4. Кім шешім қабылдайды?Келіссөздер туралы ойлауды бастамас бұрын, оларды кіммен жүргізетініңізді және кім шешім қабылдайтыныңызды анықтаңыз. Бұл бір адам болуы керек. Егер олар бірнеше адам болса, әрқайсысымен әңгілемелесуге тура келеді, ал бұл сіздің бюджетіңізді созады.Делдал-хатшылардан аулақ болыңыз. Олар, әрине, жақсы болсын деп ойлайды, бірақ сізге кім шешетіні қажет. Шешімді нақты адам қабылдайды. Сұрақтардың көмегімен соңғы сөзді кім айтатынын анықтау керек.
5. Келіссөздер. Сананы босатыңыз. Келіссөздерде сіздің басыңызды келесідей ойлар келуі мүмкін: «Ал егерде...?», «Менің ойымша, олбылайша ойлады», «Оның бас изегені нені білдіреді?».Осы жорамалдар, болжамдар, тұспалдар және ілгері озу. Олар ниет еткен затын шынайы ретінде береді, бірақ мұның бәрінен аулақ болыңыз. Егер сіз қарсыласыңыз бірнәрсені тұспалдағандай болды деп шешсеңіз, қайтадан сұраңыз. Жауапсыз сұрақтар санаға зиян келтіреді және мәселені шешуге кедергі келтіреді. Қарсылас деп ойламаңыз, тек деректерге сүйеніңіз.
Қажеттіліктен құтылыңыз. Келіссөздер әр түрлі себептермен басталады,олардың бірі– қажеттілік. Қажеттілікті сынау– бұл қалыпты. Күн сайын біз қажеттілік бойынша, әсіресе мәселе қаражатқа қатысты болған кезде келіссөздер жүргіземіз. Бұл келіссөздер біздің пайдамызға шешілмейді: біз «иә» деп айтамыз, себебі бізге шұғыл қаражат қажет.Келіссөзге қатысушының басты принципі –«Бұл мәмілеге мұқтаж емеспін». Қалауға болады, қажет етуге болмайды. Бұл мәміле соңғы емес, бұдан кейін де басқалары болатынын есіңізде сақтаңыз. Күніне бірнеше келіссөздерді жоспарлаңыз, бірінде шешілмесе, екіншісіне кірісесіз. Біртіндеп қажеттіліктен құтыласыз.
Сұрақтар қойыңыз. Сұрақтардың екі типі болады: ашық және жабық. Ашық сұрақтар толық жауап береді және келесі сөзден басталады: «қалай», «қашан», «неге», «не себепті», «қандай» және т.б. Жабық сұрақтар қысқа жауаптардан тұрады: «иә»,« жоқ»,«мүмкін».Келіссөздер барысында ашық сұрақтарды пайдаланыңыз, олар қарсыластың не қалайтынын түсінуге көмектеседі. Жабық сұрақтар ешқандай ақпарат бермейді, ал қарсылас өзін тергеуде отырғандай сезінеді.
Достарыңызбен бөлісу: |