Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
жүктеу/скачать 4.48 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Отын энергиясы Энергия топлива Energy of fuel Бұл тарауда оқушылар терең игеруге міндетті алдыңғы бетте
| Temperature
Ішкі энергия Внутренняя энергия Internal energy Жылу берілу Теплопередача Heat transfer Жылуөткізгіштік Теплопроводность Thermal conductivity Жылу мөлшері Количество теплоты Quantity of heat Отын энергиясы Энергия топлива Energy of fuel Бұл тарауда оқушылар терең игеруге міндетті алдыңғы бетте көрсетілген бағдарламалық оқу мақсаттарының мазмұны мен мағыналары ашылады; сонымен қатар әр оқушының есінде ұзақ сақталуға тиісті мына физикалық ұғымдар қалыптастырылады: «жылулық қозғалыс», «темпера- тура», «ішкі энергия», «жылуөткізгіштік», «жылу беру», «жылу мөлшері», «отын энергиясы», «отынның меншікті жану жылуы». 1. Ж ылулық құбылыстарға байланысты көптеген сұрақтар адам- зат баласын ертеден-ақ толғандырды. Мысалы, неліктен нақты бір зат әртүрлі агрегаттық күйде (қатты, сұйық, газ күйінде) бола алады? Бір күйдегі (мысалы, сұйық күйдегі) заттың кейде «жылы», кейде «ыстық», кейде «салқын», кейде «суық» болуын қалай түсіндіруге бо- лады? Жылу бір ортадан екінші ортаға қалай тарайды? Міне, осындай сұрақтардың дұрыс жауабын табу, сөйтіп, жылулық құбылыстардың табиғатын түсіндіру ұзақ ғасырларға созылды. Тек ХІХ ғасырда ғана зат құрылысының молекулалық-кинетикалық теориясы қалыптасқаннан кейін жоғарыдағы сұрақтарға дұрыс жауап алу мүмкіншілігі туды. Молекулалық-кинетикалық теория 7-сыныпта айтқанымыздай, мына үш қағидаға негізделеді: 1) заттар атомдар мен молекулалардан §1. ЖЫЛУЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫС. БРОУНДЫҚ ҚОЗҒАЛЫС. ДИФФУЗИЯ Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 6 тұрады; 2) атомдар мен молекулалар үздіксіз бейберекет қозғалады; 3) атомдар мен молекулалар үнемі өзара әрекеттеседі. Молекулалық-кинетикалық теория денелердің әртүрлі жылулық күйлерін олардың молекулаларының әртүрлі жылдамдықпен қозға- латындығы арқылы түсіндіреді. Молекулалардың жылдамдығы өскен сайын дененің температурасы жоғарылайды да, ал олардың жыл- дамдығы азайған сайын температура төмендей береді. Сөйтіп, кез кел- ген заттың бойындағы жылу мөлшері сол заттың молекулаларының жылдамдықтарына тәуелді өзгеріп отырады. Сондықтан атомдар мен молекулалардың ретсіз хаостық қозғалысын қысқаша жылулық қозғалыс деп те атай береді. жүктеу/скачать 4.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|