Нұсқаулар 1 зертханалық жұмыс т ақырып 1
Мысалы 5 пен 6 сандарын көбейтейік. Ондық жүйеде
жүктеу/скачать 0.96 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жауабы: 5 .
- Жауабы: 115
- Мысалы
- Ондық жүйеде
- ЕКІЛІК САНДАРДЫҢ ТУРА, КЕРІ ЖӘНЕ ҚОСЫМША КОДТАРЫ Оң сандар
- Теріс сандар
- 1-тапсырма Нұсқалар бойынша тапсырмалар 1-нұсқа 1.
- 3-нұсқа 1.
- 7-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 752; 124; 356,15; 0,47; 2.
- 8-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 287; 174; 127,5; 0,56; 2.
- 9-шы нұсқа 1.
- 10-шы нұсқа 1.
| Мысалы 5 пен 6 сандарын көбейтейік.
Ондық жүйеде: 510 610. Екілік жүйеде: 1012 1102. Сегіздік жүйеде: 58 68. Жауабы: 5 . 6 = 3010 =111102 = 368. Тексеру. Шыққан нәтижені ондық түрге келтірейік. 111102 = 24 +23 + 22 + 21 = 30; 368 = 3 . 81 + 6 . 80 = 30. Мысалы 115 пен 51 сандарын көбейтейік. Ондық жүйеде: 11510 5110. Екілік жүйеде: 11100112 1100112. Сегіздік жүйеде: 1638 638. Жауабы: 115 51 = 586510 = 10110111010012 = 133518. Тексеру. Шыққан нәтижені ондық түрге келтірейік. 10110111010012 = 212 + 210 + 29 + 27 + 26 + 25 + 23 + 20 = 5865; 133518 = 184 + 3 83 + 3 82 + 5 81 + 1 80 = 5865. Бөлу. Кез келген позициялық санау жүйесінде бөлу ондық жүйедегі бұрыштап бөлу ережесімен орындалады. Екілік жүйеде бөлу тіптен оңай, себебі бөліндінің келесі цифры тек нөл немесе бір ғана бола алады.Мысалы 30 санын 6 санына бөлейік. Ондық жүйеде: 3010 : 610. Екілік жүйеде: 111102 : 1102. Сегіздік жүйеде: 368 : 68. Жауабы: 30 : 6 = 510 = 1012 = 58 Мысалы 5865 санын 115 санына бөлейік. Ондық жүйеде: 586510 : 11510. Екілік жүйеде: 10110111000012 : 11100112. Сегіздік жүйеде: 133518 :1638 Жауабы: 5865 :115 = 5110 = 1100112 = 638 Тексеру. Шыққан бөліндіні ондық түрге келтірейік. 1100112 = 25 + 24 + 21 + 20 = 51; 638 = 6.81 + 3.80 = 51. Мысалы 35 санын 14 санына бөлейік. Ондық жүйеде: 3510 : 1410. Екілік жүйеде: 1000112 : 11102. Сегіздік жүйеде: 438:168 Жауабы: 35 :14 = 2,510 = 10,12 = 2,48 Тексеру. Шыққан бөліндіні ондық түрге келтірейік. 10,12 = 21+2-1 = 2,5; 2,48 = 2.80 + 4.8-1 = 2,5. ЕКІЛІК САНДАРДЫҢ ТУРА, КЕРІ ЖӘНЕ ҚОСЫМША КОДТАРЫ Оң сандар тура, кері және қосымша кодтардың барлығында да бірдей болып, таңбасы 0 санымен белгіленетін сол санның екілік кодтары тізбегімен бейнеленеді. Мысалдар: 110 = 12 саны: 12710 = 11111112 саны:
Теріс сандар тура, кері және қосымша кодта әр түрлі болып бейнеленеді. Тура код. Таңба разрядына 1 цифры, ал санның мәндік бөлігінің разрядтарына сол санның абсолюттік шамасының екілік коды жазылады. Мысалдар: -110 санының тура коды: -12710 санының тура коды:
Кері код сол санның абсолюттік шамасының екілік кодының барлық сандарының инверсиялануы арқылы, яғни таңбасымен қоса кері кодымен алмастыру арқылы, нөлдер – бірлермен, ал бірлер – нөлдермен алмастырылу жолымен шығады. Мысалдар: -1 саны үшін: -127 саны үшін: -1 саны модулінің коды: 0 0000001. -127 саны модулінің коды: 0 1111111. -1 санының кері коды: -127 санының кері коды:
Қосымша код алдыңғы алынған кері кодтың ең соңғы разрядына бірді қосу арқылы шығарылады. Мысалдар: -1 санының қосымша коды: -127 санының қосымша коды:
Теріс ондық сандарды машинаға енгізген кезде ол автоматты түрде кері немесе қосымша екілік кодқа ауысады және осындай күйде сақталынады, жылжытылады және амалдар орындайды. Бұл сандарды машинадан шығарған кезде олар қайтадан теріс ондық санға түрлендіріледі. 1-тапсырма Нұсқалар бойынша тапсырмалар 1-нұсқа1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 227; 674; 125,25; 0,68; 2. Азайту амалын орындаңыз: а) 10100 2 –1112; ә) 208 – 158 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 1011012 және 101 2 ; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 2568+10110,12. (608+1210)-1F16; 2-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 287; 374; 185,5; 0,28; 2. Азайту амалын орындаңыз: 248 –178 ; А67816 – A9C16. 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 378 және 48; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 1AD16-1001011002:10102+2178; 3-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 127; 614; 105,25; 0,56; 2. Азайту амалын орындаңыз: 3А116 – 1A16; 10618-56,78; 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 1111012 және 111,012; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 268+1010,12. (708+4510)-F16; 4-нұсқа Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 195; 134; 375,8; 0,63; Азайту амалын орындаңыз: 10011,1 2 –101,112; D5,116 - B1,9216 ; 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 168 және 178; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: АAD16-1001011002:10102+4568; 5-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 236; 457; 569,25; 0,41; 2. Азайту амалын орындаңыз: 1028 – 478; 2А3016 – F9Е16; 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 11011,112 және 10111,12; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 101010+(10616-110111012)+128; 6-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 879; 245; 347,25; 0,54; 2. Азайту амалын орындаңыз: 21А3016 – F9Е16; 10110,1 2 – 10,112; 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 7,58 және 1,68; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 101110+(11616-11111012)+478; 7-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 752; 124; 356,15; 0,47; 2. Азайту амалын орындаңыз: 10110,1 2 –101,112 331018 – 536,78 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 10112 және 1111,0012 ; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 10112. 11002: 148+(1000002-408). 8-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 287; 174; 127,5; 0,56; 2. Азайту амалын орындаңыз: 1018 -56,78 ; 10100 2– 1112; 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 6,258 және 7,128. 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 10112. 1100002: 248+(100002-48). 9-шы нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 235; 214; 87,75; 0,37; 2. Азайту амалын орындаңыз: 3B,9216 – 2D,116; 10110,1 2 – 110,112 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 111,12-ты 100102-дан; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 111112. 11112: 648+(10000002-4008) 10-шы нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 369; 852; 654,25; 0,75; 2. Азайту амалын орындаңыз: а) 1010110 2 – 10112; ә) 2038 – 1078 Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 1011012 және 101 2 ; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 5068+1110110,12. (508+1210)-2F16; 11-нұсқа 1. Сандардың әрқайсын екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйелеріне ауыстырыңыз: 741; 258; 321,25; 0,65; 2. Азайту амалын орындаңыз: 2108 –1358 ; 2567816 – AB1C16. 3. Төмендегі сандарды қөбейтіп, соларға сәйкес ондық сандарды көбейту арқылы нәтижелерін тексеріңіз: 378 және 48; 4. Төмендегі өрнектің мәнін есептеңіз: 6D316-1001111002:11102+2038; жүктеу/скачать 0.96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|