Кесте – 27 Әр түрлі дақылдарды орналастыру коэффициенттері

Кесте – 27 Әр түрлі дақылдарды орналастыру коэффициенттері

Ескерту

2 Сорттық тұқымдарды сай істелінетін «Нұсқаумен нанқабылдағыш кәсіпорындарында сорттық тұқымдарды тәртіппен қабылдау, орналастыру, дайындау және сақтауды» қарастырады. Әр түрлі сапалы астық партиясын бөлек орналастыру үшін құрылыстың керекті сыйымдылығын Е_рп, т, мына формуламен анықтайды

(55)

мұнда Р_р –жобалау немесе техникалық тапсырмаларда құрылатын, кәсіпорындарда орналастырылатын партия саны;

(56)

мұнда К₀ – жобалау тапсырмасында орналастырылатын, айналым коэффициенті;

Е_хр – 53 формула бойынша анықталады.
Силостық корпус сыйымдылығын анықтау үшін, олардың орналастыру торын таңдайды, силостардың санын қатардан қабылдайды. Дөңгелек силостармен бірге силостар корпусының сыйымдылығын мына формуламен анықтайды

(57)

мұнда m, n – корпустың ені мен ұзындығына сай силостардың қатар саны;

(58)

Силостық корпустың ені оның ұзындығына қатынасы екіден көп болмауы керек, ал бірсатылы орналастыруда силостың бұл қатынасы үшке дейін жетеді. Егер қатынас орындалмаса, онда бір силотық корпустан көп қабылдау керек.

4.7.1 Жұмыс істейтін ғимарат таразылары және норияларының орналастырылуы

Норияны және таразыларды екі нұсқаның бірін таңдау арқылы орнатады. Бірінші нұсқа бойынша аспалы бункерлерді ыңғайлы түрде толтырып, астық легі бағытына қарай самотечные трубалар 90^о бұрыш жасай орналасады. Бұл норияның басқы бөлігін және қабаттың биіктігін жоғарлатуға әкеледі. Бірінші нұсқа екінші нұсқа мен салыстырғанда жұмыс істейтін ғимараттың енін тарылтуға әкеледі.(осы жағдайда 1160мм-ге). Норияның жарылыс қауіпсіздігінің талаптарына сәйкес жұмыс істейтін ғимараттың сыртқы қабырғалар жанына қортынды жасау үшін норияның жұмыс істейтін турбасынан жарылыс разряды труба орналастырады. Екінші нұсқада норияның барабан осі жұмыс істейтін ғимараттың ұзындық осіне параллель, біріншісінде –перпендикулярлы. Ереже бойынша, норияны жұмыс істейтін ғимаратта силосты корпусқа жақын қабырға жанында монтаждайды.

4.7.2 Астық тазартқыш машиналардың орналасуы

Жұмыс істейтін ғимаратта астық тазартқыш машиналардың қабылдағыш құрылғылары терезеге қарсы орнатылады. Әдетте бақылау сепараторлары және триерлері негізгі сепараторларға қарағанда бір қабат төмен орналастырылады. Норияларды және сепараторларды бірінші және екінші нұсқа бойынша орналастырады (13-сурет).

Сурет 13 -Норияның жұмыс істейтін ғимаратта орналастырылуы

Астық кептіргіштерді оның өнімділігіне, көлеміне және кетіру мерзіміне, жасалған шарттарына т.б тәуелді орналастырылады. Астық кептіргіштің үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін, кептіргіш үсті және асты бункелерін қарастырады. Жүмыс істейтін ғимаратта астық кептіргіштерді диірменді элеваторда да және нан қабылдағыш элеваторда бірдей орнатылады. (14-сурет) Бұл сызба тек аз өнімділікті астық кептіргішке ғана тән. Жеке ғимараттағы астық кептіргіштің орнатылуы екінші сызбада қарастырылған. Үстіңгі және астыңғы конвейерлер көмегімен астық кептіргішпен жұмыс істейтін башня арасында байланыс орнатылады. Жұмыс істейтін ғимараттағы астық кептіргіштер және силосты корпустың жанында ашық типті астық кептіргіштердің орналастырылуы үшінші сызбада көрсетілген. Қосымша орнатылған нориялар мен конвейерлер арқасында байланыс орнатылады (15-сурет). Әдетте кептіргіш үсті және асты бункерлерін силосқа жақын корпусқа орналстырылады. Ашық типті астық кептіргіштерді оңтүстік аудандарда ғана орнатылады. Жұмыс істейтін ғимарат пен силосты корпус арасында типті астық кептіргіштердің орналастырылғаны төртінші сызбада көрсетілген. Бұл сызбаны нан қабылдағыш элеваторлардың соңғы жобаларында қолданады. Сызба ашық кептіргіш пен элеватор арасындағы байланысты жеделдетеді.

Сурет 15 - Элеваторда астық кептіргіштердің орнатылуы

Сурет 16 - Жеке ғимараттарда астық кептіргіштердің орнатылуы

Конвейерлерді силосастыты қабатқа қабатқа орналастыру қиын, себебі мұнда норияның башмаки және конвейер барабандары (силос асты, автомобильді транспорттық қабылдағыш темір жол, кейде су, транспорты). Конвейерлер астықты бір және екі норияға жібере алады, бұл элеватордың жалпы құрастырылуына тәуелді болады. Силос үсті конвейерлердің араластырылуының силос өлшемі мен оның қатар санына тәуелді анықталады (17-сурет). Ленталық конвейерлердің қисаю бұрышы астық тұқымдастарын тасмалдаған кезде 14^о-тан көп және (бұршақ) бұршақ және (тары) тары үшін 10^о-тан көп болмауы керек. Егер лентаның қисаю бұрышы 10^о-тан көп болса, онда бұл аймақта насыпных лотков орнатуға болмайды.

Сурет 17 - Жұмыс істейтін ғимараттың силосты корпуспен байланысы және силостың әр түрлі торлары
4.7.5 Жоспардағы жұмыс істейтін ғимараттың өлшемдерін анықтау

Тенологиялық, транспортық, жеделдеткіштік және басқа құрал-жабдықтармен қатар оперативті бункерлердің орналастырылуы негізінде жоспардағы жұмыс істейтін ғимараттың өлшемдерін және қабаттарының биіктіктерін анықтайды. Кейде қабаттардың ұзыдықтарын аталмыш қабаттардың өлшемдерімен бірдей алады, ал енін өзгеше. Қабылданған құрылыстық желі есептеулері бойынша жоспардағы жұмыс істейтін ғимараттың негізгі өлшемдерін анықтау және силосты корпуспен қабылданған жібергіш қондырғы құрылғылар арасындағы байланысты ескеру қажет. Құрылыс мөлшерлерінің талаптары: қабаттың минималды биіктігі-3м, қатысатын құрылғыға дейінгі биіктік-2,2м, адамдар жиі өтпейтін өту жолдарының минималды биіктігі-1,8м, адамдар жиі өтетін өту және эвакуация жолдарының биіктігі-2м.

4.7.6 Жоспардағы силосты корпустың өлшемдерін анықтау және силос торлардың өлшемдерін және пішіндерін таңдау

Силос өлшемдерін және пішінін таңдау эливатор сыйымдылығына, көлеміне және бір мезгілде сақталатын өнімнің максималды санына, қолданылатын құрылыс материалына және жұмыс істеу тәсілдеріне тәуелді. Силосқа торлар тңдаған кезде ескеру керек, дөңгелек және квадрат силостарды қолданғанда оларды қатар орналастырады және кей жағдайларда дөңгелек силостарды шахматты түрде орналастырады.

Силос қатарларының санын оның силосты корпусқа сыйымдылығына, силосүсті және асты конвейрледің минималды санына, жұмыс істейтін ғимаратпен силосты корпус байланысына және құрыслыс жұыстарының тәсіліне қарай таңдайды.

18-суретте силос торларының түрлері және жұмыс істейтін ғимаратпен силосты корпус арасындағы байланыс көрсетілген. Қатардағы силос санын және силосты корпус өлшемдерін силос торларын таңдағаннан кейін анықтайды.

1 – жұмыс істейтін ғимарат; 2 – силосты корпус; 3, 4 – силос асты және силосты конвейерлер

Жұмыс істейтін ғимарат қабаттары төмендегілерден құралады:

а) құрал-жабдықтар биіктігінен;

б) құрал-жабдықтарға астық түсетін немесе астықты құрал-жабдықтың астынан қабылдайтын диктующей самотечной құбырдың тік проекцилы өлшемінен;

в) өздіксанау құбыр саймандарын орнатудағы жалпы биіктігінен (клапандар, қозғағыштар, енгізгіштер, секторлар және т.б);

г) монтаждау биіктігінен.

Өздіксанау құбырлардың қисаю бұрышы 36^о, ылғалды және лас астықтар үшін - 45^о қабылданған. Силос қабырғаларының биіктігін, силос асты және үсті қабаттарын қысқаша 0,6 алады.

Сепараторасты және үсті қабаттарының биіктігі жұмыс істейтін ғимарат пен силосты корпус арасындағы байланысқа тәуелді.

Аспалы бункерлердің қабаттарының биіктіктерін оның сыйымдылығана тәуелді анықтайды.

19-суретте өздіксанау құбырларының негізгі элементтері көрсетілген. Суреттің үстіңгі бөлігінде өздіксанау құбырдың көлденең проекциясы берілген (өлшемі).

Проекция биіктігі сектор биіктігі, өздіксанау құбыры, клапан және түсіру жәшік элементтерінің қосындысынан тұрады.
Сурет 19 - Өздіксанау құбырларының негізгі элементі
4.7.8 Силосты корпус пен жұмыс істейтін ғимарат және қабылдағыш қондырғылардың арасындағы байланыс

Силосты корпус пен жұмыс істейтін ғимараттың өлшемдеріні қабаттарының биіктігін анықтағаннан кейін, қабылдағыш және силосасты конбейерлердің норияларымен байланысын және қабылдағыш қондырғылардың ара қашықтығын анықтап, силосты силосты корпустан элеватордың жұмыс істейтін ғимаратын өңдейді:

А. Қабылдағыш қондырғылар: қазіргі заман элеваторларда астықты бункерлерден қабылдағыш қондығыларға жүктеу көлденең конвейерледе өтеді, астықты тереңдетілген норияларға жібереді. Қабылдағыш қондырғыдан жұмыс істейтін ғимаратқа дейінгі ара қашықтықты қабылдағыш қондырғының көтерілуіне тәуелді анықтайды, астықтың норияға жіберілуін қамтамасыз етеді және келесі биіктерді (20-сурет). Конвейерлер үшін көтерілу бұрышы 14^о және көтерілу радиусы 65см. Жұмыс істейтін ғимарттан қабылдағыш қондырғыға дейінгі ара қашықтық L ара қашықтықты формула бойынша анықтайды.

(59)

Б. Силосты корпус. Конвейерлердің силосты көтерілуі биіктігі және силосты корпуспен жұмыс істейтін ғимараттың тереңдетілуіне тәуелді жұмыс істейтін ғимараттан силосты корпусқа дейінгі ара қашықтықты анықтайды. Силосты корпус және жұмыс істейтін ғимарат арасындағы байланыс 21-суретте көрсетілген: бұл ара қашықтықты кішірейту үшін конвейердің бастапқы көтерілу нүктесін екінші және үшінші силоста орналастыруына кеңес береді.

мұнда һ₁ – қабылдағыш қондырғының еден деңгейінен және жер деңгейіне дейінгі биіктік;

h₂–жұмыс істейтін ғимараттың еден деңгейінен жер деңгейіне дейінгі биіктік;

h₃–конвейердің жоғары таспасының жағдайынан қабылдағыш қондырғының еденге дейінгі биіктік;

h₄–барабанында қабылдағыш конвейерлер таспасының орналасуынан жұмыс істейтін ғимараттың қабылдағыш ночка нориясына дейінгі биіктік;

h₅ – қабылдағыш конвейерледің көтерілу биіктігі ;

l – қабылдағыш конвейерлердің көтерілу ұзындығы;

l₁–қабылдағыш конвейерлердің көтерілу таспасынан бастап қабылдағыш қондырғыда орналасқан ұзындық белгісі;

l₂ – жұмыс істейтін ғимаратта орналасқан конвейерлердің ұзындық бөлігі.
Сурет 20 - Элеватордың жұмыс істейтін ғимаратының қабылдағыш қондырғымен байланысы
мұнда h₁ – конвейердің жоғары таспа жағдайдағы силосты қанатының биіктігі;

h₂ – конвейердің жоғары таспасынан қабылдағыш ночка нориясына дейінгі биіктігі;

l₁ – силосты конвейердің көтерілу ұзындығы;

l₂ ,l₃ – жұмыс істейтін ғимарат пне силосты қабатта орналасқан конвейердің ұзындық бөлігі;

L₁ – силосты корпуспен жұмыс істейтін ғимарт арасындағы ара қашықтық.
Сурет-21 Элеватордың жұмыс істейтін ғимарт пен силосты корпус байланысы
5 Көлемді жобалық шешімдер
5.1 Жұмыс ғимаратының силосты корпустармен және қабылдағыш–жібергіш қондырғылардың үйлесімді компоновкасы

Элеватордың негізгі сооружений типті сызбасының компоновкалары өңделге жұмыс ғимараты мен силосты корпусты байланыстырады, игіліктік технологиялық сызба болу үшін, сонымен қатар силосүсті және силососты конвейерлер минималды протяженность болғандай. 22-суреттте компоновканың әр түрлі типті сызбалары көрсетілген. Бір қанатты элеваторды компоновкалағанда конвейерледің сандық мөлшері аз орналастырылады бірақ сыйымдылығын кеңейткенде өте ұзын еонвейерлерді орналастыру қажет, себебі жүкті телешкалардың қозғалыс уақыттарын ұлғайтады.

Элеваторлардың екі қанаты сызбалары жұмыс жұмыс істейтін башниямен силостардың арсын байланыстыруға мүмкіндік береді. Барлық техналогиялық және трнспорттық құрал-жабдықтар кешені өте жақын қолданылуы мүмкін.

Силостардың үлкен сыйымдылығында сооружения екі паралелльді сызық бойынша орналастырылады. Территория құрылысының жоғарғы коэфициентін бұндай үйлесімді компоновка қамтамасыз етеді.

Егер элеватор астық сыкладтарымен үйкелісе, онда сооружения бірнеше паралелльді сызықтармен орналастырады.

а – бір қанатты; б – екі қанатты; в – элеватордың екі сызықты сызбасы; г – элеватордың екі сызықты астық қоймасы; д – диірменді

Базисті – перевалды және порттық элеваторларды бір қалыпты сызба бойынша компоновкалайды.

Автомовильді және темір жол транспорттары үшін қабылдағыш – жібергіш қондырғыларды жұмыс ғимаратының әр түрлі жағында орналастырады, жер жер басты галереясында минимальды протяженность болу керек. Қзіргі кездегі элеваторларда темір жол және автомовильді транспортардың қабылдағыш және жібергіш қондырғылары жұмыс ғимараты мен жер асты галереясын байланыстырады.

Элеватордың сулы причала қатысты орналасуына тәуелді су транспорты үшін қабылдағыш және жібергіш қондырғыларды орнатады.Бұл қондырғылар жалғаусыз жинақтауыш бункерлерді жобалауды кеңес етеді.

Жұмыс ғимаратының көлемді-жобалық шешімдері астықтың технологиялық операцияларымен анықталады. (қабылдау, өңдеу, өлшеу, сақтау және жіберу).

Көлемді – жобалық шешімдержі өңдегенде қарастыру керек: құрал-жабдықтардың өңделген тенолгиялық сызбасы бойынша реттпен орналысуын; конструкциялармен машина расындағы өту жолдарының нормалық өлшемін; машиналарға қызмет ету ережелерді.

Нан қабылдағыш және өндірістік элеваторлар үшін жұмыс істейтін жинақтық башнияларды қолданады. Жұмыс ғимаратында астық бір және екі сатылы сызба бйынша жүреді.

Бір сатылы сызбаға тән, жұмыс ғимаратында таразылар силос үсті конвейерлерден жоғары орналастырылған, сондықтан өлшенетін астық тура силосқа немесе өңдеуге жіберілуі мүмкін. Бұндай сызба қарапайымдылығымен ерекшеленеді, бірақ жұмыс ғимаратының белгілі бір биіктігі болады.(30м және одан көп).

Монилентті және жинақты темірбитондарды элеваторларда бір сатылы сызба бойынша құрастырады.

Диірменді элеватор МС-3Х175 (23-сурет) жиақты конструксцисы, 3Х3м өлшемді жинақты темірбетондар элементтерден жасалған.Өнімділігі 175 т/ч үш негізгі және үш қосымша нориялармен жабдықталған негізгі нориялап астықты таразынға жібереді, қосымшалары – астықты айналу трубаларынан алады және оеы силосқа жібереді.

Элеватордың көлетді-жобалық шешімдерінің нұсқаларын таңдағанда астық үшін жинақтауыш бункерлерін пайдалануға кеңес береді және автомовильді транспортпен келіп түсетін өнімді силосты корпусқа немесе жұмыс ғимаратына орналастыру. Астықты мамандырылған нориялармен жіберу керек.

Кептіру – негізгі операциялардың бірі болып табылатын жерде астық кептіргіштердің негізгі астық тасмалдау комуникацияларын орналастыру ұсынылады.

Силосты корпус қабырғаларында ашақ түрдегі астық кептіргіштерді орнатады.

Оперативті кептіргішке дейінгі және кептіргіштен кейінгі букерлер сыйымдылығының өлшемі астық кептіргіштер 8 сағат бойы үзіліссіз жұмыс істеуінің қамтамасыз етілуімен қарастырылады.

П-350 астықтың реццеркуляции мен берілуін және ІІ-100 кептірілген астықтаы жинау үшінт элеваторды екі қосымша нормалардың орнатылуы қарыстырылған. Бұл астық кептіргіштен ІІ-100 нориясына таспалы конвейер көмегімен бағытталған.Топки силосты корпусқа қарама-қарсы бетте орнатылады. Егер бірнеше астық кептіргіштер орнатылса, онда қызмет ету орнын кеңейту үшін бөлімдерді біріктірілу ұсынылады.

У2-У35-50 астық кептіргіш ОҒЗИ жобасымен шығарылған. РД сияқты, бұл цельнометаллическая екі секциялы жеке тұратын кептіргіш, ірі жоғары ылғалдылықты және ішкі азық-түліктік пен азықтық астық өнімдерін кептіруге арналған.

Оның ерекшелігі – сақина тәрізді подводящим и отводещим диффузорлық және тежегіш элементтері бос денелі шарлардың гирлядысынынан жасалған цилиндрлі камералы қыздырғыш.

Астық кептіргіштің әр агрегатында цилиндрлі бункер сақиналы диффузорлы қыздырғыш камерасы, тепломассообменшик екі шахта ауа тартқыш камера және бесприводные выпусные қондырғылар әр шахтада орнатылған.

4. 
   Қалдықтарды өңдеу және сақтау
   

I категория – а) қалдықтардағы дәндердің болуы 30-50%;

б) қалдықтардағы дәндердің болуы 10-30%;

II категория – қалдық құрамындағы дән 2-10%;

III категория–қалдық құрамындағы дәндердің 2% көп болмауы керек (елеуіштен қабылданған жиналым, елеуіштің өтпелі жолымен өткен жиналым, аспирациондық шаң, асбұршақтың сыртқы қабаты).

Әртүрлі категориялы қалдықтарды араластыруға рұқсат етілмейді. Негізгі сепаратордың тұңба камерасынан алынатын қалдықтар және келесі қабылдағыш елеуіштен бақылау сепараторына бағытталады. Негізгі сепараторлардағы қалдықтар жеке тұрған метал бункерлерге бағытталады.

4. 
   Өздіксанау құбырларының компоновкасы