«Дағдының» анықтамасы
Бұл кітаптың мазмұнына сәйкес, дағды ұғымы – білім, ықылас, ептілікпен
қиылысады. Білім – істеу және неліктен деген сұраққа жауап бертін теориялық парадигма.
Ептілік – қалай істеуді анықтайды. Ал ықылас бұл мотивация - істегім келеді. Өмірде кез-
келген нәрсені дағдыға айналдыру үшін осы үш құрауыш керек.
Проактивті болыңыз
Осы кітапты оқып жатқаныңызды сыртыңыздан ойша елестете аласыз ба? Енді
қазіргі көңіл-күйіңізді сипаттап беріңіз. Оны анықтай аласыз ба? Не сезінудесіз? Дәл қазір
ойыңыздың қаншалықты жүйрік екендігіне көз салыңыз. Тез! Мына зияткерлік
жаттығулар арасында жарылу қалпында тұрсыз ба?
Сіз тек адамдар ғана істей алатын жаттығуды істедіңіз. Хайуандардың бұндай
қабілеті жоқ. Біз бұны «өзіндік сана» деп атаймыз. Біз біздің сезімдеріміз емеспіз. Біз
өзіміздің көңіл-күй емеспіз. Біз біздің ойымыз емеспіз. Осыларды ойлай алу факті, бізді
осы нәрселерден және жануарлардан ажыратады. Өзіндік сана біздің ұстанымдарымызға,
тәртібімізге ғана әсер етпей, басқа адамдарды қандай көзбен көретінімізге де әсер етеді.
Адамзатты түсінуге арналған карта болып табылады.
Адамзатты анықтайтын үш түрлі әлеуметтік карта бар, детерминизмнің үш
теориясы:
1. Генетикалық – сіз ата-бабаларыңызға тартқаныңызды алға сүйрейді.
Мысалы, сен сол үшін де қызу қандысың.
2. Психикалық – сізде осындай мінез-құлықтың пайда болуына ата-анаңыз
ықпал етті.
3. Қоршаған ортаның детерминизмі – бәріне сіздің бастығыңыз, әйеліңіз,
қаржылық жағдайыңыз, мемлекеттің саясаты кінәлі деп тұжырымдайды.
Проактивтілік терминін сөздіктен табу өте қиын, ол актив деген сөзге қарағанда
ауқымды. Оның мағынасы біз адам ретінде өз өмірімізге жауапкершілікпен қарауға
тиіспіз. Жоғары тиімділікті адамдар осы жауапкершілікті мойындайды. Олар өздерінің
мінез-құлқын жағдайлармен, шарттармен, қиын жағдайларға тап болғандықтарымен
түсіндірмейді. Олардың мінез-құлқы олардың жеке таңдауы екенін де жақсы түсінеді.
Элеонора Рузвельт айтқандай: «Ешкім сіздердің келісімдеріңізсіз, сіздерге қайғы-қасірет
әкеле алмайды».
Достарыңызбен бөлісу: |