Оқу жылы Пәні: Оқытылатын тіл теориясының негіздері Тобы
жүктеу/скачать 112.83 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- A) Аморфты
A) АгглютинативтіБ) Түбір В) Флективті Г) Аморфты Д) Полисинтетикалы 161.Типология-морфологиялық принцип бойынша классификациялаудың түрі: A) АморфтыБ)Ареалдық В) Синхрония Г) Акустикалық Д) Физикалық 162.Типологиялық классификация бойынша орыс тілі енетін топ: A) Флективті Б) Полисинтетикалы В) Агглютинативті Г) Түбір Д) Аморфты 163.Генеалогиялық классификация бойынша араб тілі кіретін топ: A) Семит тобы Б) Славян тобы В) Роман тобы Г) Балтық тобы Д) Үнді тобы 164.Қазақ тіліне жақын туыстықтағы тіл: A) Қазақ – ноғай Б) Қазақ – өзбек В) Қазақ – монғол Г) Қазақ – түркімен Д) Қазақ – башқұрт 165.Аморфты, агглютинативті, инкорпоративті, флективті тілдер деп бөліну қай принципке сүйенген: A) Типологиялық Б) Функционалдық В) Географиялық Г) Генеалогиялық Д) Ареалдық 166.Әлемге кең таралған тілдер: A) Қытай, ағылшын, араб Б) Орыс, қытай, түркі В) Ағылшын, португал, парсы Г) Қытай, араб, түркі Д) Түркі, парсы, роман 167.Үндіеуропа семьясына жататын тілдер: A) Герман тілдері Б) Семит-хамит тілдері В) Түркі тілдері Г) Кавказ тілдері Д) Монғол тілдері 168.Орфографияның қарастыратын мәселесі A) Сөздер мен сөз тіркестерінің бірізді, дұрыс жазылуы Б) Сөздердің айту нормасын дұрыс беру В) Тіліміздегі әр түрлі сөздіктер Г) Сөздерді айтылуына жуық дұрыс жазу Д) Тілдің ауызша және жазбаша формаларын нормалау 169.Графиканың тексеретін мәселелері: A) Жазу және соған қатысты мәселелер Б) Дыбыс, әріп және соған қатысты мәселелер В) Дыбыс, әріп, жазу, таңбаға қатысты мәселелер Г) Дұрыс сөйлеу нормалары Д) Ауызша және жазбаша тілдік қатынастар 170.Қазақ тілі орфографиясының негізгі принципі: A) Морфологиялық Б) Дәстүрлік В) Фонетикалық Г) Дифференциялаушы Д) Этимологиялық 171.Пиктографиялық жазуды көрсетіңіз. А) Жазудың суретке негізделген түрі Б) Дауыссыз дыбыстардан тұрады В) Таңбаның дыбыстың тілге сәйкестенуі Г) Сөздің мағынасын білдіреді Д) Дыбысталуды білдірмейді 172.Буын жазуы дегеніміз не? А) Таңба буынды белгілейді Б) Суретке негізделген В) Мағына жігін ажыратады Г) Дыбыстарды ажыратады Д) Дауыссыз дыбыстардан тұрады 173.Әріп жазуын көрсетіңіз. А) Дауыссыз дыбыстарды белгілейтін таңбалар Б) Суретке негізделеді В) Таңба буынды белгілейді Г) Цифрлар арқылы беріледі Д)Таңбаларға негізделген 174.Қазақ халқы қай жылы латын орфографиясына көшті? А) 1929 Б) 1970 В) 1940 Г) 1930 Д) 1941 175.Қазақ халқы орыс графикасына негізделген жаңа алфавитті қай жылы қабылдады? А) 1940 Б) 1929 В) 1910 Г) 1915 Д) 1921 176.Фонетикалық принцип дегеніміз не? А) Дыбыстардың айтылуын сақтап жазылуы Б) Бір әріппен белгіленетін тұрақты таңба В) Сөздің шығу тарихын сақтау Г) Түбір тұлғасын сақтау Д) Дыбыстардың жазылу ережелері 177.Фонематикалық принцип дегеніміз не? А)Бір әріппен белгіленетін тұрақты таңба Б)Дыбыстардың айтылуын сақтап жазылуы В) Сөздің шығу тегін сақтау Г) Түбір түлғасын сақтау Д) Дыбыстардың дүрыс жазылу ережелері 178.Этимологиялық принцип дегеніміз не? А) Сөздердің шығу тегін сақтау Б) Сөздердің түбір түлғасын сақтау В) Бір әріппен белгіленеді Г) Ертеректегі жазылуын сақтау Д) Сөздердің айтылуын сақтап жазу 179.Дәстүрлік-тарихи принцип дегеніміз не? А) Сөздердің ертеректегі айтылуы мен жазылуын сақтауы Б) Шығу тегін сақтайды В) Бір әріппен белгіленеді Г) Айтылуын сақтайды Д) Сөздердің түбір тұлғасын сақтайды 180. Морфологиялық принцип дегеніміз не? А) Сөздер түбір тұлғасын сақтап жазылады Б)Бір әріппен белгіленетін тұрақты таңба В) Дыбыстардың айтылу қалпын сақтауы Г) Сөздердің шығу тегін сақтауы Д) Сөздердің ертерекгегі айтылуын сақтау 181. Этимология нені зерттейді? А)Сөздің шығу тегін зерттейді Б) Сөзді зерттейді В) Дыбысты зерттейді Г) Сөздің грамматикалық құрылысын зерттейді Д) Сөз мағынасын зерттейді 182. Фразеология нені зерттейді? А) Тұрақты тіркестерді зерттейді Б) Сөз мағыналарын зерттейді В) Сөз тіркестерін зерттейді Г) Дауыссыз дыбыстарды зерттейді Д) Дауысты дыбыстарды зерттейді 183. Ономасиология нені зерттейді? А) Заттың бір сөзбен аталу себебін зерттейді Б) Диалектологияны зертейді В) Сөз тіркесін зерттейді Г) Сөйлем түрлерін зерттейді Д) Құрмалас сөйлемді зертгейді 184. Ономастика (ономатология) нені зерттейді? А) Есім атауларының шығуын зерттейді Б) Тіл дыбыстарын зерттейді В) Сөз мағынасын зерттейді Г) Сөйлем мүшелерін зерттейді Д) Сөз тіркесін зерттейді 185. Ономастиканың тармақтарын көрсетіңіз. А) Топонимика, антропонимика Б) Заттың аталуын білдіреді В) Транскрипция,транслитерация Г) Сөздің мағынасын Д) Сөздің дыбысталуын 186. Топонимиканың тармақшаларын көрсетіңіз. А) Гидронимика,оронимия Б) Заттың аты, сыны В) Заттың мағынасын Г) Редукция, элизия Д) Сөздің грамматикалық құрылысын 187. Антропонимика нені қарастырады? А) Кісініңшын аты мен лақапатын қарастырады Б) Заттың атын қарастырады В) Дауысты дыбыстарды қарастырады Г) Өзен атауларын қарастырады Д) Елді мекен атауларын қарастырады 189. Этнонимика нені тексеретін сала? А) Ру, ел, халық аттарын Б) Кісінің фамилиясын В) Тау атауларын Г) Өзен аттарын Д) Жер-су, көл атауларын 190. Астронимика нені зерттейді? А) Жұлдыздар, әлем аспаны, планета аттарын тексеретін Б) Жануарлар атауларын текссретін сала В) Кісінің фамилиясын, әкесінің атын қарастыратын Г) Заттың аталу себебін зерттейді Д) Тұрақты тіркестерді зерттейді 191. Лексикология нені зерттейді? А) Тілдің сөздік құрамын зерттейді Б) Тіл дыбыстарын зертгейді В) Тілдің шығуын, демалуын зерттейді Г) Тілдің грамматикалық құрылысын зерттейді Д) Дауыссыз дыбыстарды зерттейді 192. Лексикологияның салаларын көрсетіңіз. А) Этимологая, семасиология, Б) Фонетика, синтагма В) Морфология,фонема Г) Синтаксис,грамматика Д) Лексикография,омоним 193.Ономастиканың салаларын көрсетіңіз. А) Антропонимика,топонимика Б) Лексикология,морфология В) Семасиологая,синтаксис Г) Фразеология,лингвистика Д) Грамматика,дидактика 194.Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздердің аталуы. А) Антонимдер Б) Омонимдер В) Көп мағыналы сөздер Г) Ауыспалы мағыналы сөздер Д) Омофондар 195. Грамматикалық форма дегеніміз не? А) Өзіне тән грамматикалық формасы бар жалпы грамматикалық мағына Б) Сөздің лексикалық мағынасы бір-біріне ықпалын тигізеді В) Грамматикалық мағына мен грамматикалық форманың бірлігі Г) Грамматикалық мағынаны білдіретін амал-тәсілдер Д) Белгілі топтағы сөздердің парадигма бойынша түрленуі 196. “Өлең-сөздің патшасы” деген сөйлемдегі өлең сөзінің грамматикалық тұлғасы қайсы? А) Атау тұлға Б) Табыс септік В) Барыс септік Г) Жатыс септік Д) Жіктік жалғау 197.Протеза дегеніміз не? А)Сөз басында белгілі бір дауысты дыбыстың айтылуы Б)Сөз ішіндегі сөздерді дыбыстық алмасуларымен түсіндіру В)Сөздегі дауысты дыбыстың қосарлана айтылуы Г)Сөздер ішіндегі дыбыстардың бір-біріне ықпал етуі. Д)Сөз соңында келген дауысты дыбыстың түсіп қалуы 198. Ф.Шлегельдің классификациясын көрсетіңіз. А)Флективті, аффикстендіруші Б)Флективті, аффикстендіруші, аморфты В)Даралаушы, агглютинативтендіруші Г)Инкорпоративтендіруші Д)Түбір тіл, флективті тіл 199. Синтаксис нені зерттейді? А) Сөз тіркесін, сөйлемнің түрлерін, сөйлем мүшелерін Б) Сөз байлығын, сөздік қор мен құрамын В) Тіл дыбыстарын Г) Морфемаларды, олардың түрлерін Д) Дыбыс үндестігін 200.А.А. Реформатский сөз таптарын қандай категория деп атады? А) Грамматикалық категория Б) Лексика-грамматикалық В) Формальды грамматика Г) Семантикалық Д) Лексикалық 201. Вильгельм Гумбольд пен Август Шлейхер түбір тілдерді қалай атаған? А) Даралаушы Б) Түбір тілдер В) Формасыз Г) Дараланушы Д) Позициялы 202. Дараланушы тілдерді "түбір тілдер" ден атаған ғалымды көрсетіңіз. А) Ф.Ф. Фортунатов Б) Вильгельм Гумбольд В) Август Шлегель Г) Август Шлейхер Д) Н.Г.Чернышевский 203. Түркі тілдеріне енетін тілдер. А) Чуваш, түрікмен, қазақ, өзбек Б) Орыс, украин, белорус В) Француз, неміс Г) Итальян, португал, румын Д) Дат, швед, норвег, исланд 204. «Лингвистика» сөзінің синонимін көрсетіңіз. А) Тіл білімі Б) Грамматика В) Морфология Г) Синтаксис Д) Фонетика 205. Тіл білімінің тарауларын көрсетіңіз. А) Фонетика, грамматика, лексикология Б) Сипаттама фонетика В) Экспериментальды фонетика Г) Тарихи, фонетика,семиотика Д) Дауыссыз дыбыстар 206. Фонетика салаларын көрсетіңіз. А) Сипаттама, экспериментальды, салыстырмалы Б) Дауысты, дауыссыз дыбыстар В) Еріндік, езулік, ашық Г) Дауысты, дауыссыз, жіңішке, жуан Д) Шұғыл дауыссыздар 207. Диахрониялық лингвистика нені зерттейді? А) Тілдің шығуы мен тарих бойында дамуын Б) Тілдің белгілі дәуірдегі дамуын В) Жуан дауыстыларды Г) Жіңішке дауыстылары Д) Үндестік заңын 208. Жалпы тіл білімі нені қарастырады? А) Тілдің дамуындағы жалпы заңдылықтарды қарастырады Б) Қазақтілін талдау барысын, түсінігін қарастырады В) Түркі тілін қарастырады Г) Ағылшын тілін қарастырады Д) Араб тілін қарастырады 209. «Жалпы тіл білімі» қандай ғылым? А) Тіл туралы ғылымның теориялық саласы Б) Тіл білімінің алғашқы баспалдағы В) Жеке тілдерді зерттейді Г) Дауысты дыбыстарды Д) Тіл білімінің басқа ғылымдармен байланысын 210. Психолингвистика нені зерттейді? А) Адамның сөйлеу қызметін зерттейді Б) Ойлау формаларын зерттейді В) Диалектологияны зерттейді Г) Тіл тарихын зерттейді Д) Жер көлемін зерттейді 211. Фонетика нені зерттейді? А) Тіл дыбыстарын, фонеманы зерттейді Б) Сипаттамалы лексикологияны зертгейді В) Сөз тіркестерін зерттейді Г) Сөйлемнің түрлерін зерттейді Д) Сөйлемнің түрлаулы мүшелерін зерттейді 212. Лексикологияның негізгі объектісі не? А) Сөз Б) Дыбыс В) Әуен Г) Саз Д) Ән 213. Семасиология нені зерттейді? А) Сөз мағынасын, өзгеру жолдарын зерттейді Б) Сөз таптарын,оның түрлерін зерттейді В) Сөз формаларын зерттейді Г) Сөз құрамын зерттейді Д) Дауыстылардың түрлерін зерттейді 214.Адамзат тілі қашан пайда болды? А) Еңбекпен бірге ұжымда туды Б) Дыбыс пен мағына бір-бірінен бөлінбеген В) Сөздерді өзара келісіп шығарған Г) Дыбысқа еліктеуден пайда болған Д) Бір нәрсеге құштарлықтан 215. Тілдің қоғамдық қызметі не? А) Қатынас құралы Б) Биологиялық құбылыс В) Психологиялық құбылыс Г) Адам сияқты туады, өседі Д) Атадан балаға ген арқылы беріледі 216. "Тіл де биологиялық организм сияқты туады, өседі, өледі" — деген пікірдің авторы кім? А) А. Шлейхер Б) Франц Бопп В) Н.Я. Марр Г) М. Әуезов Д) К. Аханов 217. «Эмоционалдық теорияның» авторы кім? А) Ж.Ж. Руссо Б)Г. Лейбниц В) Д.Н.Кудрявский Г) Ә. Хасенов Д) К. Аханов 218. «Түрлі тілдердің болуы әр түрлі ойлаудың нәтижесі» - деп есептеген ғалымды көрсетіңіз? А) В. Гумбольдт Б) Л. Блумфильд В) Э. Харис Г) Ф де Соссюр Д) К. Аханов 219. «Тілді таңбалар жүйесі» деп қарастырған кім? А) Ф. де Соссюр Б) В. Гумбольдт В) Э. Харис Г) Ә. Хасенов Д)К. Аханов 220. Тілдік бірліктерді көрсетіңіз. А) Фонема, морфема, сөз, сөйлем Б) Зат есім, сын есім, омоним В) Есімдік,синоним, туынды Г) Грамматикалық ұғымдар Д) Грамматикалық категория 221. Тілдердің генеологиялық классификациясы деген не? А) Шығу тегінің бірлігі Б) Грамматикалық құрылыс ұқсастығы В) Лексикалық өзгешелігі Г) Фонетикалық ұқсастық Д) Сөзжасамдық ерекшелігі 222. Фонетиканың теориялық мәні неде? А)Тілдегі дыбыстық ұқсастықтарды анықтау Б)Ана тілі дыбыстарын дұрыс айта білу В)Алфавит жасау Г)Сөз тіркестерін анықтау Д)Сөйлем түрлерін анықтау 223.Фонетиканың практикалық мәні неде? А)Тіл дыбыстарын дұрыс айта білу Б)Дыбыстық ұқсастықтарды анықтау В)Тілдің лексикасы Г)Сөздік құрамы Д)Дыбыстық жүйенің қазіргі қалпы 224. Сөзжасам тіл білімінің қай саласына жатады? А) Дербес сала Б)Фонетика В) Лексикология Г) Синтаксис Д) Грамматика 225. Сөзжасамның қызметі: А) Жаңа сөз жасау Б) Мағына ажырату В) Ойды білдіру Г) Экпрессивті қызмет Д) Дербес сала 226. Элизия дегеніміз не? А)Сөз соңында келген бір дауыстының түсіп қалуы Б)Сөз ішіндегі бір дыбыстьщ түсіп қалуы В)Сөз құрамына жаңадан бір дыбысты қосып айту Г)Сөз ішіндегі кейбір буындардың орын алмасуы Д)Сөз ішіндегі көршілес келген бір-бірімен ұқсас екі буынның біреуінің қысқарып, түсіп қалуы 227. Тідің анықтамасын көрсетіңіз А) Тіл — адам қатынасының, ойлаудың маңызды құралы Б) Тіл де, ойлау да адамға тән В) Ойлау тіддің көмегімен іске асады Г) Байымдау үш мүшеден тұрады Д) Сөйлем — байымдаудың өмір сүруінің формасы 228. Акустикалық фонетика нені зерттейді? А)Дыбыстардың физикалық ерекшелігін зерттейді Б)Тіл дыбыстарының жасалуын зерттейді В)Дауысты дыбыстарды зерттейді Г)Дауыссыз дыбыстарды зерттейді Д)Еріндік дауыстыларды зерттейді 229. А.Салқынбай мен Е.Абақанның «Лингвистикалық түсіндірме сөздігі» сөздіктердің қай түріне жатады? А) Терминологиялық сөздік Б) Диалектологиялық В) Фразеологиялық Г) Аударма Д) Шет тілдер сөздігі 230. «Субстрат құбылысы» дегеніміз не? А) Жеңілген тілдің жеңген тілдегі элементі Б) Жеңген халықтың жеңілген халық тіліне қалдырған ізі В) Жарыса өмір сүретін тілдік элементтер Г) Тілдердің өзара дыбыстық жағынан әсер етуі Д) Өлі тілдерден қалған сөздердің халық арасында қолданылуы 231. Суперстрат дегеніміз не? А) Жеңген халықтың жеңілген халық тіліне қалдырған ізі Б) Тілдің биологиялық құбылыстың қатарына жатуы В) Жарыса қатар өмір сүретін тілдік элементгер Г) Тіл дамуының жеке заңы Д) Көмекші сөздердің аффикске айналуы 232. Адстрат дегеніміз не? А) Жарыса өмір сүретін тілдік элементтер Б) Жеңген тілдің жеңілген тілдегі элементтері В) Жеңілген тілдің жеңген тілдегі элементтері Г) Кейбір аффикстердің ықшамдалуы Д) Дербес сөздердің көмекші сөзге айналуы 233.Функционалъды фонетиканың объектісі не? А)Тілдің әлеуметтік жағы Б)Сөздің қыр-сыры В)Сипаттамалы лексикология Г) Орфоэпия заңдары Д)Алфавит жасау 234.