Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»
жүктеу/скачать 4.61 Mb. Pdf көрінісі
|
| РЕЛЯЦИОНДЫҚ ҤЛГІ
Реляциялық ҥлгі деректердің жиынтық-теориялық ҥлгілеріне жатады және қолданушылар арасында және кәсіби әзірлеушілер арасында ең танымал. Реляциялық ҥлгі деректер базасын мҥмкіндігінше икемді етуге ҧмтылудың арқасында пайда болды. Бҧл ҥлгі деректер байланыстарын сақтаудың қарапайым және тиімді механизмін қамтамасыз етті. Байланысты дерекқорды басқару жҥйесі деректерді ӛңдеудің ең сәтті технологиялары болып табылады. Бизнес әлеміндегі деректердің кӛпшілігі реляциялық тҥрде сақталады. Реляциялық ҥлгі деректердің бірыңғай ҧсынуын қамтамасыз ететін жалғыз ғана ҥлгі. Реляциялық деректер ҥлгісінде ақпараттық нысандар кестелер тҥрінде ҧсынылған. Әрбір дерекқор кестесі жолдар мен бағандар жиынтығы ретінде ҧсынылады. Жолдар (жазбалар) нысанның данасына, нақты оқиға немесе қҧбылысқа сәйкес келеді. Бағандар (ӛрістер) атрибуттарға, яғни сипаттамаға, сипаттамаға немесе объектінің, оқиғалардың немесе кейбір қҧбылыстардың параметрлеріне сәйкес келеді (8.2-сурет). Кестеде жалғыз жол болмауы керек, яғни ол бос болуы мҥмкін. Сол кестенің барлық жолдары бірдей қҧрылымға ие. Реляциялық дерекқордағы адам кем дегенде бір бағанды қамтуы мҥмкін. Әрбір бағанда нақты деректер тҥрі бар. Деректер базасында әдеттегі бағдарламалау тілдерінде қолданылатын деректерге ҧқсас деректер типтері пайдаланылады. Кесте ӛрістері бӛлінбейтін ақпаратты қамтуы керек. 141 Жолы (баған) - Л- I 1 1 1 1 1 1 Жазба (жол) 8.2 сурет. Деректер қорының кестесі Әрбір дерекқордың кестесінде кемінде бір бірегей кілт қажет. Бірегей кілт — бҧл ӛрісті немесе нысанның әрбір данасын (жазба) бірегей тҥрде анықтайтын ӛрістер жиынтығы. Кестедегі бірегей кілттер бірнеше болуы мҥмкін. Бірегей кілттердің бірі бастапқы кілт ретінде анықталады. Бірегей кілттермен қатар, кесте бастапқы кілттің бірдей мәндері бар екі немесе одан кӛп жазбалардың болуына мҥмкіндік бермейді. Ол минималды болуы керек, сондықтан оны жою бірегейлігіне әсер етпейтін ӛрістерді қамтымайды. Бір кесте жазбаға немесе кесте жолына сәйкес келетін, олардың әрқайсысы деректер, атап айтқанда ақпараттық кестеде сақталады бір нысан (және т.б. қҧбылыс мәні, жҥйесі,) бӛлу, кӛптеген деректер арасындағы қарапайым нысан сілтемелерін сипаттауға ыңғайлы. Бҧл жағдайда нысандар ӛкілдерінің әрқайсысы жазбалар ӛрістерінің тиісті мәндерімен сипатталған бірдей қҧрылымға немесе қасиетке ие. Мысалы кестеде мынадай сипаттамалары белгілі, оның әр колледж студенттер тобының туралы ақпаратты қамтуы мҥмкін тегі, аты және әкесінің аты, жынысы, жасы және білім. Себебі бір кестедегі доменнен неғҧрлым кҥрделі логикалық деректер қҧрылымдарын сипаттау мҥмкін болмаса, кесте байланыстары қолданылады. Сыртқы бҧқаралық ақпарат қҧралдарында деректерді физикалық орналастыру деректерді қарапайым файлдармен оңай жҥзеге асырылады. Реляциялық деректер моделінің артықшылығы компьютерде физикалық іске асырудың қарапайымдылығы, тҥсінікті және қолайлылығы болып табылады. Пайдаланушылардың кеңінен қолданылуының негізгі себептеріне айналған қарапайымдылығы мен айқындығы. Деректердің бҧл тҥрін ӛңдеудің тиімділігі проблемалары техникалық тҧрғыдан толықтай шешілді. Реляциялық ҥлгінің басты кемшілігі - иерархиялық және желілік қатынастарды сипаттаудың кҥрделілігі. жүктеу/скачать 4.61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|