свитасы) жо“ар“ы Юра (›±мкйл свитасы) жЩне тйменгі неоком (Арыс›±м горизонтыда“ы тйменгі дауыл подсвитасы) тйменгі Юра горизонты тек грабен-синклинальдардыЈ ішкі бйлігінде дамып, газды перспективалы болып табылады, жобалан“ан ауданда б±л горизонты ›арастырылмайды. Орта Юра горизонтында сол сия›ты грабен — синклинальдарда басым дамы“ан, тек кей жерлерде горст — антклинальдардыЈ баурайы мен белдеулерінде дамы“ан. ОныЈ м±найлы“ы љ±мкйл кен орнында“ы м±най ›абатыныЈ шы“умен дЩлелденген (Ю-ІV - горизонты) м±найдыЈ фонтанды а“ымы №35 (Дощан), №2 (шы“ыс А›шаб±ла›), №5 (Арыс›±м жЩне т.б. ±Ј“ыларда алын“ан). Болаша›ты ±›сас ±ста“ыштар антиклиналь емес тЇрі бЇйірлік бйлігінде грабен синклинальдар, сонымен бірге горст — антиклинальдар мен грабен — синклинальдарында“ы жекеленген ›±рылымдар, жо“ар“ы Юра горизонты жо“ар“ы йнімділікті иеленіп љ±мкйл, Арыс›±м, Н±ралы, А›сай, љызыл›ия КеЈлік жЩне т.б. Кен орындарда“ы м±най ›абатыныЈ шы“уымен, сонымен бірге ›±рылымды› тереЈдік жЩне параметрлік ±Ј“ыларда кездескен м±най белгілерімен дЩлелденеді. Жо“ар“ы Юра ›абаты бойынша горст — антиклиналь ›±рылымыныЈ перспективасы ("жылтыр" кЇмбездермен са›иналы кен орнын жасау Їшін) сондай-а› грабен синклинальдардыЈ жеке инверсті ›±рылымы жЩне осы ›абаттар“а ену зонасымен байланысты ±ста“ыштар тйменгі неоком горизонты љ±мкйл кен орында, м±най кен орнын (М-1 жЩне М-2 горизонттары) Арыс›±м кен орнында м±наймен жиектелген газды, љызыл›ия, Н±ралы жЩне т.б. кен орындарда м±найлы ›абаттарды ±стайды. М±найлы ›абаттыЈ белгісі (керін бойында“ы йткір иіс) ойпаЈныЈ Щр бйлігінде жЇргізілген кйптеген ›±рылымды› ±Ј“ыларда ай›ындал“ан. Жобалан“ан аудан“а тікелей жа›ын жердегі ±Ј“ы 30 —с, ЖаЈ“ыз — Та›ырсай ›±рылымында б±р“ылан“ан, неоком жЩне Юра ›ималарында коллекторлардыЈ бар еркіндігін аны›тады. Ж±мыс ауданыныЈ солтЇстік батысында орналас›ан. ЖаЈ“ыз — Та›ырсай ›±рылымыныЈ йзі б±р“ылау ж±мыстарынан теріс нЩтижелі деп шешілген, Арыс›±м горизонтыныЈ екеуі мен Юра ›абатында антиклиналды› ±ста“ыштар жо› бол“анды›тан м±найлы ›абаттыЈ ›±рылымды› ±Ј“ыларда пайда бол“ан белгілері иісі жЩне бас›ада ›асиеттері Арыс›±м горизонтыныЈ региональды йнімді екендігіне куЩлЩндырады. М±найлы ›абаттар Щр тЇрлі локальды кйтермелерге ±штастырыл“ан. Арыс›±м горизонтына жа›ын зонада“ы м±най белгілерініЈ бар болуы фундамент кйтермелі зонасында“ы антиклиналь емес тЇрдегі ±ста“ыштарды д±рыс ба“алау“а мЇмкіндік береді. Б±л свиталардан баска м±найгазды болып кйне кристаллы фундамент ›абаттары болуы мЇмкін.
М±найдыЈ пайда болуы Арыс›±м горизонтында 1120-1190 м аралы“ында“ы м±найдыЈ мЇмкін дебиті 100 м3/тЩу. 1240-1360 м аралы“ында ›±мкйл свитасында м±найдыЈ еркін дебиті 150 м3/тЩу. 1450-1560 м Дощан свитасында“ы м±найдыЈ еркін дебиті 150 м3/тЩу. Газдылы“ы ГаздыЈ пайда болуы 1180-1210 м аралы“ында газдыЈ еркін дебиті 150 м3/тЩу. 1250-1360 м J3KK газдыЈ еркін дебиті 200 м3/тЩу. 1460-1560 м аралы“ында Дощан свитасында“ы газдыЈ еркін дебиті 200 м3/тЩу.
|