Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
Жүйенің энергиясын өзгертетін сыртқы күштердің А
жүктеу/скачать 4.48 Mb. Pdf көрінісі
|
| Жүйенің энергиясын өзгертетін сыртқы күштердің А′ жұмысы
мен оған берілген Q жылудың қосындысы жүйенің ішкі энергиясының өсімшесіне тең: ∆U = А′ + Q. Денеге берілген Q жылу және жүйенің істеген А жұмысы оң таңба- мен алынады да, ал сыртқы күштердің А′ жұмысы теріс таңбаланады ( А′ = –А). Олай болса, жоғарыдағы теңдікті мына түрде жаза аламыз: ∆U = –А + Q немесе Q =∆U + А. Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 68 Соңғы теңдік бойынша термодинамиканың бірінші заңы былайша тұжырымдалады: Жүйеге берілген жылу жүйенің ішкі энергиясын молайтуға және сыртқы күштерге қарсы жұмыс істеуге шығындалады: Q =∆U + А. Жүйенің (мысалы, газдың) ішкі энергиясын өзгертуге қатарынан екі тәсіл бір уақытта қолданылса ( Q = ∆U + А), онда сырттан берілген Q жылу жүйенің ішкі ∆U энергиясын өсіреді; сонымен қатар сыртқы күштерге қарсы А жұмыс істеледі (газдың көлемі ұлғаяды, сурет 3.1). Сурет 3.1. Газ ұлғая отырып, жұмыс істейді а) ә) Р Р 0 А В V А V B V Термодинамиканың бірінші заңының салдарлары да бар. Мысалы, жүйенің ішкі энергиясын өзгерту бір ғана тәсілмен жүзеге асуы мүмкін. Айталық, жүйе жұмыс істемесе ( А = 0), онда барлық берілген жылу жүйенің ішкі энергиясын молайтуға жұмсалады ( Q = ∆U). Ал егер жылу сырттан берілмесе ( Q = 0), онда А = –∆U. Мұндай жағдай сыртқы күштердің жұмыс істейтінін және газдың көлемінің кішірейетінін білдіреді. 3. Жылуды сырттан алмайтын ( Q = 0) «мәңгі қозғалтқыш» жасау үшін ондай қозғалтқыш тек өзінің ішкі энергиясын кеміту арқылы ғана жұмыс істеуі керек ( А = ∆U > 0). Алайда ішкі энергия қоры таусылған кезде оның өсімшесі нөлге теңеледі (∆ U = U 1 – U 2 = 0). Ал жұмыс тек жүктеу/скачать 4.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|