Тілдің табиғатын (мәнін) айқындайтын басты қасиет қандай? А) Оның қоғамда қатынас құралы ретінде қызмет атқаруы Б ) Табиғат құбылыстарымен жүйелі түрде қатынасқа түсуі В ) қоғам мүшелерінің құбылыстарды танып білу жағынан жетілуі. Г ) Көптеген ғылым салаларымен байланысқа түсіп,таралу қызметі Д )Кез-келген ғылым тіл арқылы түсіндіріліп, тіл арқылы игерілуінде 235.Дифференциялаушы қызметі басым тілдік таңбалар қайсы? А) Фонемалар Б ) Сөздер В ) Сөйлемдер Г) Морфемалар Д ) Форма 236.Тілдің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық тұлғасын тап. А) Морфема Б ) Сөз В ) Сөйлем Г ) Фонема Д ) Сөз тіркесі 237.Әрі дифференциялаушы қызметке, әрі жалпылаушы қызметке ие таңбалар. А) Сөздер Б ) Морфемалар В) Сөйлемдер Г ) Буындар Д ) Фонема 238.Толық коммуникативтік қызметі бар синтаксистік тұлғаның атын табыңыз. А) Сөйлем Б) Синтагма В) Такт Г) Сөз тіркесі Д ) Буын 239.Қазақ тілі қай тілдік типке жатады? А) Агглютинативті тип Б ) Даралаушы тип В ) Флективті тип Г ) Полисинтетикалық тип Д ) Жалпылаушы тіл 240.Тіл білімі қандай ғылым? А) Тілдің дамуы туралы ғылым Б ) Жазба тіл, әдеби тіл В ) Диалект тіл, ауызекі сөйлеу тілі Г ) Көнерген сөздер, жаргондар Д ) Жаңа сөздер, кәсіби терминдер 241.Қазақ тілінде екпін қандай? А) Тұрақты Б) Жылжымалы В ) Квантативтік Г ) Динамикалық Д)Флективті 242. Сөздер мен олардың дыбыстық формаларын ажырататын, ары қарай бөлшектеуге келмейтін дыбыстық тұлғаны қалай атайды? А) Фонема Б)Фраза В ) Буын Г ) Морфема Д ) Жұрнақ 243.Дыбыс тілі қалай шықты? А) Қарым-қатынас жасау қажеттілігінен Б) Дыбысқа еліктеуден В ) Одағай сөздер негізінде Г ) Еңбек процесіндегі айқайдан Д ) Синхрония 244.Дауыссыздар қандай жолына қарай шұғыл және ызың бөлінеді? А) Артикуляция Б) Акустикалық В ) Физиологиялық Г) Жақтың қатысына Д ) Езудің қатысына 245.Дауыссыз дыбыстар жүйесін не дейді? А) Консонантизм Б) Коммуникация В ) Корреляция Г ) Вокализм Д ) Редукция 246.Тілдік жүйе дегеніміз не? А) Өзара шарттас, өзара байланысты бір тектес элементтердің бірлігі Б ) Ретсіз қатынаста болатын элементтер бірлігі В ) Рет-ретімен орналасқан, бір-бірімен байланысқа түспейді Г) Өзгерту, түрлену Д ) Жылжу, бірігу 247.Дауыстылар мен дауыссыздардың артикуляциялық жақтарын анықтаған кім? А) Б.Де Куртенэ Б ) Ф. Де Соссюр В ) В.Гумбольдт Г ) І.Кеңесбаев Д ) Қ.Аханов 248.Такт дегеніміз не? А) Фонетикалық фразаның бір екпінге бағынған бөлшегі Б ) Фонетикалық фразаның жалғауы В ) Фонетикалық фразаның бір буыны Г ) Фонетикалық фразаны дыбыс тіркесі Д ) Фонетикалық фразаның жұрнағы 249.Қарқынды, күшті дауыссыздар деп қай дауыссыздар аталады? А) Қатаң дауыссыздар Б ) Ұяң дауыссыздар В ) Фрикатив дауыссыздар Г) Ызың дауыссыздар Д ) Үнді дауыссыздар 250.Шұғыл дауыссыздар қалай аталады? А) Эксплозив Б ) Фрикатив В ) Билабиаль Г ) Лабиоденталь Д ) Фарингаль 251.Фонеманы сөзден қалай ажыратады? А) Мағынаны білдіру жағынан Б ) Формасының ерекшелігіне қарап В ) Буындағы қызметіне қарап Г ) Екпіннің түсуіне қарап Д ) Тасымалға қарап 252.Фонемалардың қандай қызметі басым? А) Дифференциялаушы қызметі Б) Семантикалық қызметі В) Интеграциялық қызметі Г) Сегменттік қызметі Д) Мағыналық қызметі 253.Дыбыстар тілдің қандай таңбалары? А) Материалдық таңбалары Б ) Идеялық таңбалары В) Синтаксистік таңбалары Г) Мағыналы таңбалары Д) Тізбектік таңбалары 254.Дауыссыз дыбыстың жасалу кезінде қысым қайда түседі? А) Дыбыстау аппаратының бір ғана мүшесіне түседі Б) Дыбыстау мүшелерінің бәріне бөлініп түседі В ) Өкпе қуысының төменгі жағына түседі Г ) Дыбыстың шағуына қарай әртүрлі түседі Д ) Дыбыстау мүшелеріне қысым түспейді 255.Дауысты дыбыстың жасалу кезінде қысым қайда түседі? А) Қысым бүкіл дыбысталу аппаратына жайылып, жалпылама түседі Б) Қысым жеке дыбыстау аппаратына бөлініп түседі В) Ауыз және мұрын қуысы мүшелеріне жалпылыма түседі Г ) Қысым тек өкпе және төменгі дыбыстау мүшелеріне түседі Д ) Дыбыстың шығуына қарай қысым әрқалай түседі 256. Біркелкі я өзара ұқсас дыбыстардың әр басқа немесе сәл ғана ұқсас дыбыстар болып өзгеруін не дейді? А) Диссимиляция Б) Ассимиляция В) Диэреза Г ) Апокопа Д) Ашық 257.Сөз құрамында, көршілес дыбыстардың бірінің екіншісіне ықпал етіп, үндесуін не дейді? А) Ассимиляция Б) Диссимиляция В) Метатеза Г) Артикльдер Д ) Апокопа 258.Тарихи-салыстырмалы әдістің, тіл білімінің негізін қалаған қай лингвист? А) Ф.Бопп Б) Б. де Куртенэ В ) Ф. Де Соссюр Г ) Қ.Жұбанов Д ) А.Айғабылов 259. Консонантизм дегеніміз не? А) Дауыссыз дыбыстар жүйесі Б ) Дауысты дыбыстар жүйесі В ) Дифтонгтар жүйесі Г ) Монфтонгтар жүйесі Д ) Дыбыстар жүйесі 260.Әдеби тілдегі айтылудың жалпыға бірдей бірыңғай нормалары жайындағы ережелер жиынтығын не деп атайды? А) Орфоэпия Б) Орфография В ) Омограф Г ) Омофон Д ) Омоним 261.Дұрыс жазу ережелерінің жиынтығын қалай атайды? А) Орфография Б ) Орфоэпия В ) Фразеография Г ) Фразема Д ) Такт 262.Тіл білімі мен әдебиеттану ғылымы қай ғылымдардың құрамына енеді? А) Филология ғылымдарының Б) Философия ғылымдарының В) Физиология ғылымдарының Г) Психологияның Д) Математиканың 263.Жарыса қатар өмір сүретін тілдік элементтер қалай аталады? А) Адстрат Б) Суперстарт В ) Субстарт Г) Метатеза Д ) Сөйлемше 264. Сөздік құрамның ең басты және тұрақты бөлшегі қалай аталады? А) Негізгі сөздік қор Б) Көнерген сөздер В) Диалектілер Г ) Неологизмдер Д ) Кірме сөздер 265.Табуды мысалдан тап. А) Ұлымаға от атты Б ) Қолды болды В ) Ит-құс шапты қойға Г ) Ілгері-кейін, ештен-кеш Д) Биік, жоғары 266. Суретке негізделген жазудың түрін қалай атайды? А) Пиктографиялық жазу Б ) Идеографиялық жазу В ) Иероглиф жазуы Г ) Буын жазуы Д ) Әріп жазуы 267. Табу дегеніміз не? А) Кейбір заттарды өз атымен атамау Б ) Кейбір заттарды өз атымен атау В ) Кейбір заттарды сыпайы түрде атау Г ) Кейбір заттарды дөрекі түрде атау Д ) Кейбір заттарды атамау 268. Эвфемизм дегеніміз не? А) Айтуға дөрекі, қолайсыз сөзді сыпайы сөзбен ауыстырып айту Б ) Айтуға сыпайы сөзді дөрекі, қолайсыз сөзбен ауыстырып айту В) Айтуға қиын және жеңіл сөзді жалпылама түрде айту Г) Ұқсас сөздерді ажыратып бір-бірінен ажыратып айту Д ) Белгісіз сөздерді мағынасына қарай ауыстырып айту 269.Жазудың ең алғашқы түрі қалай аталады? А) Пиктографиялық жазу Б ) Логографиялық оқу В ) Идеографиялық жазу Г ) Логограммалық жазу Д ) Орфографиялық жазу 270.Сөз мағыналарының ауысуы, келтірінді мағынада жұмсалуы әр түрлі тәсілдер арқылы іске асады: А) Метафора, метонимия, синекдоха Б ) Полисемия, көп мағыналы В ) Антоним,синоним, омоним Г ) Фразеологизм, лексика Д) Фонетика, лексика, морфология 271.Моносемия дегеніміз не? А) Бір мағыналы сөздер Б ) Көп мағыналы сөздер В) Біріккен сөздер Г) Қос сөздер Д ) Тұрақты сөз тіркесі 272.Тұрақты сөз іркесті табыңыз. А) Қас пен көздің арасында Б ) Қала мен ауыл арасы В ) Ел арасында Г) Көпке тараған ән Д ) Алты қанат ақ үй 273. Грамматикалық тәсілдердің аналитикалық тобына қайсысы жатады? А) Көмекші сөздер Б) Екпін, қосарлану В ) Аффикстер, ішкі флексия Г ) Префикс, инфикс, трансфикс Д ) Жалғау, жұрнақ 274.«Өкіну» мағынасында қолданылып тұрған сөзді табыңыз? А) Бармағын тістеу Б ) Көз аларту В) Арасынан қыл өтпейді Г) Есімнен шығып кетті Д ) Ағынан жарылу 275.Кісі аттарын ономосиологияның қай саласы зерттейді? А) Антропонимика Б ) Фразеология В ) Топонимика Г) Ономастика Д) Полисемия 276. Сөздің зат пен құбылысқа тікелей байланысы? А) Тура мағына Б ) Тұрақты мағына В) Синтаксистік шартты мағына Г ) Ауыспалы мағына Д ) Туынды мағына 277. Тура мағынада қолданылып тұрған сөзді тап. А) Жүзік салу Б ) Көз салу В ) Зәресі ұшу Г) Дүние салу Д) Сөз салу 278. Дыбыстау мүшелерiнiң жиынтығы қалай аталады? А) Сөйлеу аппараты Б ) Дауыс шымылдығы В ) Ауыз қуысы Г ) Дыбыс Д ) Сөйлеу мүшелерi 279. Дыбыстың жазбаша таңбалануы: А) Әрiп Б ) Алфавит В ) Дыбыс Г ) Сөз Д ) Сөйлем 280. Сөздіктерді құрастырудың ғылыми методикасын қарастыратын лексикологияның саласын ата. А) Лексикография Б) Этимология В) Ономастика Г) Семасиология Д) Топономика 281. Әрiп деген не? А) Дыбысты жазудағы таңба Б) Сөздiң дұрыс айтылуы В ) Сөздiң дұрыс жазылуы Г ) Дыбыстардың жиынтығы Д ) Дыбыстардың естiлуi 282. “Тіл құралы” қай ғалымның еңбегі. А) А.Байтұрсынов Б) Ы.Алтынсарин В ) Қ.Жұбанов Г ) Н.Сауранбаев Д ) С.Мырзабеков 283. Өкпеден шыққан ауа қалай аталады? А) Фонациялық ауа Б ) Фонетикалық ауа В ) Фонематикалық ауа Г ) Сығымдалған ауа Д ) Тығыздалған ауа 284. Өзіндік екпін, ритм мен айтылатын сөздер тобы А) Бунақтар Б) Буындар В ) Тасымал Г ) Септік Д ) Зат есім 285. Екпін деген не? А) Сөздің бір буынының күшті айтылуы Б ) Буынның әлсіз айтылуы В) Септіктегі құбылыс Г) Тасымалдау Д) Жіктеу 286. Дыбыс күші неге байланысты болады? А) Дірілдің қарқынына Б ) Дірілдің санына В) Обертонға байланысты Г ) Дірілдің санымен дыбыстың созылу уақытына байланысты Д ) Дірілдің түрлеріне байланысты 287. Араб графикасын қазақ тіліне сәйкестендіріп қайта құрушы ғалым А) А. Байтұрсынов Б ) I. Кеңесбаев В ) Қ. Жұбанов Г ) А.Тасымов Д ) Ә. Жүнісбеков 288. Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны тап. А) -хана, -паз, -қор Б ) -шы, -ші В) -ге, -ке Г) еді, ғой Д ) -мен,-бен,-пен 289.Сөздің түрліше дыбысталуы қалай аталады? А) Сөздің фонетикалық варианты деп аталады Б) Сөздің лексикалық варианты деп аталады В) Сөздің морфологиялық варианты дейді Г) Сөздің фонемалық варианты деп аталады Д) Сөздің синтаксистік варианты 290. Бір алфавиттен екінші алфавитке және керісінше де аударып жазуда не қолданылады? А) Транслитерация Б ) Транскрипция В ) Орфография Г ) Орфоэпия Д ) Графика 291. Сөздің құрамының ең басты тұрақты бөлшегі не? А) Негізгі сөздік қор Б) Грамматикалық жүйе В) Дыбыстық жүйе Г) Тілдердің классификациясы Д) Сөздік құрам 292. Әр басқа сөз табына қатысты омонимдерді қалай атайды? А) Лексика-грамматикалық омонимдер Б) Аралас омонимдер В) Лексикалық омонимдер Г) Грамматикалық омонимдер Д) Морфологиялық аралас омонимдер 293.Түбірдің дыбыстық құрамының өзгерілуі арқылы берілетін тәсіл: А) Ішкі флекция Б) Интонация В) Орын тәртібі Г) Көмекші сөздер Д) Қосарлану 294.Тiл бiлiмiнде, оның тарихында Махмуд алъ Қашқари "Түркi тiлдерi сөздiгiнде" алғаш рет қандай әдiстi қолданды? А) Салыстыру әдiсін Б ) Салыстырма әдiс В ) Салғастырма әдiсін Г ) Сипаттама әдiстi Д ) Тарихи әдіс 295.Экспрессивтiк қызмет қай лингвистикалық таңбаларға тән? А) Симптом таңбаларға Б) Символ таңбалардан В) Сигнал таңбалардан Г) Өмiрлiк таңбаларға Д) Сөйлесу таңбалары 296.Апеллятивтiк қызмет қай лингвистикалық таңбаларға тән? А) Сигнал таңбаларға Б) Символ таңбаларға В) Симптом таңбалары Г ) Табиғат таңбалар Д) Өмірлік таңбалар 297.А.Шлейхер дүние жүзiндегi тiлдердi қалай бөледi? А) Түбiр тiл, жалғама тiл, қопарма тіл Б) Буын тiл, сазды тiл, сандық тiлдерi В ) Синтагмалы тiл, парадигмалы тiлiн Г) Даралаушы, жалғаспалы, әуендi тiл Д ) Жалғамалы және қопармалы тіл 298.Даралаушы типке жататын тiлдерге қандай ерекшелiктер тән? А) Сөздер түрленбейдi, сөз табы жiгi айқын емес Б ) Сөздер түрленгiш, сөз таптарын жiгi айқын В) Форма арқылы грамматикалық мағына бiлдiредi Г) Ішкі флексия, сыртқы флексия тәсiлдерi басым Д ) Сөздер жіктелмеген 299.Дауыстылардың тілдің қатысына қарай үндесуі дегеніміз не ? А) Лингвальдық сингорманизм Б) Толық ассимиляци В) Жартылай ассимиляция Г) Лабиальдық сингорманиз Д) Регрессивті ассимиляция 300.Ерін дауыстының ыңғайына қарай бірыңғай еріндіктер арқылы үндесу. А) Лабиальдық сингорманизм Б) Толық ассимиляция В) Жартылай ассимиляция Г) Лингвальдық сингорманизм Д) Регрессивті ассимиляция 301.Сөз ішіндегі тетелес екі дыбыстың бірі екіншісін дәл өзіндей етіп, толық бағындыратын ассимиляция. А) Толық ассимиляция Б) Лабиальдық сингорманиз В) Жартылай ассимиляция Г) Лингвальдық сингорманизм Д) Регрессивті ассимиляция 302.Алғашқы дыбыстың кейінгі дыбысқа әсер етіп, өзіне бағындыруы. А) Прогрессивті ассимиляция Б) Лабиальдық сингорманиз В) Жартылай ассимиляция Г) Лингвальдық сингорманизм Д) Регрессивті ассимиляция 303.Кейінгі дыбыстың алғашқы дыбысқа ықпал етіп, оны өзіне бағындыруы. А) Регрессивті ассимиляция Б) Толық ассимиляция В) Жартылай ассимиляция Г) Лингвальдық сингорманизм Д) Лабиальдық сингорманиз 304.“Ашық, айқын” мағынасындағы фразеологиялық тіркес. А) Соқырға таяқ ұстатқандай Б) Су жүрек В) Түймедейді түйедей ету Г) Қас қаққанша Д) Қол қусыру 305.Біртұтас мағынасы сыңарларының мағынасымен жуыспайтын фразеологиялық оралым түрі. А) Фразеологиялық тұтастық Б) Фразеологиялық бірлік В) Фразеологиялық тізбек Г) Фразеологиялық сөйлемше Д) Мақал – мәтелдер 306.Ерікті сөздің тіркесінен құралып, құрамы мен қолданылуы тұрақты болып келетін фразеологиялық оралым. А) Фразеологиялық сөйлемше Б) Фразеологиялық бірлік В) Фразеологиялық тізбек Г) Фразеологиялық оралым Д) Мақал – мәтелдер 307.Сөздердің шығу тегі мен олардың семантикалық дамуы туралы мағлұмат беретін сөздіктер. А) Этимологиялық, тарихи Б) Түсіндірме, аударма, терминологиялық В) Фонетикалық, орфографиялық Г) Энциклопедялық, иллюстративті Д) Антонимдер 308.Қазіргі тілдердегі сөздердің мағыналарын түсіндіріп, олардың қолданылуы жайлы мағлұмат беретін сөздіктер. А) Түсіндірме, аударма, терминологиялық Б)Этимологиялық, тарихи В) Фонетикалық, орфографиялық Г) Энциклопедиялық, иллюстративті Д) Антонимдер 309.Сөздің дыбыстық құрылысы мен олардың жазылуы туралы мағлұмат беретін сөздіктер. А) Фонетикалық, орфографиялық. Б) Түсіндірме, аударма, терминологиялық В) Этимологиялық, тарихи Г) Энциклопедиялық, иллюстративті Д) Антонимдер 310.Белгілі бір жердегі тұрғындардың сөйлеу тілінде ғана қолданылатын сөздерді қалай атайтынын табыңыз? А) Диалект сөздер Б) Кәсіби сөздер В) Термин сөздер Г) Кірме сөздер Д) Көнерген сөздер жүктеу/скачать 112.83 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|