4.4 Топырақтардың шектік кернеулі жағдайдағы теориясы негіздері және олардың қосымшалары
Тақырып мазмұны. Негіздеме үдемелі жүктеме әсер ету барысындағы топырақта болатын механикалық үрдістер. Топырақтың шектік тепе–тендігін теңестіру. Негіздіктер топырағына бағытталған бастапқы және шектік жүктеме. Топырақтың есептік кедергісі.
Еңістер мен баурайлардың орнықтылығы: орнықтылықты бұзу түрлері; еркін еңістер мен баурайлар орнықтылығының элементарлық міндеттері; топырақ массивтерінің орнықтылығын қатаң және жуық бағалау әдістері.
Қоршау конструкцияларына бағытталған топырақ қысымын анықтау: жалпы ережелер; активті және пассивті қысымдар.
Тақырыпты оқуға арналған ұсыныстар. Бұл тақырыпты оқудан бұрын студент нүктедегі топырақтың шекті тепе–теңдігі туралы жүктеменің үздіксіз өсуі кезіндегі топырақтың кернеулі күйінің кезеңдері жайлы білу керек. Осы тақырыпта тұтасқан және сусымалы топырақтың шекті тепе–теңдігінің шартын, топыраққа түсетін бастапқы және шекті кризистік жүктемені және оларды анықтау тәсілдерін; топырақ қасиеттерінің әсерін, іргетас өлшемін және топырақты негізін шекті жүктемесі шамасына салу тереңдігін оқыту керек.
Топырақтың есептік кедергісі ұғымын және оны анықтаудың нақты әдістерін меңгеруге ерекше көңіл аудару қажет.
Шекті кернеулік күй теория қосымшасының сырғыса кезіндегі топырақтың баурайлар және еңіс, беткейдің орнықтылығын бағалауға, сонымен қоса топырақтың қоршауға түсетін қысымы сұрақтарын талдап, жақсылап қарастыру қажет. Еңіс пен баурайлар орнықтылығын есептеу әдістерін қарастыру кезінде графикалық- аналитикалық әдістерді бөлшекетеп және жақсылап меңгеру қажет, және сүзуші ағынның қысымын еңістің орнықтылығына әсерін ескеруді үйрену керек.
Қоршауға түсіретін топырақтың қысым теориясы топырақ механикасының маңызды сұрағы болып табылады. Қоршаушы конструкцияларды есептеу кезіндегі кездесетін негізгі ұғымдармен терминалогияларды меңгеру керек, тіреу қабырғасына, төкпенің бетінің көлбеуіне және топырақтың біртексіздігіне топырақтың қысымын аналитикалық анықтай алу, тіреу қабырғаларына топырақтың қысымын анықтаудың графикалық әдістерімен танысу. Тақырыпты оқудың соңғы кезеңінде жер асты құрылыстарына топырақтың қысымы арналған сұрақтарын оқу қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |