Нұсқаулар «Техникалық термодинамика»
термодинамиканың негізгі түсініктері мен анықтамасы
жүктеу/скачать 0.84 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бақылау сұрағы.
- 1.2. Салмақты қысым және тығыздық.
| 1 термодинамиканың негізгі түсініктері мен анықтамасы
Жалпы мәліметтер Термодинамика - түрлі физикалық, химиялық және өзге үдерістерде энергияның - айналу ғылымы. Заңмен белгіленген тәжірибе термодинамиканың негізі болып табылады және олар термодинамиканың бірінші және екінші бастамасы деп аталады. Техникалық термодинамика жылу энергиясының механика энергиясына өзара алмасу заңдарын оқытумен айналысатын жылу техникасының саласы ретінде пайда болды. Техникалық термодинамиканың негізгі міндеттері– жылуды жылу қозғалғыштары деп аталатын машиналардың көмегімен жүзе асатын механикалық жұмысқа тиімді жол арқылы ауыстыру болып табылады. Жылу машиналарында жылу мен жұмыстың өзара қайтадан құрылу үдерісі жыл денесі деп аталатын заттар арқылы жүзеге асырылады. Жұмыс денелері ретінде газдар мен булар, яғни кеңейтілуге бейім денелер қолданылады. Жұмыс денесінің физикалық жағдайы жағдайдың термодинамикалық параметрлер деп аталатын шамамен сипатталады. Күй өлшемдерінің ұзындығы бірнеше қатар құруы мүмкін: үлкейтілген көлем, қысым, температура, ішкі энергия, энтальпия, энтропия, концентарция және т.б. Термодинамиканың ішкі ортаның әрекет жасау барысында жұмыс дене күйінің өзгерісі үдеріс деп аталады. Термодинамикалық үдеріс жұмыс денесі күйінің бір немесе бірнеше өзгерістерімен сипатталады. Егер параметрлер өзгермесе, онда жұмыс денесі теңдік жағдайда болады. Бақылау сұрағы. Күйдің негізгі термодинамикалық өлшемдері ретінде қандай ұзындықты алуға болады? Дұрыс нұсқасын таңдаңыз. А. Салмақты көлем, температура қысымы, ішкі энергия, энтальпия, энтропия және т.б. Б. Салмақты көлем, абсолютті қысым және абсолютті температура. В. Көлем, қысым, температура, энтальпия, энтропия. Жауабыңызды 18 беттегі 1.1.т салыстыр. 1.2. Салмақты қысым және тығыздық. Салмақты қысым- берілген заттың өлшем бірлігінің көлемін көрсетеді және бірліктің халықаралық жүйесіне - - СИ) в V – заттың толық көлемі (дене)-- м3; m- заттың массасы (дене) кг болғанда, өрнектеледі р тығыздықта болғанда өлшемді, үлкейтілген көлемді, яғни м3 өлшем массасын көрсетеді. Газдың бір немесе бірнеше орнын алатын көлем, оның қысымы мен температурасына байланысты. Сондықтан үлкейтілген көлемді немесе оның тығыздығын анықтау барысында оның күй параметрлерін көрсету қажет. Егер де жұмыс денесін алатын көлемнің түрлі бөліктері болса, онда қысым үнемі бұзылып, жүйе теңсіз механикалық күйге түседі. Мысалы. температура мен көлемі өзгеретін термодинамикалық жүйенің күйі, егер де екі өлшем беріліп тұрса, ол үнемі анықталып отырады. Осы ретпен қарастырылған жағдайда өлшем арасындағы байланысты мынадай түрде байқауымызға болады: . Тең күйде жүйені сипаттайтын өлшемді салыстыру үшін «қалыпты шарт» түсінігі енгізіледі: физикалық – р = 760 мм. рт. ст. = 101,325 кПа; t = 0 0С; техникалық - р = 735,6 мм. рт. ст. = 98 кПа; t = 15 0С. Бақылау сұрақтары. СИ жүйесінде үлкейтілген көлем қандай бірлікте өлшенеді? Дұрыс жауабын таңдаңыз? А. ; Б. ; В. . Жауабыңызды 18 беттегі 1.2 т салыстырыңыз. жүктеу/скачать 0.84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|