Нарықтық экономиканың қай саласында да өндірістік запастар кәсіпорынның айналым активтерінің құрамды бөлігі болып табылады



бет4/4
Дата26.06.2016
өлшемі377 Kb.
#159326
1   2   3   4

Қорытынды

Сонымен, кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметі барысында өздерінің өндірген дайын бұйымдары, сату үшін сатып алған тауарлары, сатып алған бірақ әзір ұйымға келіп түспеген тауарлары (жолдағы тауарлар), аяқталмаған өндіріс, басқаларға көрсеткен қызметтері, сондай-ақ жұмыстарды орындау және қызметтерді көрсету барысында пайдалануға арналған қосалқы бөлшектері, отындары, ыдыс және ыдыстық материалдары, жартылай фабрикаттар және басқа да материалдары сол ұйымның тауарлы-материалдық қоры түріндегі ағымдағы активі болып табылады.

Жақсы және дұрыс ұйымдастырылған есеп материалдардың түгел сақталуына, үнемді пайдаланылуына көмегін тигізеді. Материалдардың түгел және дұрыс сақталуы, сондай-ақ ұтымды пайдаланылуы, жұмсалуы үшін алдын ала тиісті түрде жабдықталған материалдық-қорларды сақтайтын қойма немесе бөлме болуы қажет және бөлмелердің әрқайсысы материалдардың белгілі бір түрін сақтауға арналған болуы керек; материалдар қойманың әр бөлігінде өздерінің түрлері, сорттары, өлшемдері бойынша керекті кезінде тез алуға және босатқаннан кейінгі кезде қалдығын тексеруді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылуы керек.

Еңбек заттары бір тектес емес. Олардың бір-бірінен өндірісте атқаратын міндеттеріне қарай, сондай-ақ физикалық және химимялық қасиеттеріне қарай өзара айырмашылықтары бар. Сондықтан да материалдар есебін дұрыс ұйымдастырудың ең басты мәселесі - оларға экономикалық жағынан дәлелденген жіктеу жасау болып табылады.

Материалдар есебін дұрыс ұйымдастыру үшін материалдардың номенклатуралық тізімі мен баға көрсеткішін дайындаған дұрыс.

Материалдардың номенклатурасы деп өндірісте пайдаланылатын материалдардың белгілі бір түрлеріне олардың аты, сапасы, мөлшері және т.б. көрсеткіштері бойынша жасалған жіктеу тізімін айтады.

Материалдық қорлар бухгалтерлік есепте мына әдістер негізінде бағаланады: арнайы сәйкестендірілген есептеу әдісі, орташа өзіндік құнын есептеу әдісі, ФИФО әдісі, ЛИФО әдісі.

Материалдар өздері сақталып тұрған жері бойынша, яғни кәсіпорын қоймасында және кәсіпорын бухгалтериясында есептелінеді. Материалдық қорлардың қоймадағы есебінің дұрысұйымдастырылуы олардың дұрыс сақталынуына, қоймадағы жұмыстың дұрыс жүргізілуіне және олардағы жұмыстың қалай қойылғандығына байланысты.

Материалдардың бухгалтерияда аналитикалық есебі сандық және ақшалай өлшемде жүргізіледі. Мұндай есепті ұйымдастырудың көп қиындығына байланысты бухгалтерияда талдамалы есепті ұйымдастыру жұмысы үздіксіз жетілдіріліп келеді.

Өндірістік қорларды кіріске алу және шығысқа шығарудың бастапқы құжаттары материалдар есебін ұйымдастыруға, өндірістік қорларға аудит жүргізуге негіз болатын есептік көрсеткішті жинақтауда маңызды рөл атқарады. Тікелей бастапқы құжаттары аралық материалдар ресурстарының қозғалысына, сақталуына, тиімді пайдалануына алдын ала, ағымдағы және күнделікті бақылауды жүзеге асырады.

Шаруашылық жүргізуші шаруашылықтың қаржы-шаруашылық қызметінің бухгалтерлік есеп бас жоспарының «Материалдар» бөлімшесінің синтетикалық шоттарында шикізаттардың, сатып алынған жартылай фабрикаттардың, құрастыру бұйымдарының, конструкциялардың, отындардың, ыдыстардың және ыдыстық материалдардың, қосалқы бөлшектредің, құрылыс материалдардың сақталуын, пайдалануын және есебінің ұйымдастырырлуын аудиторлық тексеруді қойма шаруашылыған тексеруден бастаудың маңызы зор.

Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Абдиманапов А.А., Юсупжанова А.К. Организация учета том 3. // Бухгалтерский учет и аудит: - 2006 год. № 2. – стр. 44-54.

2. Әбдіманапов Ә.Ә. Есеп көрсеткіштерін өзара салыстру мен талдау принциптері. // Бухгалтерлік есеп және аудит. – 2006 жыл.

3. Әбдіманапов Ә.Ә. Бухгалтерлік есеп счеттарының жаңа типтік жоспарымен қалай жұмыс істеу керек. // Бухгалтерлік есеп және аудит. – 2007 жыл.

