Оқулық Алматы, 014 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»



Pdf көрінісі
бет141/259
Дата04.09.2023
өлшемі4.76 Mb.
#476513
түріОқулық
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   259
bidaibekov Инф оқыту әдістемесі

13.3 Алгоритмдеуді оқыту əдістемесі
Алгоритмді оқытудың 2 түрі бар:
– алгоритмді құрылымдық тəсілмен құруды оқыту;
– шамамен жұмыс істеу арқылы оқыту;
ЭЕМ – алгоритмді орындаушы. ЭЕМ-да əр программаны жасау, 
алгоритм құрудан басталады. Бұл жерде алгоритм орындаушы “ЭЕМ 
+Программалау жүйесі (ПЖ)” болып табылады, оның жалпы атауы 
компьютер деп аталады. Программист программаны ПЖ- қай тілде
болса, сол тіл бойынша құрады. Кейде бұндай кешенді программалау 
жөніндегі əдебиеттерде “Виртуальды ЭЕМ” деп аталады. Мысалы, 
бейсикте құрылған программалау жүйесінің жұмысын компьютерде 
“Бейсик-машина”, Паскальдағы “Паскаль-машина”, т.с.с. атайды. 
Ол схема түрінде былай суреттеледі (13.1-сурет).
Мұндай орындаушыға енгізу тілі Паскаль программалау тілі бо-
лып табылады. 


361
ǘǩǺdzǩǴȅǭǩßȄǸǹǷǬǹǩǵǵǩ
ǘǩǺdzǩǴȅǭǩßȄǸǹǷǬǹǩǵǵǩǴǩǼ
ǯéDzǮǺȎ
ǦǎǕ
13.1-сурет. Программистің компьютермен өзара əрекеттестігі
Программалау үдерісі 3 кезеңге бөлінеді:
1. Есептің шығаруына алгоритм құру;
2. Программалау тілінде программа құру;
3. Программаны жөндеу жəне тестілеу.
Шамамен жұмыс жасаушы алгоритмі блок-схема жəне 
алгоритмдік тіл түрінде бейнеленеді. Алгоритмді бейнелеуде келесі 
кезеңге қандай тіл қолданылатын да орындаушының құрылымдық 
ену тілі болуы керек. 
Шаманың сипаттамасы. 
Компьютерлік жүйемен өнделген ақпарат – мəлімет деп аталады. 
Шама – жеке ақпараттық объект, жеке мəлімет бірлігі. Компьютерлік 
программада командалар шамамен орындалған əрекетті анықтайды, 
мəліметтер программалау тұрғысынан қорытындылы, нəтижелі 
жəне аралық мəлімет болып бөлінеді (13.2-сурет).
NJǩǺǻǩǸáȄǵÝǴȎǵǮǻǻǮǹ
ǘǹǷǬǹǩǵǵǩ
ǩǹǩǴȄáǵÝǴȎǵǮǻǻǮǹ
ǖÝǻDZǯǮǴǮǹ
13.2-сурет. Программаға қатысты мəліметтер деңгейі
Мысалы, квадраттық теңдеуді шешу кезендегі: ax
2
+bx+c=0, 
қорытынды мəліметтер а, b, c нəтижелі мəлімет х
1
, х
2
болып , аралық 
мəлімет – дискременант теңдеуі : 
D=b
2
-4 ac, болып табылады.
Оқушылар назарына: əрбір шама ЭЕМ-нің жадысында өзінің 
анықталған бір жады ұяшығында орналасады. Жады ұяшығы 
оқушының білім жиынтығында шаманы сақтаушы жады ретінде 


362
қабылдануы керек. Əрбір шама 3 түрлі сипаттамамен сипатталады: 
аты, мəні жəне типі. Алгоритмде жəне программалау тілінде шама 
тұрақты жəне ауыспалы болып бөлінеді.
Тұрақты (const) – өзгермейтін шама, алгоритмде ол өз мəнімен 
анықталады, мысалы: 15,34.7, ‘k’, true жəне т.б. Ауыспалы шама- 
программаның орындалу кезеңінде өз мəнін өзгерте алады жəне 
идефикаторлы-символдық атаулармен белгіленеді. Мысалы,
X, S2, COD 15 жəне т.б.
Мəліметтер жүктемесі: құрылымдық жүктеме мəліметтер жай 
жəне құрылымдық болып бөлінеді. Жай шама үшін бір шама – бір 
мəн деген тұжырымды қабылдайды. Құрылымдық шама үшін: бір 
шама – көптеген мəндер. Құрымдық шамаға массивтер, жол, мəндер 
жəне т.б. жатады. Алгоритммен анықтайтын шамалар əрекеті. 
Келесі түрдегі түсінік бойынша негізделеді: амалдар – өрнектер – 
бұйрықтар немесе оператор – команда жүйесі (13.3-сурет).
ljǵǩǴǭǩǹ
æǹǶǮdzǻǮǹ
NJçDzǹȄáǻǩǹ
ǕǮǶȁȎdzǻǮǼ
ǎǶǬȎǰǼ
ǡȄßǩǹǼ
ǟDZdzǴ
ǛǩǹǵǩáǻǩǴǼ
ǗǓǏ


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   259




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет