А = Fd, мұндағы F = Еq. Бұл формулалардан атқарылған жұмысты өрістің
Е кернеулігі
арқылы
анықтаймыз: А = Еqd. Екінші жағынан, өрістің істеген жұмысы ∆j
= j
1 – j
2 потенциал-
дар айырымы арқылы да анықталады:
А = q (φ 1 – φ 2 ) = qU. Жоғарыдағы екі теңдіктің сол жақтары өзара тең. Ендеше, олардың
оң жақтары да тең болады:
Еqd = q (φ 1 – φ 2 ) = qU немесе Е = = φ 1 – φ 2 d ∆
φ d U d = . 5. Техникалық қондырғыларда және электронды-цифрлы жүйелерде
әраттас электр зарядтарын жинақтап сақтау үшін
конденсатор деп
аталатын арнайы жабдықтар қолданылады (сурет 4.10)
. Конденса- тор – аралары диэлектрикпен бөлінген екі өткізгіштен тұратын жүйе. Өткізгіштердің пішіндеріне қарай конденсаторлар жазық, цилиндрлік, сфералық деп аталады. Мысалы, диэлектрикпен бөлінген екі
жазық параллель өткізгіштен тұратын жүйе жазық конденсатор (сурет
4.11) деп аталады. Өткізгіштерді конденсатордың
астарлары деп атайды.
Конденсатордың астарларын
q 1 зарядпен зарядтап, астарлардың ара-
сындағы
U 1 = ∆j
1 кернеуді (потен циалдар айырымын) арнайы құрал –
потенциомермен өлшеп отырайық. Келесі жолы астарларды q 2 заряд-
пен зарядтап, оған сәйкес келетін
U 2 кернеуін анықтайық. Тәжірибені
осы ретпен жалғастырып,
q 1 U 1 ,
q 2 U 2 ,
q 3 U 3 т.с.с. қатынастарын бір-бірімен
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217