Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "



Pdf көрінісі
бет150/169
Дата07.03.2024
өлшемі4.38 Mb.
#494642
түріОқулық
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   169
SHishmarev-lsheu-raldary-.-O-uly-

0
C зарядының тұрақты 
уақыты аз жəне максималдық мəнге дейін конденсатор заряды U
m
жылдам жүреді. Теріс жартылай толқын уақытында конденсатор С 
зарядталады, себебі жүктеменің кедергісі жеткілікті түрде үлкен 
таңдалады (50.. .1000 МОм). Осылайша, тұрақты бəсеңдету т
р
RC 
айнымалы кернеудің кезеңінен біршама үлкен T = 2n/a болады. 
Нəтижесніде конденсатор U
c
= U
m
= и
вых 
жуық кернеуге дейін 
зарядталған 
күйде 
қалады. 
Амплитудалық 
детектордың 
жеңілдетілген эквиваленттік сұлбасы мен оның жұмысын 
түсіндіретін уақыттық диаграммалар 14.11, б, в суретте көрсетілген. 
РН жүктемелік кедергісінің кернеуінің өзгеруі кіріс кернеуінің 
амплитудасының 
жəне 
конденсатордағы 
кернеудің 
U
c
 
айырмашылығымен анықталады 
U

= U
x
 - U
c

ОСылайша, шығыс кернеу U

өлшенетін кернеудің екі 
еселенген лүпілдік амплитудасы болады, ол 14.11, в-суретте 
көрсетілген. Бұл қарапайым математикалық есептеумен де 
расталады: 
U = U
m
sin ωt - U
c
 ≈ U
m
sin ωt - U
m

sin ωt = 1 U
R
= 0 кезінде; sin ωt = 0 U
R
= - U

кезінде; sin ωt = -1 
U
R
= -2 U
m
 кезінде. 
Дабылдың тұрақты құраушысын белгілеу үшін U = - U
c
детекордың шығысында сыйымдылықты фильтр қойылады, ол 
токтың барлық қалған гармоникасын басады. 
Баяндалғаннан зерттелетін дабыл қаншалықты аз болса (жиілік 
қаншалықты көп болса), U
c
= U
m
.теңдігі соншалықты дəл 
орындалады Бұнымен детектордың жоғары жиілікті қасиеттері 
түсіндіріледі. Амплитудалық детекторы бар вольтмерлермен жұмыс 
кезінде бұл аспаптардың көбінесе синусоидалық дабылдың орташа 
квадраттық мəндерінде градусталатындығын назарға алу керек, 
яғни 
аспаптың 
көрсеткіштері 
синусоида 
амплитудасының 
коэффициентіне бөлінген амплитудалық мəнге тең U^ = U
m
/K
a

Орташа квадраттық мәндердің детекторы - айнымалы 
кернеуді өлшенетін кернеудің қолданыстағы мəнінің квадратына 
пропорционалды тұрақты кернеуге түрлендіру. Яғни, қолданыстағы 
кернеуді өлшеу үш операцияны орындаумен байланысты: дабылдың 
лездік мəнін шаршыға шығару, орталау нəтижесінен түбірді 
орташалау жəне алу (соңғы операция əдетте вольтмет шкаласын 
градустеу кезінде іске асырылады). Лездік мəнді шаршыға шығау, 
əдетте, жартылай өткізгішті элементі ба ұяшықпен оның 
сипаттамасының 
шаршылық 
бөлігін 
пайдалану 
жолымен 
жүргізіледі; кейде бұл бөлік жасанды түрде жасалады. 
278 


14.12-сурет. Қолданыстағы мəннің детекторы: 
а - диодтық ұяшық; б - мінсіздендірілген сипаттама; в -
шаршылық детектор сұлбасы 
14.12, а-суретте VD1 — R
1C
,диодтық ұяшық көрсетілген, мұнда 
тұрақты кернеу Е
1
диодқа VD1 ол резистордағы R1 өлшенетін 
кернеу u
x
(t) шамадан Ej артқанға дейін жабық болатындай түрде 
қойылған. 
Жартылай өткізгішті диодтың вольтамперлік сипаттамасыны 
бастапқы учаскесі əдетте аз созылыңқылыққа ие (14.14, б-сурет), 
сондықтан да шаршылық бөлікті жасанды түде бөлікті-сызықты 
аппроксимация əдісімен ұзартады. Ол үшін детектор сұлбасында 
бірнеше диодтық ұяшықтар қолданылады (14.12, в-сурет). 
14.13 суретте R
1C
, R
2C
R
3C
кедергілерінің тізбектерін VD1, VD2, 
VD3диодтармен ретімен қосқан кездегі шаршылық сипаттама қалай 
алынатындығы көрсетілген. VD1 диод бастапқыда кернеумен E1 
жабық болады, содан кейін кернеудің артуы шамасы бойынша u
x
(t
ол ашылады жəне оның идеалдандырылған сипаттамасының 
бастапқы бөлігі артады. 
14.12, в-суретте ұсынлған сұлбада алдымен VD1, VD2, VD3 
диодтары Е
1
, Е
2
, Е
3
, ығысу кернеулерімен жабылған жəне аз 
дабылдарда u
x
(t)ток миллиамперметрлер арқылы i
0
. тең. Сосын бұл 
диодтардың барлығы ретімен ашылады, жиынтықты ток 
279 


Е з 
14.13-сурет. Шаршылы вольт-амперлік сипаттамасының 
аппроксимациясы 
миллиамперметр 
арқылы 
өседі. 
Нəтижесінде 
жиынтықты 
вольтамперлік сипаттама қисыққа шаршы форма бойынша 
жақындайды. 
Орташа шаршылық мəндерг аспаптарды құрастыру кезінде 
біршама қиындықтар туындайды, соның ішінде кең жиілікті 
диапазонды қамтамасыз етумен. Дегенмен бұл аспаптар ең 
қажеттілері болып табылады, себебі олар кез келген күрделі 
формадағы кернеуді өлшеуге мүмкіндік береді. 
Орташа түзетілген мән детекторы - ауыспалы кернеуді 
тұрақты токқа түрлендіретін құрылғы, ол кернеудің орташа 
түзетілген мəніне пропорционалды. Орташа түзетілген мəн 
детекторы бар өлшеуіш аспаптың шығыс тогының құрылымы 
түзету жүйесінің бұрын қарастырылған түйініне ұқсас жəне 
сондықтан да олардың қасиеттері көп жағынан ұқсас болады. 
Орташа түзетілген мəннің ұқсас электрондық вольтметрі түзету 
сұлбасы бар аспапқа қарағанда біршама жоғары сезімталдыққа жəне 
өлшеу тізбегінің қуаттылықты аз тұтынуына ие. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   169




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет