НұСҚаулар «Физика іі»
Бір саңылаудағы Фраунгофердің дифракциясы
жүктеу/скачать 2.05 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дифракциялық тордағы Фраунгофердің дифракциясы
| Бір саңылаудағы Фраунгофердің дифракциясы.
Бұл параллель сәуледегі дифракция егер жарық көзі және бақылау нүктесі саңылаудан шексіз орналасқанда байқалады. Шексіз ұзын саңылауға жазық жарықтық толқын түседі делік. Саңылаудың артына жиналатын линзаны орналастырсақ, ал линзаның фокальдық жазықтығына экранды орналастырамыз. Түскен толқынның толқындық беті, саңылаудың жазықтығы және экран бір-біріне параллель. Саңылаудың ені а =MN және NF оптикалық жол айырымы. мұндағы M нүктесінен ND сәулесіне сәулесіне түсетін F-перпендикулярдың тіреуі. Сонымен Френель зонасының саны жұп болса, онда (8) B нүктесіндегі экранда дифракциялық минимум байқалады (толық қараңғылық). Егер Френель зонасының саны тақ болса, онда (9) және дифракциялық максимум байқалады (бір Френель зонасы компенсироланбаған) бағытында саңылау бір Френель зонасы ретінде әрекет етеді, және бұл бағытта жарық ең үлкен интенсивтілікпен таралады, яғни нүктесінде центрлік дифракциялық максимум байқалатынын атап айту керек. 6- сурет Бір саңлаудағы Фраунгофер дифракциясы Дифракциялық тордағы Фраунгофердің дифракциясы Дифракцияның үлкен практикалық мағынасы бар, жарықтың өткенінде бірқалыпты дифракциялық тордан байқалады. Дифракциялық тор параллельдік саңылаудың еніне тең болатын, бөлінген аралықтарға тең. Дифракциялық тор ені бірдей а параллельдік саңылаулар қатарынан тұратын, өзара көрінетін ені b-ға тең аралықтарға бөлінеді. суммасы деп периодты немесе тұрақты дифракциялық тор деп атайды. мұндағы - саңылау саны. Дифракциялық торды қарастырайық. Жазық монохраматтық толқын тордың жазықтығына түссін. Саңылаулар бір - бірінен бірдей қашықтықта болғандықтан,сәуленің қадамының әртүрлілігі, барлық дифракциялық тордың бағытына сәйкес: Осы бағыттармен саңылаулар жарықты ешқайсысына таратпайды,яғни ол екі саңылауларда да таралмайды максимумның басты интенсивтілігінің бағыты мына теңдікпен байқалады (10) Екі саңылау жіберетін жарықтың сәулелердің интерференциясы кейбір бағыттарда бірін-бірі жауып отырады,яғни қосымша минимумдар пайда болады. Қосымша минимумдар бағыттары сәулелердің бағыттарының әртүрлілігі тең болғанда байқалады. Сонымен қосымша минимум теңдігі Керісінше бір саңылаудың қозғалысы екінші қозғалысты үлкейтетін 7 – сурет. Дифракциалық тор. болса, онда басты максимум теңдігі болып (12) табылады. (11) Сонымен, екі саңылау үшін толық дифракцияның кескіні мына теңдіктермен байқалады - басты минимумдар; (12) - қосымша минимумдар; (13) - басты максимумдар; (14) яғни екі басты минимум арасында бір қосымша максимум орналасқан. жүктеу/скачать 2.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|