4. Әбдіманапов Ә.Ә. Қаржылық қорытынды есеп терминдері мен элементтерін тану. // Бухгалтерлік есеп және аудит. – 2007 жыл.

5. Әбдіманапов Ә.Ә. Есеп саясатының концептуалды негіздері мен қалыптасуы. // Бухгалтерліқ есеп және аудит. – 2006 жыл.

6. Әбдіманапов Ә.Ә. Есеп саясатының концептуалды негіздері мен қалыптасуы. // Бухгалтерліқ есеп және аудит. – 2007 жыл

7. №2 Халықаралық қаржылық есеп стандарты. www.google.kz

8. "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы" заң 02.09.2009 жыл



Қосымша 1

Қазақстан Республикасы

Қаржы министрінің 2006 жылдың 31 желтоқсанға қосымша
«Үлбі металлургия зауыты» АҚ тобының ҚЕХС-ға сәйкес әзірленген

2008 жылдың аралығындағы пайда мен залал туралы біріктірілген есеп беруі


КӨРСЕТКІШТЕРДІҢ АТАУЫ



Жолдар коды

Түзетуден кейін

1

2

5

Өнімді сату мен қызмет ұсынудан түскен табыс

010

139 648 580

Топ ішіндегі өнімді сату мен қызмет ұсынудан түскен табыс

020




Жалпы табыс

030

139 648 580

Сатылған өнім мен ұсынылған қызметтердің өзіндік құны


040

78 517 428

Топ ішіндегі сатылған өнім мен ұсынылған қызметтердің өзіндік құны


050




Жалпы табыс

060

61 131 152

Кезең шығындары

070

1 478 265

Салық салуға дейінгі пайда (залал)

080

32 969 256

Корпоративтік табыс салығы бойынша шығындар

090

65 938

Салық салуға кейін пайда (залал)

100

32 903 318

Кезең ішіндегі жиынтық пайда (жиынтық залал)

110

30 092 541


Қосымша 2

Қазақстан еспубликасы

Қаржы министрінің 2006 жылдың 31 желтоқсанға қосымша
«Үлбі металлургия зауыты» АҚ тобының ҚЕХС-ға сәйкес әзірленген

2008 жылға қатысты негізгі кәсіпорын



БУХГАЛТЕРЛІК БАЛАНСЫ

АКТИВТЕР

Жолдар коды

Есептік кезең ішіндегі

І.ҚЫСҚАМЕЗІМДІ АКТИВТЕР:







Ақшалай қаражаттар

010

22 573 424

Қысқамерзімді қаржылық инвестициялар

011

2 869 086

Қысқамерзімді дебиторлық берешек

012

1 045 665

Қорлар

013

3 265 760

Топ ішіндегі қорлар

014

10 222 410

Ағымдағы салықтық активтер

015

4 738 283

Өзге түрдег қысқамерзімді активтер

016

4 602 532

Қысқамерзімді активтердің жиыны

100

49 317 160

ІІ. ҰЗАҚМЕРЗІМДІ АКТИВТЕР







Ұзақмерзімді дебиторлық берешек

020

99 920

Үлестік қатысу әдісімен есепке алынып отыратын инвестициялар

021

3 656 562

Негізгі құралдар

022




Материалдық емес активтер

023




Өзге түрдегі ұзақмерзімді активтер

024

209 435 532

Ұзақмерзімді активтердің жиыны

200

225 494 585

Баланс (100-жол + 200-жол)




274 811 745

МІНДЕТТЕМЕЛЕР МЕН КАПИТАЛ







ІІІ. ҚЫСҚАМЕЗІМДІ МІНДЕТТЕМЕЛЕР

030




Қысқамерзімді қаржылық міндеттемелер

031

2 449 276

Салықтар бойынша міндеттемелер

032

1 205 903

Топ ішіндегі бойынша міндеттемелер

033

256 148

Қысқамерзімді несиегерлік берешек

034

7 673 838

Қысқамерзімді бағалау міндеттемелері

035

1 667 194

Өзге түрдегі қысқамерзімді міндеттемелер

036

13 999 116

Қысқамерзімді міндеттемелердің жиыны

300

27 251 475

ІV.ҰЗАҚМЕРЗІМДІ МІНДЕТТЕМЕЛЕР







Ұзақмерзімді қаржылық міндеттемелер

040

48 984 283

Ұзақмерзімді несиегерлік берешек

041

427 728

Ұзақмерзімді баға беру міндеттемелері

042

14 477 507

Ұзақ мерзімді міндеттемелердің жиыны

400

63 889 518

V. КАПИТАЛ







Капитал

050

32 916 055

Резервтер

051

75 560 190

Үлестірілмеген пайда

052

75 194 507

Азшылықтың үлесі

053




КАПИТАЛДЫҢ ЖИЫНЫ

500

183 670 752

Баланс (300-жол + 400-жол + 500-жол)




274 811 745





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет