НұСҚаулар ауаны шартқа сәйкестендіру және желдету пәні бойынша практикалық сабақтарды өткізу үшін
жүктеу/скачать 1.71 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тапсырмалар
- Практикалық сабақ 2.
| Бақылау сұрақтары
1Температура қандай шкалалар бойынша өлшенеді? 2Температураның өлшем бірлігін ˚С –ден ˚F-ге ауыстыруы қалай? 3Қысымның өлшем бірлігі? 4Абсолютты мен салыстырмалы ылғалдылық және ылғалдылықтың құрамы қалай аңықталады? 5Тығыздық, меншікті көлем, меншікті жылусыйымдылық және энтальпияның формулалары? 6Атмосфералық ауа үшін Клапейрон-Менделеевтің теңдеуі? Тапсырмалар 1. Көлемі V = 120 м 3 болатын бөлмеде температурасы t = 15 ˚С , ал салыстырмалы ылғалдылық 60 %. Бөлме ауасындағы су буының массасын анықтаңыз. t = 15 ˚С температурада қаныққан будың қысымы Р 0 = 12,8 мм.сын. бағ. 2. Жабық ыдыстағы абсолютті ылғалдылық t = 3 ˚С температурада, абсолютті ылғалдылық 0,9 г/м 3 . Егер осы температурада қаныққан будың қысымы 831 Па болса, онда ыдыстағы салыстырмалы ылғалдылығы қандай болады? ( R = 831 Дж/(моль*К ; М = 18*10 -3 кг/моль) 3. Жабық ыдыста ауа температурасы t = 87 ˚С болады. Су буының ішінара қысымы Р = 1,662 кПа құрайды. Егер ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 40% болса, онда берілген температурада қаныққан су буының абсолютті ылғалдылығы? 4. Бірінші аймақтағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 40% құрайды, екінші аймақта ауаның абсолютті ылғалдылығы біріншіге қарағанда үш есе көп, ал қаныққан будың тығыздығы біріншіге қарағанда 2,5 есе көп. Бірінші аймақтағы салыстырмалы ылғалдылық қандай? Практикалық сабақ 2. Диаграмма көмегiмен ауа параметрлерін есептеу. Мақсаты:Ауаның і-d диаграммасында негізгі параметрларды анықтау және тұрғызып үйрену. Есептеу жүйесінде ауаның ішкі және сыртқы параметрлері ескеріледі.Сыртқы ауаның есептік параметрлері, құбылыс нормалары мен ережелері арқылы анықталады. Есептік параметрлерді 3 топқа бөледі. Олар: А, Б және В. Сыртқы ауаның есептік параметрі А тобы жалпы алмасу желдетуінің жүйесін құрастыруға , сонымен қатар суытылған, буланған ауаның желдету жүйесін құрау кезінде қолданылады. Сыртқы ауаның есептік параметрінің Б тобы ауаны шартқа сәйкестендіру жүйесін құрастырғанда, сонымен қатар ауаны жылыту жүйесі мен ауалы – жылулы перде жобалауда қолданылады. Сыртқы ауаның есептік параметрінің В тобы тек қана ауаны шартқа сәйкестендіруді арнайы негізделген талаптарды жобалау жүйесінде кездесетін кейбір жағдайларда қолданылады. Ішкі ауаның есептік параметрлерімен салқындатылатын бөлмелерде жайлы шартқа және техникалық үдерістің талаптарына сай ауаның параметрлері болып табылады. Есептік параметрлер үшін (үйлесімді және жетімді қызу, салыстырмалы ылғалдылық және ауаның қозғалысының жылдамдығы) суық ауыспалы және жылы кезеңге жайлы шарттарға орнатылған. Қабылдағыш жобалық шамаға байланысты салқындатқыш, желдеткіш сыртқы ауаның температурасы 10 °С – тан төмен (қыста), 10 °С- тан жоғары жазда) болғанда анықталады. Ауыспалы кезеңде сыртқы ауаның температурасы 10 °С-ты құрайды. Бұл ретте ішкі ауаның есептік параметрлері ауыспалы, суық кезең үшін қабылданған параметрлер болып табылады. Тұрғын үйлерде тұратын адамдарға тиімді жайлы жағдайлар температурамен ауаның салыстырмалы ылғалдылығының байланысына тікелей қатысты. Ауаның қозғалыс жылдамдығы (0,1÷0,15) м/с тең. Қоғамдық және өндірістік жерлерде жаз мезгілінде тиімді жайлы жағдай (22÷25) температураға, салыстырмалы ылғалдылықтың (60÷30) % ауаның қозғалыс жылдамдығы (0,2÷0,5) м/с, ал тұрғын үйлерде температурамен ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 0,25 м/с аз емес жылдамдыққа тең. Бөлменің микроклиматы деп динамикалық тепе-теңдігімен ішкі және сыртқы жылу қабылдау және бөлме ылғалдылығымен ауаның циркуляциялық күйін айтады. Бөлменің микроклиматы ауаның ішкі температурасымен сипатталады, және қоршау бетінің радиациялық температурасымен, ауаның ылғалдылығына байланысымен оның жылдамдығына қатысты. Бұл параметрлер жиынтығы ауаның өзін-өзі жақсы сезіндіріп, оның жұмысқа бейімділігін айтады. Әсіресе, бөлменің тұрақты температурасын шартқа сәйкестендіру. Салыстырмалы ылғалдылық пен ауаның қозғалу жылдамдығы ескерілмейтін тербелістерге ие. Id – диаграмманың төменгі жағында өзінің ордината өсі бар қисық сызық орналасқан. Ол ылғалдылықпен d, г/кг су буының серпімділігінр п , кПа байланыстырады. Осы графигтің ордината өсі су буының парциал қысымның р п шкаласы болады. Энтальпия I, ылғалдылық d және температураның t турақты мәндерінің сызықтарынан басқа диаграмма өрісінде ауаның салыстырмалы ылғалдылықтың тұрақты мәндерінің φ = const сызықтары көрсетілген. Қаныққан күйіндегі су буы қысымының температурадан тәуелділігін эксперименттен алынған және М.П. Вукаловичпен құрылған ылғалды ауаның термодинамикалық күйінің арнайы кестелерінде көрсетілген. Осы кестелермен немесе парциал қысымының қисық сызықпен р п (d)пайдаланып, ауаның су буымен толық қанығу Осы нүктелердің геометриялық орындары Id -диаграммада қисық сызықтың φ = 100 % ораласуын көрсетеді. Егер Id -диаграммада изотермалар (t=const) мен изоэнтальпийлердің (I=const) орналасуы барометрлік қысымнан B тәуелсіз емес болса, онда қисық сызықтардың (φ = const) орналасуы қысымның В өзгергеруінен тәуелді. 1-ші суретте көрсетілген Id - диаграммасы стандартты барометрлік қысымы В=101, 325 кПа(бір физикалық атмосфера) үшін тұрғызылған Id -диаграмманың қолдануымен ауаның жылуылғалдылы күйінің тағы екі өте маңызды параметрлерін аңықтауғы болады: ауаның шық нүктесінің температурасы t Р және ауаның ылғалды термометрдің температурасы t M . Ылғалдылықтың құрамына сай шық нүктесінің температурасы су буларымен қаныққан ауаның температурасына тең. Осы температураны алу үшін Id -диаграммада ауаның күйіне сәйкес нүктеден, d = const сызықғынφ = 100 % сызығымен қиылысқан нүктеге дейін түсіру керек. Энтальпияға сай су термометрдің температурасы t M су буларымен қаныққан ауаның температурасына тең. Id - диаграммада ауаның күйініңφ = 100 % ылғалдылығы бойынша,I = const сызығымен қиылысқан нүктеден өтетінt = const сызығы температурағасәйкес. |