Әдетте
электрдинамикалық
механизмдерінде
әуе
тыныштандырушылары қолданылады, өйткені магниттік индукциялық
тыныштандырушыларды
қолдану
кезінде
катушкалардың
салыстырмалы әлсіз өрісі магнит тыныштандырушысының өріс
таратуымен
бұрмалануы
мүмкін
(3.10-сурет).
4
цифрімен
тыныштандырушы камерасы, ал 5 цифрімен оның қанаты белгіленген.
Бұл механизмде жылжымалы катушка
теңмөлшерлі емес өрісте
орналасқан, сондықтан жылжымалы катушкаға әсер ететін айналмалы
кезең катушкалардың өзара орналасуына байланысты.
Бұл жағдайда айналмалы кезеңнің өрнегін жалпы түрде кез келген
электрмеханикалық құрылғының жылжымалы кезеңі электрмагниттік
энергия құрылғысы үлкен болу үшін орналастыруға ұмтытылуынан
алуға болады. Сонымен бірге айналмалы кезең электрмагниттік
энергияның А
е
а жылжымалы бөлігінің бұрыштық жылжуы кезіндегі
өзгеру жылдамдығымен анықталады:
Тоғы бар екі катушкадан тұратын
электрмагниттік механизм
1
1
мен /
2;
мына түрде ұсынылуы мүмкін
онда L
1
мен
L
2
— жылжымайтын және жылжымалы катушкалар
индуктивтігі.
Өйткені L
1
мен L
2
катушкаларының индуктивтігі бұрылыс кезінде
жиектемелері өзгермейді , олардың туындылары бұрыш бойынша
а
нөлге тең. Онда
Сондықтан
айналмалы кезең I
1
мен I
2
тоқтарына ғана байланысты
емес, сонымен қатар катушкалардың өзара орналасуына, яғни
жылжымалы катушкалардың ауытқу бұрышына байланысты.
I
1
мен I
2
тоқтары бағыттарының бір уақытта өзгеруі кезінде
айналмалы кезең бағыты өзгермейді,
сондықтан электрдинамикалық
өлшеу механизмі тұрақты тоқта да ауыспалы тоқта да қолданыла
алады. Бірақ ауыспалы тоқтағы өлшеу кезінде кейінгі өрнек I
1
мен I
2
тоқтарынының шапшаң мағынасы үшін ғана әділ болады.
Ферродинамикалық құрылғылар үшін келтірілген пікірлерді
басшылыққа ала отырып, айналмалы
кезеңнің мағынасы уақытына
орташаны аламыз (ол жылжымалы бөліктің ауытқу бұрышын
анықтайды):
56
онда у —/
1
мен /
2
. арасындағы фаза бойынша жылжу
Серіппелермен жасалған қарсы әрекет етуші кезең мынадай болады:
М
қар
= Wa,
онда W — серіппенің салыстырмалы қарсы әрекет етуші кезеңі.
Орнатылған ауытқу теңестіру кезінде болады
М
айн
= М
қар
Немесе
одан
Егер жылжымайтын және жылжымалы катушкалар ретімен немесе
параллель, онда
онда / — тоқтың өлшеу мағынасы; k
1
,
k^ — тепе-теңдік коэффициенттер.
Электрдинамикалық өлшеу механизмі шкаласының квадраттық сипаты
бар. Бірақ катушкалардың дұрыс геометриялық өлшемдерін таңдау және
олардың бастапқы өзара орналасуы кезінде айналмалы кезең іс жүзінде
шкаланың маңызды учаскесіндегі
бұрылыс бұрышына байланысты
болмайтындай ауытқу бұрышына тәуелділігіне қол жеткізуге болады.
Катушкаларды өлшеу тізбегінің әртүрлі учаскелеріне қосу кезінде өлшеу
механизмінің шкаласы іс жүзінде тең мөлшерлі сипат алады.
Электрдинамикалық өлшеу механизмдерінің мынадай қасиеттері бар:
1)
тұрақты тоқта да ауыспалы тоқта да өлшеу үшін қолданылады.
Ауыспалы тоқта бұл механизмдер әрекет етуші мағынаны өлшейді;
2)
шкала сипаты теңмөлшерлі емес; электрдинамикалық өлшеу
механизмін ваттметрде қолданғанда шкала іс жүзінде теңмөлшерлі
болады;
3)
Тоқты тікелей өлшеу әдетте 5А (10 А сирек),
құрайтын жоғарғы
шекпен және 30-60 мА құрайтын төменгі шекпен аяқталады.
57
Өлшеу шегінің жоғарылауы қосымша түрлендіргіштерді пайдалануды
талап етеді;
4) қуатты тұтыну біршама үлкен. Мысалы, өлшеу шегінің 5 А
кезінде қуатты тұтыну 5 Вт жетеді, ол магниттік электрлік өлшеу
механизмінің қосымша түрлендірушісінен (шунт) сол өлшеу шегінде
шамамен 20 есе артық.
Достарыңызбен бөлісу: