Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты Тарих және өнер факультеті Қазақстан тарихы кафедрасы

4. Қазіргі этнология.

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Қосымша

Садохин А.П. Этнология: Учебный словарь. М.2002.

1.Географиялық класификация.

2.Антропологиялық класификация.

3.Лингвистикалық класификация.

4.Шаруашылық – мәдени класификация.

Әдебиет:

Негізгі

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Қосымша

Садохин А.П. Этнология: Учебный словарь. М.2002.

1.Австралия, Меланзия, Микронезия, Полинезия.

2.Австралия халқы Антропологиялық сипатгама.

3.Меланезия және Микронезия халықтары.

4.Полинезия халқы:

Әдебиет:

Негізгі

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Қосымша

Артемова О.В. Личность и социальные нормы в раннепервобытной

Бутиков Н.А. Папуасы Новой Гвинеи (хозяйство, общественный

Кабо. В.Р. Происхождение и ранняя история аборигенов Австралии.

Пучков П.И. Население Океании. М.,1967.

Пучков П.И. Формирование населения Меланезии. М.,1968.

Пучков П.И. Этническое развитие Австралии. М.,1987.

Пучков П.И. Этническая ситуация в Океании. М.,1983.

Садохин А.П. Этнология: Учебный словарь. М.2002.

1.Батыс жоне Алдыңғы Азия халықтары.

2.Оңтүстік Азия халқтары.

3. Шығыс Азия халықтары.

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Қосымша

Еремеев Д.Е. Этногенез турок. М.,1971.

Кочнев В.И. Шри-Ланка. М.,1976.

Курылев В.П. Хозяйство и материальная культура турецкого

Шпажников Г.А. Религии стран Западной Азии. М.,1976.

Кашмадзе Н.И. Индонезия: Острова и люди. М.,1987.

Марков Г.Е. Народы Индонезии. М.,1965.

Чеснов Я.В. Историческая этнография народов Индонезии. М.,1978.

Шпажников Г.А. Религия стран Юго-Восточной Азии. М.,1980.

Арутюнов С.А. Современный быт японцев. М.,1968.

Васильев Л.С. Культы, религии, традиции в Китае. М.,1970.

Крюков М.В. Система родства китайцев. М.,1972.

Чебоксаров Н.И. Этническая антропология Китая. М.,1982.

1.Африканың тарихи-мәдени жөне географиялық сипаттамасы.

2.Солтүстік Африка халықтары.

3.Шығыс Африка халықтары..

4.Оңтүстік Африка халықтары.

5.Батыс Африка халықтары.

6.Орталық Африка халықтары.

7.Кәзіргі Африкадағы этникалық процестер.

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Население мира. М.,1992.

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Бютнер Д. История Африки с древнейших времен. М, 1981.

Дэвидсон Б. Африканцы. Введение в историю культуры. М.,1975.

Куббель Л.Е. «Страна золота»-века, культуры, государства. (Западная Африка). М, 1990.

Исмагилова Р.Н. Этнические проблемы современной Тропической
Африки. М.,1973.

Львова Э.С. Этнография Африки. М.,1981.

Арсеньев В.Р. Звери-боги-люди. М, 1991.

Асоян Б.Р. Все еще удивительная Африка. М, 1987.

1.Солтүстік Америка.

2.Мезоамерика.

3.Оңтүстік Америка.

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Население мира. М.,1992.

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Аргеднк Х.Н. Обычай и обряды индейцев. Алма-Ата, 1989.

Галич Мануэль. История доколумбовых цивилизаций. М.,1990.

Кинжалов. Р.В. Культура древних майя. Л.,1971.

Народы мира. Историко-этнаграфический справочник. М, 1988.

Стинбл Милослав. Индейцы без томагавков. М, 1984.

Страны и народы. Америка. М, 1981.

Шулц Д.В. Моя жинь среди индейцев. (Индейцы Северной Америкой). М, 1974.

Этнические процессы в странах Карибского моря. М.,1982.

Этнические процессы в странах Южной Америки. М.,1981.

Файнберг Л.А. Охотники американского севера: индейцы и эскимосы. М, 1991.
8.Европа халықтары.

Мақсаты: Еуропаның географиясы, этногенезі, саяси тарихы, мәдениеттегі-шаруашылықтағы негізгі ерекшеліктері мен қоғамдық қатынасын зерттеу.

Негізгі түсініктер: Келттер, еврей, цыған, католицизм, християн, православие, албандар, германдар, романдар, жүзімшілік, изба, славиян тілдері, Картвелия, Кахатия, Алаңдар, лезгинка, ашуг.

Әдістемелік нұсқау:

Сұрақтар:

1.Европа халықтарының тарихи-мәдени географиялық сипаттамасы.

2.Шығыс славян халықтары.

3.Шығыс Европаның славян емес халықтары.

4.Прибалтика халыктары.

5.Солтүстік Шығыс Европа халықтары.

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Население мира. М.,1992.

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.

Садохин А.П. Этнология. М.2004.

Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.

Этнические процессы в современном мире. М.,1987.

Алексеев В.П. Происхождение народов Кавказа. М.,1967.

Алхазова Н.Д. Кройторекску Л.И. Королевсве, где говарят по-англиски. Обычай, традиции, праздники. М, 1989.

Брак у народов Северной и Северо-Западной Европы. М.,1990.

Волкова Н.Г. Этнонимы и племенные названия Северного Кавказа.

Искахаков Д.М. Татары. (Популярный очерк этнической истории и демографии). Набережны Челны, 1993.

Кертман Л. География, история икультура Англи. М, 1979.

Народы мира. Историко-этнаграфический справочник. М, 1988.

Русские. (Народы и культуры). Под.ред. В.А. Александрова, И.В. Власова, Н.С. Полищук. М, 1999.

Что нужно знать о народах России (справочник для гос. служащих). – М, 1999.

1.Қазақстан халықтары.

2.Қазақ этногенезі және этникалық тарихы.

3.Этникалық тарихтың негізгі кезеңдері.

Әдебиет:

Негізгі

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Население мира. М.,1992.

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.

Акынжанов М.Б. Казактың шығу тегі туралы. Алматы,1957.

Арғынбаев Х.А. Қазақ халқындағы семья мен неке А, 1973.

Казахи. Историко-этнографическое исследование. Алматы,1994.

Қоңыратпаев Ә. Қазақ фолклорының тарихы А.1991

Назарбаев Н.Ә. тарих толқынында. А, 1999.

Нығмет Мыңжан. Қазақтың қысқаша тарихы. А.1994.

Қазақстан тарихы. Ежелгі уақыттан қазіргі кезеңге дейін. Очерк. Бас.Ред. М.Қ.Қозыбаев. Алматы, Дәуір, 1993.

Қазақстан тарихы.(көне заманнан бүгінге дейін). Төрт томдық, 1-том, Алматы, Атамұра, 1996.

Қазақстан тарихы.(көне заманнан бүгінге дейін). Бес томдық, II-том. Алматы, Атамұра,

Масанов Н.Э. и др. История Казахстана: народы культуры. Учебное пособие. Алматы, Дайк-Прес, 2000.

Дулати М.Х: Тарих-и Рашиди. Алматы, Мұхамед Хайдар Дулати қоғамдық қоры, 2003

Жүсіп Баласағұн. Құтты білік. Алматы, 1986.

Иүгенеки А. Ақиқат сыйы. Алматы, 1985.

Қ.Жалайыр. Шежірелер жинағы. Алматы.19 97,-128б.

Қорқыт ата кітабы. Алматы, 1986.

Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлы. Қазақ шежіресі. Алматы, 1993.

Махмуд Қашғари. Диуан-лұғат ат-түрік. Алматы, 1993.

Моңғолдың құпия шежіресі. Баян-өлгий, 1979.

Өтеміс Қажы. Шыңғыс наме. Алматы, 1992.

Таным тармақтары (Қытай тарихшыларының көне тарихызмы жөніндегі пайымдаулары. Құрас және алғ.жазғ. Қ. Салғараұлы). Алматы.Санат, 1992. 279 б.

Шәкәрім Құдайбердіұлы. Түрік, қырғыз, қазақ һәм хандар шежіресі. А, 1993.

1.Шаруашылық – мәдени типтері.

2.Аңшылық. Аңшылықтың түрі мен әдісі:

3.Материялдық мәдениеті

4.Әлеуметтік – нормативтік мәдениет және салт – дәстүр.

Әдебиет:

Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994

Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.

Қосымша

Акынжанов М.Б. Казактың шығу тегі туралы. Алматы,1957.

Арғынбаев Х.А. Қазақ халқындағы семья мен неке А, 1973.

Казахи. Историко-этнографическое исследование. Алматы,1994.

Қоңыратпаев Ә. Қазақ фолклорының тарихы А.1991

Нығмет Мыңжан. Қазақтың қысқаша тарихы. А.1994.

Қазақстан тарихы. Ежелгі уақыттан қазіргі кезеңге дейін. Очерк. Бас.Ред. М.Қ.Қозыбаев. Алматы, Дәуір, 1993.

Қазақстан тарихы.(көне заманнан бүгінге дейін). Төрт томдық, 1-том, Алматы, Атамұра, 1996.

Қазақстан тарихы.(көне заманнан бүгінге дейін). Бес томдық, II-том. Алматы, Атамұра,

Масанов Н.Э. и др. История Казахстана: народы культуры. Учебное пособие. Алматы, Дайк-Прес, 2000.

1.Этностар арасындағы байланыс және оның нәтижелері.

2.Жергілікті халықтар және этникалық азшылдық.

3.Этностар арасындағы қатынастың түрлері.

1. 
   Шалекенов У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы, 1994
   
2. 
   Этнография /Под.ред. Ю.В. Бромлея и Г.Е.Маркова. М.,1982.
   
3. 
   Этнология /Под.ред Г.Е. Маркова и В.В. Пименова. М.,1994.
   
4. 
   Итс.Р.Ф. Введение в этнографию. Л.,1991.
   
5. 
   Атлас народов мира. М., 1964.
   
6. 
   Брук С.А. Население мира. М.,1981.
   
7. 
   Народы мира. Историко-этнографический справочник. М.,1988.
   
8. 
   Население мира. М.,1992.
   
9. 
   Артықпаев Ж.О. Этнология и этнография. Астана.2001.
   
10. 
    Садохин А.П. Этнология. М.2004.
    
11. 
    Таводов Г.Т. Этнология. М.2003.
    

12. 
    Бромлей Ю.В. Современные проблемы этнографии. М.,1981.
    
13. 
    Бромлей Ю.В. Очерки теории этноса. М.,1983.
    
14. 
    Леви-Стросс К. Структурная антропология. М.,1983.
    
15. 
    Марков Г.Е. История хозяйства и материальной культуры. М.,1993.
    
16. 
    Пучков П.И. Современная география религии. М.,1976.
    
17. 
    Токарев С.А. История зарубежной этнографии. М.,1983.
    
18. 
    Токарев С.А. История русской этнографии. М.,1966.
    
19. 
    Токарев С.А. Истоки этнографической науки (до середины XIX в.). М.,1978.
    
20. 
    Этнические процессы в современном мире. М.,1987.
    
21. 
    Артемова О.В. Личность и социальные нормы в раннепервобытной
    общине по австралийским этнографическим данным . М.,1987.
    
22. 
    Бутиков Н.А. Папуасы Новой Гвинеи (хозяйство, общественный
    строй). М.,1988.
    
23. 
    Кабо. В.Р. Происхождение и ранняя история аборигенов Австралии.
    М.,1968.
    
24. 
    Пучков П.И. Население Океании. М.,1967.
    
25. 
    Пучков П.И. Формирование населения Меланезии. М.,1968.
    
26. 
    Пучков П.И. Этническое развитие Австралии. М.,1987.
    
27. 
    Пучков П.И. Этническая ситуация в Океании. М.,1983.
    
28. 
    Аристова Т.Ф. Материальная культура курдов XIX-первой пол. XX веков. М.,1990.
    
29. 
    Еремеев Д.Е. Этногенез турок. М.,1971.
    
30. 
    Кочнев В.И. Шри-Ланка. М.,1976.
    
31. 
    Курылев В.П. Хозяйство и материальная культура турецкого
    крестьянства. М.,1976.
    
32. 
    Марков Г.Е. Кочевники Азии. М.,1976.
    
33. 
    Шпажников Г.А. Религии стран Западной Азии. М.,1976.
    
34. 
    Кашмадзе Н.И. Индонезия: Острова и люди. М.,1987.
    
35. 
    Марков Г.Е. Народы Индонезии. М.,1965.
    
36. 
    Чеснов Я.В. Историческая этнография народов Индонезии. М.,1978.
    
37. 
    Шпажников Г.А. Религия стран Юго-Восточной Азии. М.,1980.
    
38. 
    Арутюнов С.А. Современный быт японцев. М.,1968.
    
39. 
    Васильев Л.С. Культы, религии, традиции в Китае. М.,1970.
    
40. 
    Крюков М.В. Система родства китайцев. М.,1972.
    
41. 
    Чебоксаров Н.И. Этническая антропология Китая. М.,1982.
    
42. 
    Дэвидсон Б. Африканцы. Введение в историю культуры. М.,1975.
    
43. 
    Исмагилова Р.Н. Этнические проблемы современной Тропической
    Африки. М.,1973.
    
44. 
    Львова Э.С. Этнография Африки. М.,1981.
    
45. 
    Америка после Колумба. М.,1992.
    
46. 
    Галич Мануэль. История доколумбовых цивилизаций. М.,1990.
    
47. 
    Кинжалов. Р.В. Культура древних майя. Л.,1971.
    
48. 
    Народы Америки. Т. 1,2 //Серия «Народы мира». М., 1959.
    
49. 
    Этнические процессы в странах Карибского моря. М.,1982.
    
50. 
    Этнические процессы в странах Южной Америки. М.,1981.
    
51. 
    Алексеев В.П. Происхождение народов Кавказа. М.,1967.
    
52. 
    Волкова Н.Г. Этнонимы и племенные названия Северного Кавказа.
    М.,1972.
    
53. 
    Акынжанов М.Б. Казактың шығу тегі туралы. Алматы,1957.
    
54. 
    Кисляков А. Очерки по истории семьи и брака у народов Средней
    Азии и Казахстана. М.,1972.
    
55. 
    Казахи. Историко-этнографическое исследование. Алматы,1994.
    
56. 
    Мұқанова Г.Қ. Этнология. Оқу-әдістемелік құрал. А.2005.
    
57. 
    Садохин А.П. Этнология: Учебный словарь. М.2002.
    

«Этнология» пәнін оқытудың бағдарламасы

2 кредит (90 сағат)

Қостанай 2009.

Қазақстан тарихы кафедрасында 2004 жылдан жұмыс істейді.

«Этнология», 2 кредит 90 сағат.

Курстың коды: Etn 1206

Тарих және өнер факультетінде сабақ кестесі бойынша.
Курстың қысқаша сипаттамасы.

Пәнді оқытудың мақсаты.

Оқу-әдістемелік кешенге түсініктеме. «Этнология» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен екі бөлімнен тұрады: пәннің оқу бағдарламасы және пән бойынша оқу-әдістемелік материалдар. Пәннің оқу бағдарламасында пән туралы, пәннің прекезвизиттері мен постпреквизиттері туралы мәліметтер, пәннің қысқаша түсініктемесі, әдебиеттер тізімі, рейтинг шкаласына сәйкес студенттердің білімін бағалау жөніндегі ақпараттар бар. Осы пән бойынша оқу әдістемелік материалдар бойынша курстың тақырыптық жоспары, лекция сабақтарының тезистері, семинар сабақтарының жоспары және әр семинар бойынша әдістемелік нұсқау көрсетілген, студенттің өзіндік жұмысының жоспарлары, пән бойынша өзін-өзі тексеруге арналған тест сұрақтары, бақылау сұрақтары қамтылған.

1.Пән туралы қысқаша мәліметтер.

1.1 Пән сипаттамасы. Этнология курсы тарих ғылымының бір саласы. Этнология ғылымының бір саласы. Этнология ғылымының негізгі зерттеу обьктісі дүние жүзі халықтары болып табылады. Ол әлем халықтарының шығу тегін жан-жақты оқытады. Сонымен бірге қазақ халқының да этнографиясын қоса оқытады. Этнологиялық зерттеулер қоғамдық дамудың бастапқы сатыларындағы әлем халықтарының мәдениеті мен тарихын көрсетіп беруде айрықша роль атқарады.

1.2.Курстың мақсаты. «Этнология» курсы студенттерді аталмыш ғылыммен, оның әдістері мен проблематикаларымен таныстыру, пәннің негізгі теориялық танымын көрсету болып табылады. Курстың мақсаты- болашақ тарихшыларды этнология және жтнография байланыстары мен ерекшеліктеріне, Отандық этнологияның даму тарихына, құрылымдарына, сондай-ақ дүние жүзі халықтарын классификациялауды, этнологиядағы негізгі топтау түрлеріне, Австралия және Мұхиттық аралдар халықтары, Азия, Америка, африка халықтары мен Европа халықтарының этнографиясына, сонымен бірге қазақ халқының этнографиясына тоқтала отырып, оқыту. Этнология пәнінің тарих ғылымында алатын орнымен, оның міндеттері-тәсілдері және даму тарихымен таныстыру.

1.3. Курстың міндеттері. Этнология ғылымының тарихынан, этнологиядағы эволюциялық бағыттар туралы, этнология ғылымының дамуы туралы, Этнологиялық деректер мен зерттеу жұмыстарының тәсілдері мен әдістерінен, этникалық процестер, дүние жүзі халықтарының материалдық және рухани мәдениетінен білімгерлерге мәлімет беру.

- дүниежүзіндегі халықтардың қоғамдық құрылысын, генезисін, заттай тұрмысын және рухани мәдениеттерін түбегейлі зерттеп, жан- жақты оқытып, білім беру.

- этнология пәні жөнінде анықтама алу, тарихи оқиғалар мен факторларға талдау жасап үйрену, этнологиялық деректерді өңдеу әдістерін түсіндіру;

- өз пікірлерін нақты деректерге сүйеніп, толық баяндап беруге, тақырып бойынша қорытынды жасауға үйрету.

- этнологиялық және басқа да деректерді, тарихи әдебиеттерді пайдалану арқылы реферат, баяндамалар жазу.

- этнология пәнін оқыту процесінде этнология және этнография ғылымының тарихына, алғашқы дерек көздеріне тоқтала отырып, келесі өзекті мәселелердің қысқаша тарихнамасын беру қажеттілік болып саналады;

- этнология пәнін оқыту студенттердің тарихи санасын қалыптастырып, Қазақстан Республикасы алдында тұрған міндеттерді шешуге белсенді қатысуға жағдай жасау, оны іске асыру;

- этнология пәнін оқыту барысында студенттер басқа да елодердің тарихи мәселелері бойынша ғылыми зерттеудің қазіргі деңгейімен танысады.

- әр тақырып бойынша логикалық ойлауға ( логикалық схема жасауға ) үйрету.

- Қазақстан Республикасымен көршілес жатқан Азия және Африка, Европа мен Америка елдернің этнографиясын, этногенезін, материалдық және рухани мәдениетін, шаруашылығы мен әдет-ғұрыптарын, табиғатын оқыту жан-жақты қамтамасыз етліген.

- Халықтардың нәсілдік, тілдік, рухани, шаруашылық негізде классификациялап, түсіндіру

- Қазақ халқының этнографиялық мектебінің дамуын оқыту

- қазақ халқының этногенезін, этнонимін, антропологиясын оқыту