НұСҚа пәН – Қазақстанның Қазіргі заман тарихы

4. Онтология – болмыстың мәні туралы ілім. Онтология – адам туралы ілім. Онтология – өмір туралы ілім. Онтология – табиғат туралы ілім. Онтология – құдай туралы ілім. Дұрыс жауабын көрсетіңіз:

5. Зерттеу обьектілерінің бірлігі бірнеше дәстүрлі жаратылыстық ғылымдардың тоғысуынан шығатын жаңа пәнаралық ғылымдардың пайда болуына әкеледі. Пәнаралық ғылымдар - бірнеше жаратылыстану ғылымдарының қиылысында тұрған жаңа ғылымдар. Төменде берілген жауаптардың ішінен пәнаралық ғылымға тиесіліні көрсетіңіз.

6. «Егер сен ойлаудан басталатын ғылым нағыз ғылым болады деп есептейтін болсаң, онда мен сенімен келісе алмаймын. Оны жоққа шығарудың бірнеше себептері бар, оның ең бастысы ойдағы пайымдауларда тәжірибе жоқ, ал онсыз ешқандай шындық жоқ»,- деп есептеді Леонардо да Винчи. Жоғарыда айтылған қағида қай философиялық бағытты қолдайтындығын көрсетіңіз:

7. Неміс ағартушысы Г.Лессинг «Егер Құдай мені өзіне шақырып, бір қолымда Дүние жөніндегі толық ақиқат, екіншісінде – ақиқатқа деген іңкәр бар. Қайсысын таңдап аласың?- десе, мен «О жаратқан, бүкіл ақиқаттың иесі – сенсің, маған тек сол ақиқатқа іңкәрлікті берсеңіз болғаны»,- дейді. Осы көркем сөзбен берілген ойда не туралы айтылып тұр және автор нені таңдап алды?

8. Француз ағартушысы Д.Дидро айтқанындай «Ең тамаша ойшылдар философиямен ғасырлар бойы айналысты. Бірақ соған қарамастан онда бірде-бір дау туғызбайтын пікір жоқ». Неге олай?

9. Неміс классикалық философиясының шыңы болып табылатын Г. Гегель «Барлық шындық ақылға сияды. Барлық ақылға сиятын – шындық» деген болатын. Осы қағиданың жұмбақ сырын ашып, оның өмірде қандай көрініс табатынын айтыңыз.

10. Көлемі бойынша ұғымдар жалқы және жалпы болып бөлінеді. Жеке деп көлемі жалғыз, дара элементтен тұратын ұғымдарды («бірінші ғарышкер», «екінші дүниежүзілік соғыс», т.б.) айтамыз. Жалпы деп көлеміне кем дегенде бірден артық элемент кіретін ұғымды атайды («ғарышкер», «мемлекет», «қылмыскер» және т.б.). Берілген жауаптардың ішінен көлемі бойынша жалқы ұғымды көрсетіңіз.

11. Дүниеге көзқарастың келесі бір мифтен кейінгі қалыптасқан түрі – дін. Қазіргі кездегі бір ғана құдайға сенетін монотеистік діннің пайда болуына дейін оның бастапқы нышандары осыдан жүздеген мың жылдар бұрын қалыптасқан. Оларды алғашқы діни сенімдер деп атайды: тотемизм, фетишизм, анимизм, магия, политеизм т.б.