Нұсқаулар пму ұс н 18. 2/05 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әдістемелік нұсқаулар

ПМУ ҰС Н 7.18.2/05

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Химиялық технология және жаратылыстану факультеті

География және туризм кафедрасы

050609 – География мамандығы студенттеріне арналған

Географиялық зерттеулер әдістемесі пәнінен

Павлодар

Әдістемелік ұсыныстарды бекіту парағы

ПМУ ҰС Н 7.18.1/05

Химиялық технология және

жаратылыстану факультетінің деканы

________________ Қ.Қ.Ахметов

«_____»____________20 ж.
Кұрастырушы: аға-оқытушы А.Е.Егінбаева _____________

География және туризм кафедрасы

Химиялық технология және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданған

ОӘҚ төрайымы_________________________Ұ.Д. Бүркітбаева

«Географиялық зерттеулер әдістемесі» курсы – студенттерді өзіндік кешенді физикалық-географиялық зерттеулерге дайындау және экономикалық география саласында және Қазақстан мен әлемде осы күнгі өндірістік өнеркәсіпті ұйымдастыруда білім беру.

Пәнді оқыту мақсаты: кешенді географиялық зерттеулердің ажырамас бөлігі ретінде физикалық-географиялық әдістердің мазмұнын ашу. «Географиялық зерттеулер әдісі» пәні ландшафтану, биогеография және т.б. сияқты арнайы курстардың толық қатарын алдын алады. Пән екі логикалық байланысқан бөліктен тұрады: «Физикалық-географиялық зерттеу әдістері» және «Экономикалық-географиялық зерттеу әдістері».

Пәннің оқыту міндеттері:

- студенттерді Қазақстан мен әлемдегі өндірістік өнеркәсіптердің және экономиканың қазіргі жағдайымен таныстыру; студенттерге қажетті статистикалық материалдармен және ғылыми экономикалық-географиялық әдебиетпен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастыру.

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   

4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований /Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.
   

Қазіргі физикалық география міндеттерінің негізгі кластары. Табиғи аумақтық кешеннің (ТАК) кеңістіктік-уақыттық құрылымын зерттеу; ресурстық әлеуетті бағалау; ТАК шаруашылықта пайдалану мүмкіншіліктері мен шектеуліктерін зерттеу; ТАК жағдайын ландшафттық-экологиялық бағалау және даму болжамы; мәдени ландшафтық және т.б. жобалау. Ғылыми таным кезеңдері. Ғылыми таным кезеңіне философиялық тұрғыдан түсінік беру және оның кешенді физикалық-географиялық зерттеулерге қатысты тұжырымдамасы.

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   
4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований. / Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.
   

Зерттеу әдістерінің көптүрлілігі және олардың жіктелу қайшылықтары. Тарихи қағида бойынша әдістердің жіктелуі. Дәстүрлі әдістер (суреттеу, салыстырмалы-географиялық, тарихи-географиялық, картографиялық әдістер); физикалық географияда XXғ. 30-50жж. бастап пайдаланып келе жатқан әдістер (геофизикалық, геохимиялық, аэро әдістер); XXғ. 60-80жж. қолданылып келе жатқан әдістер (ғарыштық, математикалық, модельдеу, геоақпараттық және т.б.). Жаhандық, аймақтық және жергілікті зерттеу деңгейлері. Географиялық ақпараттық база. Салыстырмалы-географиялық әдістің аса маңызды рөлі. Суреттеу әдісі. Картографиялық әдіс.

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   
4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований. / Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.
   

Кешенді физикалық-географиялық зерттеулердің нысаны. Табиғи аумақтық (ТАК) және табиғи-аквалды (ТАК) кешендер (геожүйелер). ТАК құрылымы, қызметі және динамикасы.

Экспедициялық әдістер. ТАК құрылымын зерттеу және жергілікті, аймақтық деңгейдегі ТАК тарихи-эволюциялық көрінісін қалпына келтіру. Ландшафттық картографиялау - ТАК зерттеудің негізгі әдісі.

Экспедициялық жұмыстарды ұйымдастыру және өткізудің үш мерзімі.

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   
4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований. / Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.
   

№4 Тақырып. Қолданбалы кешенді физикалық-географиялық зерттеулер әдісі.

Қолданбалы кешенді физикалық-географиялық зерттеулер. Қолданбалы физикалық-географиялық зерттеулердің өзектілігі және әлеуметтік сұраныстың өсуі. Әдістемелік негіздер және әдістемелік қағидалар. Басты кезеңдер (А.Г.Исаченко бойынша): инвентаризациялық, баға беру, болжамдық, ұсыныстық. Әртүрлі кезеңдерде қолданылатын әдістердің ерекшеліктері.
Ұсынылған әдебиет:

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   
4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований. / Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.
   

№5 Тақырып. Экономикалық-географиялық зерттеулердің мақсаты мен әдістері. Өндіріс нысандарын зерттеу әдістері. Аумақтық әлеуметтік-экономикалық жүйелерді зерттеу әдістемесі.

Экономикалық-географялық зерттеулерде бірінші нысан туралы түсінік. Кешенді, арнайы, салалық зерттеулердің түрлері. Табиғат пен қоғам арасындағы құбылыстардың өзара байланысы – әртүрлі таксономиялық деңгейдегі әлеуметтік-экономикалық жүйелерді қалыптастыратын өндіргіш күштерінің аумақтық үйлесуін анықтау және талдау үшін негізгі теориялық алғышарт болып табылады. Кеңістіктік-уақыттық талдау – экономикалық-географиялық зерттеулердің негізгі қағидаларының бірі ретінде. Зерттеу көлемі туралы түсінік.
Ұсынылған әдебиет:

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   
4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований. / Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.
   

№6 Тақырып. Әртүрлі аумақтық-экономикалық жүйелерді зерттеу әдістері. Әлеуметтік-экономикалық зерттеулерде баланстық, статистикалық, картометрикалық әдістерді қолдану. Геожүйелерді модельдеу.

1. 
   Пузаченко Ю.Г. Математические методы в экологических и географических исследованиях / Ю.Г.Пузаченко. – М.: Издательский центр «Академия», 2004. -407с.
   
2. 
   Паромов В.В. Полевая практика по физической географии: топографо-геодезические работы: Практическое руководство / В.В.Паромов. – Томск: ТГПУ, 2004. - 48с.
   
3. 
   Пугачева Е.Е. Полевая практика по физической географии: Учебно-методическое пособие / Е.Е.Пугачева. - Томск: ТГПУ, 2004. - 68с.
   
4. 
   Симонов Ю.Г. Методы геоморфологических исследований. / Ю.Г.Симонов, С.И.Болысов. – М.: Аспект пресс, 2002. - 191с.
   
5. 
   Атлас в двух частях для общеобразовательных учреждений 9 класс. География России.
   
6. 
   Природа и человек. – Омск: ФГУП «Омская картографическая фабрика», 2005. - 72с.