Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "
жүктеу/скачать 4.38 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1.6.
Атқарушы механизмдер мен реттеуші органдар Автоматиканың сəйкес жүйелерінде нысандарды басқару үшін атқарушы құрылғылар қарастырылады, олардың құрамына орындаушы механизмдер (ОМ) жəне реттеуші органдар кіреді. Тұтынылатын энергияға қарай ОМ электрлік, гидравликалық жəне пневматикалық болып бөлінеді. Электрлік орындаушы механизмдер (ЭОМ) біршама кең таралымға ие болды. Оларды тұрақты жəне ауыспалы жылдамдықта шығарады. Технологиялық процесстерді басқару жүйелерінде көбінесе тұрақты жылдамдықтың ЭОМ қолданылады. ЭОМ асинхрондық электр қозғалтқышын қайталап қысқа мерзімдік қосу нəтижесінде жүйенің басқарушы элементімен құрылатын реттеуші органның (РО) орын ауыс заңын реттейді. Электрлік орындаушы механизмдер сонымен қатар РО орын ауысуы сипаты бойынша келесі түрлерге бөлінеді: • бір айналымды электрлік механизмдер (БЭМ); • көп айналымды электрлік механизмдер (КЭМ); • РО ілгерілемелі қозғалысы бар тік жүретін электрлік механизмдер (ТЭМ). 17. Әдетте ЭОМ элекртрлік қозғалтқыштан, редуктордан, бақылау жəне басқару аппаратурасынан, сонымен қатар шығыс білдектің орын асысуын құрайтын приставкадан тұрады. ЭОМ шығыс білдегінің динамикалық сипаттары мен бекітулін жақсарту үшін тежегішті қолданады. Шығыс балдың күйін бақылау мен кері байланыс үшін күйдің тетігі қолданылады. ЭОМ басқару кезінде контактілік жəне контактісіз жүйелерді пайдаланады. Бірінші жағдайда үш фазалаы асинхрондық электрлік қозғалтқышты релелі-контактілік аппаратура көмегімен басқарады, екіншіде - арнайы екі фазалық конденсаторлық электрлік қозғалтқыштарға тиристорлық басқаруды қолданады. ЭОМ белгіленуі келесі түрде түсіндіріледі. Егер ЭОМ контактілік басқаруы бар үш фазалы асинхрондық электр қозғалтқышпен жабдықталған болса, онда атауына «К» əріпі қосылады (БЭМК), ал егер контактісіз басқарумен жабдыталса «Б» əріпі қосылады (БЭМБ). Өрт жəне жарылыс қаупі бар цехтарда жүйелердің атқарушы элементтері пневматикалық орындаушылық механизмдер (ПОМ) базасында орындалады. ПОМ кемшіліктер қатарына келесілер жатады: жұмысқа қабілеттілікті тексеру кезінде ауа қысымының жедел өзгеруі күрделілігімен байланысты жөндеу кезіндегі қолайсыздық; арнайы тағамданудың компрессторлық қондырғыларын қолдану қажеттілігі. Гидравликалық орындаушы механизмдердің (ГОМ) көмегімен жоғары жылдамдықпен жəне қуаттылықпен іске асырылатын РО орын ауысыуына командалардың бақсарушы дабылдарын түрлендіруді біршама сенімді жəне қарапайым іске асыруға болады. ГОМ қолайсыз жағдайларда сенімді жұмыс істейді (жоғары жылдамдықта, жоғары температураларда, тербелу кезінде). жүктеу/скачать 4.38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|