Молдакулова а. Д., Балтабасова б. Ж., Кембаев а. Р., Галиева а. Е
Күкірт қышқылды алкилдеу қондырғысының реакторлары
жүктеу/скачать 4.26 Mb.
|
| 4.4. Күкірт қышқылды алкилдеу қондырғысының реакторлары
Алкилдеу бензиннің жоғары октанды компоненттерін алу үшін қолданылады. Катализатор ретінде жаңа 96-100% күкірт қышқылын пайдаланады. Процестің ұтымды өтуіне әсер ететін ең маңызды факторлардың бірі реакция аймағында катализаторы бар көмірсутек фазасын қарқынды араластыру болып табылады. Процесс жылудың бөлінуімен қатар жүреді, реакция температурасын 7-10°С шамасында ұстап тұру қажет. Күкірт қышқылды алкилдеу қондырғыларының реакторлары бір жағынан қоспаны мұқият араластыруды, ал екінші жағынан процестің берілген температурасын тұрақтандыру үшін артық жылуды бұруды қамтамасыз етуі тиіс. Сурет 4.3-те диаметрі 2100мм және биіктігі 11500мм тік реактор келтірілген, ол 10кгс/см2 жұмыс қысымына есептелген цилиндрлік корпустан, диаметрі 1610мм ішкі қаптамадан, тоңазытқыштың құбыр шоғырынан, салқынагенттің тарату камерасынан, пропеллер сорғысының торабынан және осы сорғыға жетектен тұрады[2]. Реакторды ол төрт қатты кеспемен дәнекерленген металл конструкциядағы бөлме орнатады. Ғимараттың жабыны арқылы сыртқа шығатын аппараттың жоғарғы бөлігі жөндеу жұмыстарын жеңілдету үшін арнайы жүк көтергіш құрылғылармен жабдықталады. Шикізат реактордың корпусына төменгі штуцер арқылы түседі, сорғының айналмалы пропеллерімен шұғылданады және ішкі цилиндрлік қаптамаға құйылады. Құйылу бөлімшесінде қаптаманың шетінен шикізат жоғарғы штуцер арқылы берілетін күкірт қышқылымен араластырылады және онымен бірге сорғыға жіберіледі. Осылайша, сорғы ішкі қаптау арқылы үнемі оның қабылдау желісіне келіп түсетін қоспаны сорады. Қоспаның құрамдас фазаларының шоғырлануын жеткізу құбырларындағы ысырмалармен реттейді. Артық жылудың бұрылуын қамтамасыз ететін салқындатуға арналған жыланшада қабырғаларының қалыңдығы 5мм, диаметрі 48мм және ұзындығы 5925мм 324 құбыр бар. Құбырлардың жоғарғы ұштары орта құбыр торында бастырылған, ал төменгі ұштары бітелген және түтікшеге қаттылық беру үшін қаптаманың ішіндегі төменгі құбыр торына бітеуіштермен бекітілген. Жоғарғы құбыр торында сыртқы құбырларға батырылған көлемі 20х2мм құбырлар саны ниппельді бекітпемен жаншылған немесе жалғанған. Ішкі құбырдың шетіне құбырларды өзара ортаға дәл келтіру үшін бағыттаушы қабырғаларды дәнекерлейді.
Сұйық салқын агент жоғарғы штуцер арқылы тарату камерасына беріледі, сыртқы құбырлардың бітелген ұштарына дейін ішкі құбырлар бойынша өтеді және буланып, құбыраралық кеңістік бойынша қабылдау камерасына көтеріледі, арнайы штуцер арқылы компрессордың қабылдау желісіне шығарылады. Буланатын салқын агентпен алынған жылу мөлшері процестің режиміне байланысты реттейтін соңғы және қысым санымен анықталады. Жылу алмасудың тиімділігін арттыру үшін кейбір жағдайларда салқындатқыш жыланшаның сыртқы құбырларын қабыршақты жасайды (сурет 4.4).
Пропеллерлік сорғы торабы ернемектерде реактор корпусының төменгі бөлігіне жалғанған. Сорғының өнімділігі 10000м3/сағ құрайды, бұл қондырғының өнімділігінен көп есе асады. Сорғының жұмысы салдарынан қоспаның тұрақты айналымы жолымен жеткілікті қарқынды араласуы қамтамасыз етіледі. Аппаратта сұйықтықтың айналуы мен араластыруының нашарлауын болдырмау үшін ішкі қаптамаға сыртынан бойлық қабыршақтарды пісіреді. Пропеллер 500айн/мин жасайды және көлденең орналасқан қуаты 250л.с. бу турбинасының айналуына келтіріледі.Реакторды қалыпты пайдалануға елеулі әсер ететін жауапты торап корпустан тік біліктің шығу торабы болып табылады. Бұл торап аппаратты ортадан тепкіш сорғыларда қолданылатын дәл осындай нығыздаудан принципті түрде ерекшеленбейтін қос жақты нығыздаудың конструкциясымен сенімді саңылаусыздауды қамтамасыз етуі тиіс. Нығыздағыш сұйықтық ретінде майды пайдаланады. Нығыздау конструкциясы корпустың ішкі жағынан білікке орналасқан және үйкелетін бетке қышқылдың түсуін болдырмауға арналған бұрандалы сорғымен толықтырылған. Бүйірлік нығыздау камерасында сырғанау мойынтірегі орнатылған, ол білікке үлкен қаттылықты береді. Бұранда мен корпус арасындағы барлық тығыздықты толтыру үшін сорғы арқылы бейтарап көмірсутектерді сорады. Тік цилиндрлік контакторлар құрылымы күрделі, үлкен және пайдалану ыңғайсыз. Оларды жөндеу айтарлықтай қиындықтармен байланысты. Сондықтан бұл контакторларды анағұрлым жетілдірілген аппараттармен ауыстыру үрдісі түсінікті. U-тәріздес құбырлардан жасалған салқындатқыш жыланшасы бар көлденең реакторлардың конструкциялары, каскадтық типті реакторлар белгілі. Каскадты реактор өзінің әрбір араластырғыш құрылғысы бар жеке секцияларға арнайы секциялармен бөлінген көлденең цилиндрлік аппарат болып табылады. Жанасатын қоспа реактордың барлық секциялары арқылы жүйелі түрде өтеді. Реакцияның жылуы аппараттан сорылатын көмірсутектер бөлігінің булануы салдарынан алынады, тоңазытқышта салқындатылады және негізгі қоспамен бірге реакторға қайта қайтарылады. Мұндай аппараттарды пайдалану қиындық тудырмайды[4]. жүктеу/скачать 4.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|