Орындаған: Зайргельдина Айнара Игибаева Жансая Турсынбек Меруерт Негізгі түсініктер - отбасы-тұрмыстық қатынастар – ерлі-зайыптылар, бұрынғы ерлі-зайыптылар, бірге тұратын немесе бірге тұрған адамдар, жақын туыстар, ортақ баласы (балалары) бар адамдар арасындағы қатынастар;
- тұрмыстық зорлық-зомбылық - отбасы-тұрмыстық қатынастар аясында бір адамның басқаға (басқаларға) қатысты дене зардабын және (немесе) психикалық зардап келтіретін немесе келтіру қаупі бар құқыққа қарсы қасақана әрекеті (іс-әрекеті немесе әрекетсіздігі);
- Тұрмыстық зорлық-зомбылық мәселесі тек Қазақстанға емес, бүкіл әлемге тән. Отбасылық және тұрмыстық құқықбұзушылықтар көп жағдайда жасырын қалады, өйткені олар үйдегі жанжалды полицияға айтып, пана сұрағысы келмейді.
- 2017 жылдың соңынан бастап интернет пен әлеуметтік желіде тұрмыстық зорлық-зомбылық туралы ақпарат көбейді.
- 2018 жылы 180 қылмыс бойынша қосымша карточкалар қойылды.
- 2019 жылы тұрмыстық қылмыстардың 14%-ға өсуі байқалды.
- Ал биыл тұрмыстық-отбасылық қатынастар саласындағы қылмыстардың 0,6%-ға өсуі байқалады.
- Тұрмыстық зорлық-зомбылықтан зардап шеккендердің 45 % - әйелдер, 5% - кәмелетке толмағандар және 50% - ер адамдар
Отбасындағы зорлық-зомбылықтың негізгі себептері
Жаман әдеттер, маскүнемдік, нашақорлық, құмар ойындар
52,8%
Әлеуметтік қиыншылықтар, жұмыссыздық
55%
Отбасы мүшелері арасындағы сенімсіздік, келіспеушіліктер
22,7%
Отбасылық-тұрмыстық жағдайдағы зорлық-зомбылық түрлері
- Күш көрсету зорлық-зомбылығы– дене күшін қолданып, денені ауыртып денсаулыққа қасақана зиян келтіру.
- Психологиялық зорлық-зомбылық– адамның психикасына қасақана әсер ету, оны қорқыту, қорлау, бопсалау немесе құқық бұзушылықтарды е өмірге, денсаулыққа қауіп төндіретін, сондай-ақ психикалық, дене және жеке басы дамуының бұзылуына әкелетін әрекеттерді жасауға мәжбүрлеу (еріксіз көндіру) арқылы ар-намысы мен абыройын кемсіту.
- Сексуалдық зорлық-зомбылық– адамның жыныстың тиіспеушілігіне немесе жыныстық еркіндігіне қауіп төндіретін құқыққа қарсы қасақана іс-әрекет, сондай-ақ кәмелетке толмағандарға қатысты сексуалдық сипаттағы іс-әрекеттер.
- Экономикалық зорлық-зомбылық– адамды заңмен көзделген құқығы бар тұрғын үйінен, тамағынан, киімінен, мүлкінен, қаражатынан қасақана айыру
Достарыңызбен бөлісу: |
