Научные работы


Жазушы Ғабит Мүсірептің «Ұлпан» шығармасындағы фразеологизмдерді ғалым



жүктеу/скачать 282.34 Kb.
Pdf көрінісі
бет4/7
Дата25.04.2024
өлшемі282.34 Kb.
#499818
1   2   3   4   5   6   7
G.Musyrepovtyn-...-kyzmeti

Жазушы Ғабит Мүсірептің «Ұлпан» шығармасындағы фразеологизмдерді ғалым 
Г.Смағұлованың бөлуі бойынша топтастырсақ: 
Кітаби фразеологизмдер – негізінен жазба тілде нормаланған əдеби тілде публисти-
калық жəне ғылыми шығармалар тілінде көркем əдебиет тілінде қолданылады. Сонымен қа-
тар, ғалымдардың, жазушылардың, қоғам қайраткерлерінің, интелегенцияның, жалпы оқыған 
адамдардың тілінде қолданылады. 
1. Бағың ашылар , қарағым. Теңіңе кездесерсің əлі, жылама...(«Ұлпан»,44бет). 
Бағы ашылды – маңдайы ашылды, ырысы тасыды. (Қ.Т.Ф.С.51бет) 
Бұл сөйлемде кітаби фразеологизмнің үлгісі берілген, маңдайы ашылады, ырысы та-
сиды деген мағынаны білдіреді. 
2. 
Ұлпанның өз аулы да шыр бітпеген кедей болатын («Ұлпан»,75бет). Шыр біт-
пеген – маңдайынан үрерге иті жоқ, тақыр кедей болды. (Қ.Т.Ф.С.317бет). 
Бұл фразеологизм сөйлемде кедей, жағдайлары нашар деген мағынада қолданылып 
тұр. 
3. 
Мен бұл əйелді алты дуанға атағы жайылған ханыша бар еді ғой, сондай 
өркөкірек, ойына келгеннің бəрі де бойыма жараса береді деп ойлайтын ала құйын тұрғы-
сында көретін шығармын деп қауіптеніп келіп едім («Ұлпан»,179 бет). 
Ала құйын – 1. Ұйытқып соққан боран.
2.Жеңілтек мінезді ,ұшып қонған адам туралы айтылады (Қ.Т.Ф.С.21бет). 
Бұл сөйлемде фразеологизмнің екінші мағынасы қолданылған. 

ЖАС ЗЕРТТЕУШІЛЕРДІҢ

НАУЧНЫЕ РАБОТЫ 
ҒЫЛЫМИ ЕҢБЕКТЕРІ 
МОЛОДЫХ ИССЛЕДОВАТЕЛЕЙ 
126 
Бұл шығармада кітаби фразеологиздердің қолданылуы шығарма тілін одан əрі көр-
кейтіп, ерекшелендіріп тұр. 
Ауызекі сөйлеу тіліндегі фразеологизмдер – сөйлеу тілінде емін-еркін қолданып, 
сөйлеу тілінің диалог формасында көркем əдебиетте еркін қолданылады. 

жүктеу/скачать 282.34 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет