Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "
жүктеу/скачать 4.38 Mb. Pdf көрінісі
|
| 275
a және жоғары жиілікті кіріс б в 14.10-сурет. Ұқсас электрондық вольтметрлердің құрылымдық сұлбасы: а — тұрақты тоқтың; б — үлкен деңгейдің кернеуінің; в — милливольтметрдің; ТТК - тұрақты тоқтың күшейткіші; > — ауыспалы тоқтың күшейткіші; МЭС - магниттік- электрлік сызба 14.10 суретте қойылған, үлкен сезімталдыққа ие болатындықтан, милливольтметрде қолданылады. Соңғысы қосымша күшейткіштің болуымен байланысты, алайда мұндай сызбаның жиіліктік диапазоны төменде (жүзге дейін килогерц), себебі ауыспалы тоқтың кең жолақты күшейткішін құру кезінде қиындықтар туындайды. Детекторлар. Айнымалы ток вольтметрлерін жасау кезінде пайдаланылатын элементтік база техника деңгейімен вольтметрді жасау сəтінде қолданылатынмен анықталады (жартылай өткізгішті үлгілерден бастап микроинтегралдық орындауға дейін), бірақ блоктардың функционалдық тағайындалуы ұқсас. Бұл ретте айнымалы кернеуді тұрақты кернеуге түрлендіргіштер маңызды қызметке ие. Детекторларды кіріс кернеудің шығыс кернеуге түрлену қызметі бойынша келесі типтерге жіктеуге болады: амплитудалық (шектік), орташа квадраттық жəне орташа түзетілген мəндер. Детектордың типі көбінесе аспаптың қасиеттерін анықтайды: амплитудалық детекторлары бар вольтмтерлер ең жоғары жиілікті болып табылады; орташа квадраттық мəн детекторлары бар вольтметрлер кез келген формадағы кернеуді өлшеуге мүмкіндік береді; орташа түзетілген мəннің вольтметрлері тек үйлесімді дабылды өлшеу үшін ғана жарамды, бірақ ең қарапайым, сенімді жəне арзан болып табылады. Одан əрі детекторлардың кейбір қарапайым құрылымдық сұлбалары келтіріледі. Амплитудалық детектор - шығысындағы кернеу, яғни жүктемедегі кернеу өлшенетін дабылдың максималдық (амплитудалық) 276 Кіріс құрылғысы МЭС қатысуы Кіріс құрылғысы Түрлендіргіш Түрлендіргіш Кіріс құрылғысы мəніне сəйкес келетін құрылғы. Бұл конденсатордағы кернеуді есте сақтау есебінен жүзеге асырылады (қуаттың жинақталуы кезінде ток диод арқылы өтеді) Кез келген детектордың нақты жүктеу тізбегінің пайдалы сигналды (тұрақты құрамдас бөлікті) тиімді фильтрлеуі жəне паразиттік жоғары жиіліктегі гармониканы басу үшін келесі теңсіздікті орындау қажет: . 1 H H R C мұнда С н — шығыс фильтрдің теңсіздіктері; R н — детектор жүктемесінің кедергісі. Детектор жұмысының тағы бір шарты: жүктеме резисторының кедергісі Л н диодтың кедергісінен оның тікелей өткізгіштік бағытында біршама үлкен болуы тиіс. 14.11-суретте принципиалдық жəне баламалы тізбектер, сондай- ақ, диод параллельді қосылатын амплитудалық детектордың уақыттық диаграммалары (жабық кірісі бар детектор) көрсетілген. Жабық кірісі бар (14.11, а-сурет) детекторға қарапайым үйлесімді кернеуді берген кездегі жұмысын қарастырайық. u x = U m sin ωt. Кіріске оң толқын түскен кездегі уақыт моменттерінде конденсатор С диод арқылы зарядталады, оның кедергісі 14.11-Сурет. Параллель диодпен амплитудасы бар детектор: а — принципиалдық сұлба; б - баламалы сұлба; в - уақыттық диаграммалар 277 Iске қосу Ағызу |