Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау



Pdf көрінісі
бет122/185
Дата16.04.2024
өлшемі2.73 Mb.
#498823
1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   185
null

1163-нұсқа 
 
1-мәтін 
Бір үзім Нан 
Подъезден шыққан кішкентай қыз қолындағы жұқа дорбаны әрең көтеріп, қоқыс жәшігіне әкелді 
де, аудара салды. Жапырақтан-жапырақтай кесілген, жартылай желінген аппақ нандар! 
Мұны көзі шалып калган Ғаббас кария: 
- Әй, балам-ау, обал смес пе? - дегеише қыз подъезд есігінс зып бсріп кіріп кетті. 
Нұржан мектептен қайтып келе жатқан. Көрші қарияның ренжим, басын шайқап отырғанын көріп: 
- Ата, кімге ренжіп отырсыз? - деп сұрады. 
- Е-ей, балам-ай! Біреу тонып секіреді, біреу тоңып секіреді. Сонау сұрапыл Ұлы Отан соғысы 
жылдары біз он-он бір жастагы бала едік. Қарнымыз тойып тамақ та ішпейміз. Нанды мөлшерлеп 
береді. Жегіміз кеп, тәбетіміз тартып тұрса да сұрамаймыз... Қазір ше? Нанды қадірлемейміз. Қатып 
қалса, қоқыс жәшігіне әкеп тастаймыз. Ысырапқа жол беріп, аяқасты етеміз. Олай жасауға болмайды.1.
Әңгіменің дұрыс реті 
1. Кішкентай қыз 
2. Нан үзімдері 
3. Нұржан 
4. Ғаббас қария 
5. Естелік 
А)1,2,4.3,5 
B)3,4.5,1,2 
C)1,2,3,4,5
Д)4,5,1,2.3
Е)2,3,4,5,1 
2.Қарияны ренжіткен жағдай 
А) Нанды мөлшерлеп бергені 
В) Жастардың ысырапқа жол беруі
С) Қыздын қарт адамға көңіл белмеуі
Д) Заманның, уақыттың өзгергендігі
Е) Сұрапыл соғыстың есіне түсуі 
2-мәтін 
Албанның Алжан руынан шыққан көкжал Хангелді батырдай атасынан тәлім алған Райымбектің 
жаужүректілігі жастайынан байқалған Жиендерінің жанарынан от байқаған Жалайыр Орақ батыр 


87474320427 
127
ұрпақтарына бәсірсге жүйріктін тұқымын, қолга ұстарға шымболаттан құйылған қылыш сыйлауы 
содан болса керек. Әке, баба, нағашы жұрт ортасында бұлаң салған баланың бәйгеде өз атын өзі 
ұрандағаны жұртқа аян. Осы өр рух кейіннен жоңғарға қарсы алдаспан боп сермілді. Он жеті жасынан 
Көкойнағын ойнатып, қалмаққа қырғын салған Райымбек Түкеұлы ерліктерінің арасында ерекше 
аталатыны - қазірде Алматы- Нарынқол тасжолының 167 шақырымында тұрған Ойрантебеде қалың 
қалмақты жекпе-жекке шақырып, бөрі төген қойдай дүрліктіруі. 
Бадам өзені туралы естігендер кеп. Бірақ, соның Райымбек батырдан жеңілген калмақ нояны 
Бадам-бахадүрдің есімімен байланысты екенін кеп адам біле берменді. Кеген деген жер атауын да 
қаламақ тайшысы Гегенге теңейді. Кей деректерде Геген діни лауазым дейді. 
Райымбек батыр 1729 жылы Аңырақайдағы шайқаста Наурызбай, Өтеген, Кабанбай, Бегенбай сынды 
қазақ ерлерімен үзеңгі түйістіре отырып, Сары Мыңжанын әскерін талқандаған. 
3. Баланың бәйгеде өз атын өзі ұрандаған әрекеті нені білдіреді? 
A) Баланың өзімшілдігін 
B) Баланын бәйгеге деген сүйіспеншілігін 
С) Баланың ерлігі мен рухының биіктігін 
Д) Баланың бәйгеде озғандығын
Е) Баланың атаққұмарлығын 
4. Мәтіннің екінші азатжолы бойынша түйін 
A) Қазақтың көптеген жер атауларына елін қорғаған батырлар есімі берілген. 
B) Алматы-Нарынқол тасжолының бойында тарихи деректер көп. 
C) Алматы жақта Райымбек есімімен аталатын елді мекен бар. 
Д) Райымбек батырдың жастайынан байқалған жаужүректілігі. 
Е) Қазақтың кейбір жер атаулары жоңғар-қалмақ шапқыншылығымен байланысты 
5. Орақбатыр РаИымбекке кім болады? 
А)Нағашы 
В) Бала 
С) Жиен
Д) Әке
Е) Аға 
6. Райымбектің ерекше ерлігін танытқан шайқас 
A) Гегенмен шайқас 
B) Ойрантөбедегі шайкас 
C) Сары Мыңжанмен шайқас
Д) Бадам-бахадүрмен шайқас 
Е) Анырақай шайқасы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   185




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет