420
1) толықтай жағымды;
2) жағымды;
3) толықтай
жағымсыз;
4) жағымсыз;
5) қарама-қайшылықты, анықталмаған.
Бірінші жағдайда ұжымдағы психологиялық ауа райы жа-
ғымды; екіншісінде – жалпы жақсы; үшіншісінде – мүлдем қа-
нағаттанарлықсыз; бесінші жағдайда тенденция қарама-қайшы-
лықты және анықталмаған.
Ұйымның құндылықты-бағдарлық бірлестік
диагностикасы
Жинақылық, құндылықты бағдарлық бірлестік – бұл баға-
лардың сәйкестігінің, қойылымдардың, жұмысшылардың өзде-
ріне маңыздырақ объектілерге қатысты позицияларының (адам-
дарға,
тапсырмаларға, идеяларға, оқиғаларға) дәрежесін көрсе-
тетін, ұжымаралық байланыстар жүйесінің сипаттамасы. Сон-
дықтан ұйымның ұйымшылдығын тексеруде басқарушы жұмыс-
шылардың құндылықты-бағдарлығын ескеруге тиіс. Ұйымның
бос уақыт саласындағы ҚББ бағалау дәрежесі әдістемесін қарас-
тырайық. Бұл әдістемені басқа да іскерліктер саласында қолда-
нуға болады.
Ұйымның ҚОБ бағалау екі кезеңде жүреді:
Бірінші кезең. Жұмысшыларға
бос уақыт жағдайынан қан-
дай да бір оң құндылықты параққа жазу ұсынылады (мысалы,
теледидар, экскурсиялар, видеофильмдер, кітап оқу және т.б.).
Содан кейін зерттеуші парақтарды жинап алып, ішінде көбі-
рек кездесетін 15 құндылықтың
алфавиттік ретпен тізімін
жасайды.
Екінші кезең. Бірнеше күннен кейін жүргізіледі. Зерттеуші
15 құндылықтың атын тақтаға жазып немесе оқып шығып, әрбір
жұмысшыны осы 15-тің ішінен өзіне маңыздырақ бесеуін жазып
алуын өтінеді.
Содан соң парақтарды жинап алып, зерттеуші алынған мәлі-
меттерді өңдеуге кіріседі. Жұмысшылардың таңдаған құнды-
лықтары 15 атауы бар тізімімен тексеріледі. Қай құндылықтың
421
қанша рет таңдалғаны саналады. Содан кейін бөлім ҚОБ коэф-
фициенті формула бойынша есептеледі:
ҚОБ = П
1
−П
2
х 100%,
Н
мұндағы П
1
− топтағы ең танымал
бос құндылықтарға берілген
таңдау сомасы; П
2
− топтағы неғұрлым танымал бес құн-
дылыққа берілген таңдаулар сомасы; Н − топпен жасалған бар-
лық таңдаулар саны (сұрауға қатысқандарды беске көбейткенге
тең).
Егер ҚОБ коэффициенті 30-дан 50%-ға дейінгі аралықта бол-
са, онда ұйымды орташа дәрежелі ұйымшылдықты топ ретін-
де жіктеуге болады. Егер коэффициент 30%-дан төмен бол-
са, бұл ұйымда ұйымшылдықтың
төменгі дәрежесі қалыптас-
қан.
Достарыңызбен бөлісу: