Ответы III тура областной заочной школы олимпийского резерва румцдо "Ертіс дарыны" на 2015-2016 учебный год география

1. 
   Апвеллинг сөзінің анықтамасын және оның туындау себептерін жазыңыз. «Жылы» апвеллинг деген не және қай жерде байқалады?
   

Жауабы

2. 
   Төменде берілген табиғи ерекшеліктердің қайсысы Іле Алатауына, Жетісу (Жоңғар) Алатауына, Қазақстан Алтайына тиесілі?
   

2. Жотаның құрылысында протерозой тау жыныстары кездеседі.

3. Неотектоникалық қозғалыстардың жарылымдарымен байланысты жер бедерінің ярустылығы байқалады

4. Батпақты жанартаулардың пайда болуымен ерекшеленеді.

5. Қазақстан Республикасының қиыр шығысында орналасқан.

6. Жер бедерінің негізгі типтеріне ежелгі және қазіргі мұздану формаларынан тұратын биік таулар.

7. Тегістелген шыңдармен тік беткейлердің көптеген өзендермен тілімденген шатқалдары үйлескен

8. Шарын өзенінің аңғарындағы ойпаттарда тереңдігі 300 метр болатын, өзіне тән табиғи бейнелерімен әдемі шатқалдар қалыптасқан.

9. Сел тасқындары мен жер сілкіністері жиі болып отырады.

10. тектоникалық жағынан орқаштаумен опырықтардан тұратын дөңесті-жақпарлы көтерілімді құрайды

11. Әр түрлі гипсометриялық деңгейлерді алатын пенепленнің ежелгі қалдықтары кеңінен таралуымен ерекшеленеді.

12. 1500 метр биіктікте жылдық орташа температураның нөлдік деңгейі қалыптасқан

13. 2650-2700 метр биіктікте жылдық орташа температураның нөлдік деңгейі орналасқан.

14. Мәңгі тоңның болуы

15. Қазақстандағы ең «сулы» жер.

16. Мұздықтардың жартысынан астамы орналасқан.

17. Қазақстанның ең ірі мұздығы орналасқан.

18. «Шынтүрген мүкті шыршалары» табиғи ескерткіш орналасқан.

10 балл

Жауабы

Қазақстандық Алтай-5,6,7,11, 12,14,15

Іле Алатауы-2,3,8,9,13,14,17,18

Жетісу (Жоңғар ) Алатауы-1,3,4,10,14,16

3. 
   Атлантиканың батыс бөлігіндегі жиі қайталанатын жойқын жаздық тропикалық циклондардың себептерін түсіндіріңіз.
   

Экватордан солтүстікке қарай мамырдан қарашаға дейін Атлантиканың тропикалық ендігінің батыс бөлігінде циклондар пайда болып дамиды. Олар белгілі бір жағдайларда пайда және дамиды: экваторға 3-5⁰ жақын жақын емес, су температурасы жоғары (26,5⁰С жоғары), беттік желдің жылдамдығының өзгерістері шағын. Бұл жағдайларда, жылы ауа ағыны судан қызады және ылғалға қанығады. Ол содан кейін көтеріледі, суыйды, ондағы булар конденсацияланып нөсер жауын-шашынға айналады. Бұл кезде үлкен көлемдегі жасырын жылу бөлінеді, циклонның қуатты механикалық энергиясы құрылады. Мұндай атмосфералық құйын көбінесе секундына 30-100 метр жылдамдыққа жетеді

4. 
   Бұл ормандар сібір тайгасы мен субтропиктердің қоспасын құрайды; өсімдік және жануарлар дүниесінде солтүстік түрлердің оңтүстікке, оңтүстік түрлердің солтүстікке ауысуы байқалады. Олар қайда орналасқан және осы ерекшелігін қалай түсіндіруге болады.
   

Приморск өлкесінің ормандары, уссурий тайгасы деп аталатын.

Аудан тайга зонасының ең оңтүстігі субтропикалық зонаның ең солтүстігі болғандықтан флора мен фаунаға бай болып келеді. Приморск өлкесінде ежелгі жамылғы мұз басуға ұшыраған жоқ. Бұл жағдай, сондай-ақ географиялық және климаттық сипаттамалары жануарлармен өсімдік дүниесінің өзіндік ерекшелігін қалыптастырған. Кең байтақ Еуразияның құрлығымен және әлемдегі ұлы Тынық мұхитының «тоғысқан» жеріндегі климаттың режимінің ерекшелігімен флораның байлығы, экотоптардың кең амплитудасы - тау шыңдарынан бастап кең өзен аңғарларына дейін болуы өте алуан түрлі өсімдік және жиі экзотикалық бірлестіктердің өмір сүруіне жағдай жасайды.

Практикалық тур

1. 
   Кестені толтырыңыз:
   

Белгілеңіз: ++ шешуші маңызы, ++ маңызы үлкен, – маңызды емес

2. 
   Екі қала арасындағы ара қашықтықты табыңыз, егер де глобуста олардың қашықтығы 5 см болса, ал глобустың радиусы 12,74 см.
   

1.Глобус шеңберінің ұзындығын табамыз. Ол 2∏R

2х3,14х12,74=80см

2.Глобус масштабын табамыз

80 см/4 000 000 000 (экватора ұзындығы сантиметрмен) = 1:50 000 000

3. 
   Екі өала арасындағы қашықтықты табамыз
   
4. 
   50х500 км =2500 км
   

5. 
   Көкөніс өсіретін ауыл шаруашылығының рентабельділігін есептеңіз, егер де өнімнің өзіндік құны 8млн тенге болса, ал өткізуден алған түсім 10 млн тенге құраса?
   

1. 
   10млн-8 млн= 2 млн таза табыс
   
2. 
   2/8х100%=25% кәсіпорын рентабельділігі
   

Барлығы: 50 балл

1. 
   Кестені толтырыңыз:
   

2. 
   Сәйкестендіріңіз:
   

1.Мұнай а) ОАР

2.Табиғи ғаз ә) Венесуэла

3.Көмір б) Нидерланды

4.Темір рудасы в) Чили

5.Боксит және балшық г) Суринам

6.Мыс және мыс концентраттары ғ) Италия

7.Машина және құрал-жабдықтар д) Швеция

8.Бидай е) Маврикий

9.Қант қызылшасы ж) Тайланд

3. 
   Тігін өнеркәсібінің салаларын және алдыңғы қатарлы өндіруші елдерді атаңыз.
   

Мақта-маталар – Қытай, Үндістан, Ресей, АҚШ

Жүн – Италия, Германия, Ресей

Жібек мата – АҚШ, Жапония, Қытай

Зығыр – Ресей, Польша, Беларусь

Химиялық талшықтардан жасалған мата – АҚШ, Жапония, Үндістан

4. 
   Төменде берілген сипаттамаға сәйкес елді атаңыз:
   

5. 
   Мемлекетті және оның көршілес елдерін атаңыз (төменде көршілердің сипаттамасы берілген):
   

2 көрші – Бұл ел мұнай өнімдерін және мұнай шикізатын, алтын, мырыш, кофе, картоп, өңделген балықты экспорттайды.

3 көрші – Кедей мемлекеттердің бірі, бұл елді америкалық Тибет деп атайды.

5 балл

Жауабы: Мемлекет – Чили

1 көрші – Аргентина

2 көрші – Перу

3 көрші - Боливия

6. 
   Құрлықтық аралдарды жіктемеге сәйкес орналастырыңыз:
   

1. 
   Демографиялық есепті шеш:
   

	Алжир	Чили	Италия
Халық саны, млн. адам	33,3	16,3	58,1
15 жасқа дейінгі , %	35	25	14
65 жастан жоғары, %	5	8	19
Туу, ‰	17,1	15,0	8,5
Табиғи өсім, ‰	12,1	9,1	-2,0
Өмір сүру ұзақтығы, жас	73,5	76,9	80,0
Қала халқының саны, %	49	87	90

Ең алдымен әр елдің өлу көрсеткішін есептеп шығару керек.

К_тө= К_туу - К_өлу

К_өлу= К_{туу -} К_тө

К_өлу (Алжир) 17,1 – 12,1 = 5

К_өлу(Чили) = 15 – 9,1 = 5,9

К_өлу(Италия) = 8,5 – (-2,0) = 8,5 + 2 = 10,5

Өлудің жоғарғы көрсеткіші Италияға тән. Себебі, Италияның жастық құрамында 65 жастан асқан адамдар саны көп.

1. 
   Дайте определение понятию апвеллинг и назовите причину его возникновения. Что такое «теплый» апвеллинг и где он наблюдается?
   

Апвеллинг означает вертикальное восходящее движение воды. Апвеллинги возникают в результате особой динамики вод: в открытом океане - в районах дивергенции течений, а в прибрежной зоне апвеллинги - это эффект, порождаемый сгонными ветрами. «Теплый» апвеллинг обнаружен в Северном Ледовитом океане, в море Бофорта. Этот апвеллинг характерен тем, что на поверхность из глубины поднимается не холодная, а теплая вода атлантического происхождения, т.н. «теплая прослойка».

2. 
   Какие из перечисленных природных особенностей относятся к Казахстанскому Алтаю, Илейскому Алатау (Заилийскому), Жетысускому (Джунгарскому ) Алатау :
   

2.В строении осевой части хребта участвуют протерозойские гнейсы

3.Харктерна ярусность рельефа, обусловленная разрывными неотектоническими движениями

4. К уникальным особенностям относят проявление грязевого вулканизма

5. Расположены на крайнем востоке Республики Казахстан

6.Основными типа рельефа являются высокогорья с формами древнего и современного оледенения

7. Характерно сочетание выровненных вершин и крутых склонов, расчлененных ущельями многочисленных рек

8. В пределах впадины долины реки Шарын сформировался один из наиболее красивых каньонов, глубиной до 300 метров, со своеобразными природными скульптурами

9.Часты катастрофические землетрясения и селевые потоки

10. В тектоническом отношении представляет сводово-глыбовое поднятие, состоящее из горстов и грабенов, четко выраженных в рельефе

11. Характерной особенностью является широкое распространение реликтов древнего пенеплена, занимающего разные гипсометрические уровни

12.Уровень нулевых среднегодовых температур находится на высоте 1500 метров

13. Уровень нулевых среднегодовых температур находится на высоте 2650-2700 метров

14. Присутствие вечной мерзлоты

15. Самое «мокрое» место в Казахстане

16. Сосредоточение около половины общего числа и площади ледников страны

17. Расположен крупнейший ледник Казахстана

18. Расположен памятник природы «Чинтургенские моховые ельники»

Казахстанский Алтай-5,6,7,11, 12,14,15

Илейский Алатау-2,3,8,9,13,14,17,18

Жетысуский (Джунгарский ) Алатау-1,3,4,10,14,16

3. 
   Объясните частую повторяемость разрушительных летних тропических циклонов в западной части Атлантики
   

Севернее экватора с мая по ноябрь в западной части тропических широт Атлантики возникают и развиваются тропические циклоны. Они появляются и развиваются при определенных условиях: не ближе 3-5⁰ к экватору, при высокой температуре воды (выше 26,5⁰С), небольших изменениях скорости приземного ветра. В этих условиях теплый поток воздуха нагревается от воды и насыщается влагой. Затем он поднимается вверх, охлаждается, содержащиеся в нем пары конденсируются и превращаются в ливневые осадки. При этом выделяется огромное количество скрытого тепла, создается мощная механическая энергия циклона. Такой атмосферный вихрь часто достигает скорости 30-100 метров в секунду

4. 
   Эти леса представляют собой своеобразную смесь сибирской тайги и субтропиков; смешение северных видов к югу и южных видов к северу как в растительном так и в животном мире. Где они расположены и чем можно объяснить такое своеобразие
   

Район является самым южным в зоне тайги и самым северным в зоне субтропиков, что определяет богатство флоры и фауны. Территория Приморья не подвергалась в прошлом покровному оледенению. Это обстоятельство, а также специфика географического положения и особенности климата определяют уникальное разнообразие растительного и животного мира. 

Обозначьте ++ решающее значение факторов, +большое, -незначительное

2. 
   Решите задачу
   

1.Находим длину окружности глобуса. Она равна 2¶R

2х3,14х12,74=80см

2.Находим масштаб глобуса

80 см/4 000 000 000 (длина экватора в сантиметрах) = 1:50 000 000

3. Находим расстояние между двумя городами

50х500 км =2500 км

2. 
   Решите задачу
   

3. 
   10млн-8 млн= 2 млн чистой прибыли
   
4. 
   2/8х100%=25% рентабельность предприятия
   

1. 
   Заполните таблицу:
   

2. 
   Сопоставьте:
   

Экспортный товар	Главные страны-экспортеры
Нефть	Венесуэла
Природный газ	Нидерланды
Уголь	ЮАР
Железная руда	Швеция
Бокситы и глинозем	Суринам
Медь и медные концентраты	Чили
Машины и оборудование	Италия
Пшеница	Таиланд
Тростниковый сахар-сырец	Маврикий

5. 
   балл
   

3. 
   Назовите отрасли текстильной промышленности и их страны-лидеры производства.
   

Хлопчатобумажные ткани – Китай, Индия, Россия, США

Шерстяные – Италия, Германия, Россия

Шелковые – США, Япония, Китай

Льняные – Россия, Польша, Беларусь

Ткани из химических волокон – США, Индия, Япония

Это индустриально-аграрная высокоразвитая страна с высоким уровнем жизни населения. В структуре хозяйства ведущую роль играет обрабатывающая промышленность. В мировой торговле страна имеет аграрно-сырьевую специализацию. Она уступает другим развитым странам по удельному весу обрабатывающей промышленности в ВВП. Это

объясняется тем, что промышленность страны длительное время была ориентирована на внутренний рынок. С 70-х годов ХХ в. Началась структурная перестройка хозяйства в сторону ориентации на внешний рынок. Ставка была сделана на отрасли, связанные с переработкой сырья, что определялось наличием очень богатых природных ресурсов.

Ответ:Австралия

5. 
   балл
   

5. 
   Определите страну Х и ее соседей, если о соседях известно вот что:
   

О первом – Аргентина

О втором – Перу

О третьем – Боливия

1. 
   Решите демографическую задачу:
   

Сначала необходимо высчитать показатель смертности для каждой страны. Для этого из основной формулы выводим искомую:

Кс (Алжир) 17,1 – 12,1 = 5

Кс (Чили) = 15 – 9,1 = 5,9

Кс (Италия) = 8,5 – (-2,0) = 8,5 + 2 = 10,5