Ошақ диаметріне қарай жылу сәулеленуінің орташа беттік тығыздығы және кейбір көмірсутекті отын үшін жанудың меншікті салмақтық жылдамдығы
Отын
|
Е f , кВт/м 2
|
М
кг/м 2 * с
|
d= 10 м
|
d=20 м
|
d=30 м
|
d=40 м
|
d=50 м
|
СПГ (Метан)
|
220
|
180
|
150
|
130
|
120
|
0,08
|
СУГ (Пропан-бутан)
|
80
|
63
|
50
|
43
|
40
|
0,10
|
Бензин
|
60
|
47
|
35
|
28
|
25
|
0,06
|
Дизельді отын
|
40
|
32
|
25
|
21
|
18
|
0,04
|
Мұнай
|
25
|
19
|
15
|
12
|
10
|
0,04
|
Ескертпе — 10 м кем немесе 50 м артық ошақ диаметрі үшін сәйкесінше диаметрі 10 м және 50 м болатын ошаққа арналған сияқты сондай E f шамасын қабылдау керек.
Ағызудың тиімді d диаметрі мына формула бойынша есептеледі, м.
[MISSING IMAGE: , ] (49)
мұндағы F - ағызу ауданы, м 2 .
Жалынның Н биіктігі мына формула бойынша есептеледі, м.
[MISSING IMAGE: , ] (50)
мұндағы М - отын жанып кетудің меншікті салмақтық жылдамдығы, кг/м 2* с;
r в - қоршаған ауаның тығыздығы, кг/м 3 ;
g = 9,81 м/с 2 - еркін түсу үдеуі.
Сәулеленудің бұрыштық коэффициенті F q мына формула бойынша анықталады:
[MISSING IMAGE: , ] (51)
мұндағы F v F н - мына өрнектер көмегімен сәйкесінше анықталатын тік және жатық аудандарға арналған сәулелену факторлары:
[MISSING IMAGE: , ](52)
[MISSING IMAGE: , ] (53)
A = (h 2 + S 2 +1)/(2S); (54)
B = (1 + S 2 )/(2S); (55)
S = 2r/d; (56)
h = 2H/d, (57)
мұндағы r - ағызудың геометриялық ортасынан сәулеленетін объектіге дейінгі арақашықтығы, м.
Атмосфераның өткізу коэффициенті мына формула бойынша анықталады
t = exp[-7,0 . 10 -4. (r - 0,5d)]. (58)
55. "Жалынды шар" үшін q жылу сәулелену қарқындылығы (48) формула бойынша есептеледі
Е f шамасы бар экспериментальды деректер негізінде анықталады. Е f шамасы 450 кВт/м 2 деп қабылдануға рұқсат етіледі.
F q мәні мына формула бойынша есептеледі.
[MISSING IMAGE: , ] (59)
мұндағы Н - "жалынды шар" ортасының биіктігі, м;
D s - "жалынды шар" тиімді диаметрі, м;
r - сәулеленетін объектіден тікелей "жалынды шар" ортасының астындағы жердің бетіндегі нүктесіне дейінгі арақашықтығы, м.
"Жалынды шар" тиімді D s диаметрі мына формула бойынша анықталады
D s = 5,33 m 0,327 , (60)
мұндағы m - жанатын заттың салмағы, кг.
Н шамасы арнайы зерттеу барысында анықталады. Н шамасын D s / 2 тең деп қабылдауға рұқсат етіледі.
"жалынды шардың" болу уақыты і, мына формула бойынша анықталады, с
t s = 0,92 m 0,303 (61)
атмосфераның өткізу коэффициенті t мына формула бойынша есептеледі
[MISSING IMAGE: , ] (62)
6-бөлім. Жарылыста қыздырылмаған жеңіл тұтанатын сұйықтық буы және жанғыш газдың қатысуының Z коэффициенті мәнін анықтау бойынша есептеу әдісі
Z коэффициентін анықтау бойынша есептеу әдісі мына өрнектердің шарттары сақталған жағдайда қолданылуға тиіс:
100 m/(Р r,n V) < 0,5 С нкпр , мұндағы Снкпр - газ немесе бу жалыны таралуының төменгі концентрациялық шегі, % (айн.), сондай-ақ ұзындығының еніне қатынасы 5 артық емес тік бұрышты параллелепипед форма түріндегі үй-жайлар үшін.
56. Берілген мәнділік деңгейінде Q (С >[MISSING IMAGE: , ]) жарылыстағы жанатын газдардың және жеңіл тұтанатын сұйықтық буларының Z коэффициенті мына формулалар бойынша есептеледі:
Х нкпр <L/2 және Ү нкпр <S/2 кезде
[MISSING IMAGE: , ] (63)
[MISSING IMAGE: , ] (64)
мұндағы С 0 - экспонентті көбейткіш мыналарға тең, % (айн.):
1) жанатын газдар үшін ауаның қозғалысы болмаған кезде
[MISSING IMAGE: , ] (65)
2) жанатын газдар үшін ауа ортасының қозғалысы кезінде
[MISSING IMAGE: , ] (66)
3) жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін ауа ортасының қозғалысы болмаған кезде
[MISSING IMAGE: , ] (67)
4) жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін ауа ортасының қозғалысы кезінде
[MISSING IMAGE: , ] (68)
Мұндағы, m - үй-жайлар ауданына кіретін газдар немесе ЖТС буларының салмағы, кг;
_
[MISSING IMAGE: , ]- берілген мәнділік деңгейіндегі Q (С > С) концентрацияның рұқсат етілетін ауытқулары, олардың мәні осы қосымшаның 9-кестесінде келтірілген;
Х нкпр , Ү нкпр , Z нкпр - жалын таралуының төменгі концентрациялық шегімен шектелген газ немесе будың кіру көзінен X, Ү және Z осьтерінің арақашықтығы сәйкесінше (72 - 74) формулалар бойынша анықталады;
L, S - тиісті үй-жайлар ұзындығы мен ені, м;
F - тиісті үй-жайлар еденінің ауданы, м 2 ;
U - ауа ортасының қозғалысы, м/с;
С н - үй-жайлардағы ауаның есептік температурасы t р кезіндегі қаныққан булардың концентрациясы, % (айн.).
С н концентрациясы мына формула бойынша анықталады.
[MISSING IMAGE: , ] (69)
мұндағы Р н - есептік температура кезіндегі қаныққан булардың қысымы (анықтамалық оқулықтарда болады), кПа;
P 0 - 101 кПа тең атмосфералық қысым.
9-кесте
Концентрацияны бөлу сипаты
|
Q (C>C')
|
б
|
Ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жанатын газдар үшін
|
0,1
|
1,29
|
0,05
|
1,38
|
0,01
|
1,53
|
0,003
|
1,63
|
0,001
|
1,70
|
0,000001
|
2,04
|
Ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жанатын газдар үшін
|
0,1
|
1,29
|
0,05
|
1,37
|
0,01
|
1,52
|
0,003
|
1,62
|
0,001
|
1,70
|
0,000001
|
2,03
|
Ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін
|
0,1
|
1,19
|
0,05
|
1,25
|
0,01
|
1,35
|
0,003
|
1,41
|
0,001
|
1,46
|
0,000001
|
1,68
|
Ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін
|
0,1
|
1,21
|
0,05
|
1,27
|
0,01
|
1,38
|
0,003
|
1,45
|
0,001
|
1,51
|
0,000001
|
1,75
|
Q (С > C') мәнділік деңгейінің шамасы технологиялық процесс ерекшеліктеріне негізделе отырып таңдалады.
Q (С > C') 0,05 тең қабылдауға рұқсат етіледі.
57. Жарылыстағы жеңіл тұтанатын сұйықтық буларының қатысуы Z коэффициентінің шамасы мына суретте келтірілген график бойынша анықталуы мүмкін.
[MISSING IMAGE: , ]
X мәні мына формула бойынша анықталады
[MISSING IMAGE: , ] (70)
мұндағы С* - қатынасымен берілетін шама
[MISSING IMAGE: , ] (71)
мұндағы [MISSING IMAGE: , ]- 1.9 тең қабылданатын артық жанудың тиімді коэффициенті.
58. Х нкпр , Ү нкпр және Z нкпр арақашықтығы мына формулалар бойынша есептеледі:
[MISSING IMAGE: , ] (72)
[MISSING IMAGE: , ] (73)
[MISSING IMAGE: , ] (74)
мұндағы К 1 - жанатын газ үшін 1,1314 тең және жеңіл тұтанатын сұйықтық үшін 1,1958 тең қабылданатын коэффициент;
К 2 - жанатын газдар үшін 1 тең және жеңіл тұтанатын сұйықтық үшін К 2 = Т/3600 тең деп қабылданатын коэффициент;
К 3 - мыналарға тең қабылданатын коэффициент:
1) 0,0253 - ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жанатын газдар үшін;
2) 0,02828 - ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жанатын газдар үшін;
3) 0,04714 - ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жеңіл тұтанатын сұйықтықтар үшін;
4) 0,3536 - ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жеңіл тұтанатын
сұйықтықтар үшін;
Н - үй-жайлар биіктігі, м.
Х нкпр , Ү нкпр және Z нкпр арақашықтығы логарифмдердің теріс мәндері кезінде 0 тең қабылданады.
7-бөлім. Жеке қауіпті бағалау әдісі
59. Осы әдіс газды-булы-шаңды ауа қоспалары жану кезінде тарайтын артық қысым және заттар мен материалдар жану кезіндегі жылу сәулесі сияқты осындай зиян келтіретін факторлардың пайда болуы кезінде сыртқы қондырғылардағы жеке қауіп-қатер (бұдан әрі мәтін бойынша - қауіп-қатер) шамасын есептеу үшін қолданылады.
60. Газды-булы-шаңды ауа қоспаларының жану кезінде R в жеке қауіп-қатер шамасы мына формула бойынша есептеледі.
[MISSING IMAGE: , ] (75)
мұндағы Q ві - сыртқы қондырғыларда қарастырылатын газды-булы-шаңды қоспалардың жануымен і-апат болуының жылдық жиілігі, 1/жыл;
Q впі - і-типті көрсетілген апаттың болуы кезіндегі артық қысымымен сыртқы қондырғыдан берілген арақашықтықта болатын адамның зақымдалуы шартты ықтималдығы;
n - қарастырылатын апат типтерінің саны.
Q ві мәндері статистикалық деректер арқылы немесе белгіленген тәртіппен бекітілген нормативтік құжаттарда көрсетілген әдістемелер негізінде анықталады. (75) формулада тек бір жағымсыз апатты ескеруге рұқсат етіледі, Q в шамасы үшін белгіленген тәртіппен бекітілген нормативтік құжаттар бойынша сыртқы қондырғыдағы газды-булы немесе шаңды-қоспалардың жануымен өрт шығуының жылдық жиілігіне тең қабылданады, ал Q вп мәні осы қосымшаның 34-40 тармақтарына сәйкес атмосфераға шығатын жанатын заттардың салмағына негізделе отырып анықталады.
61. В н санаты үшін осы қосымшаның 7-кестесінде көрсетілген заттар мен материалдардың болуы мүмкін жану кезіндегі жеке қауіп-қатердің шамасы мына формула бойынша есептеледі.
[MISSING IMAGE: , ] (76)
мұндағы Q fi - i-типті апат кезінде сыртқы қондырғыларда қарастырылатын өрт шығуының жылдық жиілігі, 1/жыл;
Q fПi - і-типті апат тарау кезінде жылу сәулеленуімен сыртқы қондырғылардан берілген қашықтықта болатын адамның зақымдалудың шартты ықтималдығы;
n - қарастырылатын апат типтерінің саны.
Q fi мәні статистикалық деректер арқылы немесе белгіленген тәртіппен бекітілген нормативтік құжаттарда көрсетілген әдістеме негізінде анықталады.
(76) формулада (75) формулада тек бір жағымсыз апатты ескеруге рұқсат етіледі, Q f шамасы үшін белгіленген тәртіппен бекітілген нормативтік құжаттар бойынша сыртқы қондырғыдағы газды булы немесе шаңды-қоспалардың жануымен өрт шығуының жылдық жиілігіне тең қабылданады, ал Q fП мәні осы қосымшаның 34-40 тармақтарына сәйкес атмосфераға шығатын жанатын заттардың салмағына негізделе отырып анықталады.
62. Эпиорталықтан r қашықтықта газды-булы немесе шаңды ауа қоспаларының жану кезінде адамның артық қысымымен зақымдалуының Q ВПі шартты ықтималдығы осылайша анықталады:
1) DР артық қысымы және і импульсі осы қосымшаның 5-бөлімінде
көрсетілген әдістері бойынша анықталады;
2) DР және і мәндеріне негізделе отырып Рr функциясының шамасы мына формула бойынша анықталады.
Pr=5-0,26ln(V), (77)
мұндағы,
[MISSING IMAGE: , ] (78)
мұндағы DР - артық қысым, Па;
i - қысым толқынының импульсі, Па*с;
осы қосымшаның 10-кестесіне сәйкес адам зақымдалуының шартты ықтималдығы анықталады.
Мысалы, Рr = 2,95 шамасы кезде Q вп газды-булы-шаңды қоспалардың жану кезіндегі артық қысыммен адам зақымдалуының шартты ықтималдығы 2% немесе 0,02 құрайды, Рr = 8,09 шамасы кезінде Q вп газды-булы-шаңды қоспалардың жану кезіндегі артық қысыммен адам зақымдалуының шартты ықтималдығы 99,9 % немесе 0,999 құрайды.
63. Адамның жылу сәулесімен зақымдалуының шартты ықтималдығы Q fПi мынадай тізбектілікпен анықталады:
1) Рr шамасы мына формула бойынша анықталады
Рr = -14,9 + 2,56 ln(t . q 1,33 ) (79)
мұндағы t - тізілу тәртібінің тиімді уақыты, с;
q - жылу сәулесінің қарқындылығын есептеу әдісіне сәйкес анықталатын жылу сәулеленуінің қарқындылығы кВт/м 2 .
t шамасы ЖТС, ЖС және қатты материалдардың ағызу өрті үшін анықталады:
t = t 0 + x/u (80)
мұндағы t 0 - өртті байқаудың өзіндік уақыты, с, (t = 5 с тең қабылдануға рұқсат етіледі);
x - адамның тұрған жерінен жылу сәулесінің қарқындылығы 4 кВт/м 2 , аспайтын аймаққа дейінгі арақашықтығы, м;
u - адамның қозғалу жылдамдығы, м/с (u = 5 м/с қабылдауға рұқсат етіледі);
жылу сәулеленуінің қарқындылығын ептеу әдістеріне сәйкес "жалынды шардың" әсері үшін;
2) адамның жылу сәулесімен зақымдалуының Q Пi шартты ықтималдығы осы қосымшаның 10-кестесінде келтірілген мәндерді ескере отырып, анықталады.
64. Егер қарастырылатын технологиялық қондырғылар үшін ағызу өрті сияқты, "жалынды шар" мүмкін болса, онда (76) формулада жоғарыда көрсетілген типті апаттарда көрсетілгендер ескеріледі.
10-кесте
Рr шамасына қарай адамның зақымдануының шартты ықтималдылық
мәні
Зақымдалудың шартты ықтималдығы, %
|
Рr шамасы
|
0
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
0
|
-
|
2,67
|
2,95
|
3,12
|
3,25
|
3,36
|
3,45
|
3,52
|
3,59
|
3,66
|
10
|
3,72
|
3,77
|
3,82
|
3,90
|
3,92
|
3,96
|
4,01
|
4,05
|
4,08
|
4,12
|
20
|
4,16
|
4,19
|
4,23
|
4,26
|
4,29
|
4,33
|
4,36
|
4,39
|
4,42
|
4,45
|
30
|
4,48
|
4,50
|
4,53
|
4,56
|
4,59
|
4,61
|
4,64
|
4,67
|
4,69
|
4,72
|
40
|
4,75
|
4,77
|
4,80
|
4,82
|
4,85
|
4,87
|
4,90
|
4,92
|
4,95
|
4,97
|
50
|
5,00
|
5,03
|
5,05
|
5,08
|
5,10
|
5,13
|
5,15
|
5,18
|
5,20
|
5,23
|
60
|
5,25
|
5,28
|
5,31
|
5,33
|
5,36
|
5,39
|
5,41
|
5,44
|
5,47
|
5,50
|
70
|
5,52
|
5,55
|
5,58
|
5,61
|
5,64
|
5,67
|
5,71
|
5,74
|
5,77
|
5,81
|
80
|
5,84
|
5,88
|
5,92
|
5,95
|
5,99
|
6,04
|
6,08
|
6,13
|
6,18
|
6,23
|
90
|
6,28
|
6,34
|
6,41
|
6,48
|
6,55
|
6,64
|
6,75
|
6,88
|
7,05
|
7,33
|
-
|
0,00
|
0,10
|
0,20
|
0,30
|
0,40
|
0,50
|
0,60
|
0,70
|
0,80
|
0,90
|
99
|
7,33
|
7,37
|
7,41
|
7,46
|
7,51
|
7,58
|
7,65
|
7,75
|
7,88
|
8,09
|
"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын
жалпы талаптар" техникалық
регламентіне
4-қосымша
1-кесте
Өртке қарсы кедергілердің отқа төзімділік шегі
Өртке қарсы кедергілердің атауы
|
Өртке қарсы кедергілердің типі
|
Өртке қарсы кедергілердің отқа төзімділік шегі, кем емес
|
Өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтыру типі
|
Тамбур-шлюз типі
|
Қабырғалар
|
1
|
RЕІ 150
|
1
|
1
|
2
|
RЕІ 45
|
2
|
2
|
Аралық қабырғалар
|
1
|
ЕI 45
|
2
|
1
|
2
|
ЕI 15
|
3
|
2
|
Аражабындар
|
1
|
RЕІ 150
|
1
|
1
|
2
|
RЕІ 60
|
2
|
1
|
3
|
RЕІ 45
|
2
|
1
|
4
|
RЕІ 15
|
3
|
2
|
2-кесте
Достарыңызбен бөлісу: |
