Ass. sing im – жалғауы sis-пен аяқталған грек зат есiмдерiне және tussis, is f; pertusis, is f; ferbis, is f; pelvis, is f латын зат есiмдерiне жалғанады.
Шығыс септiгi (Ablativus)
Ablativus – табыс септiгi кiмнен?неден? деген с±раққа жауап бередi.
Шыѓыс септiгiніњ жалғаулары:
Sing. (жекеше) plur (көпше)
I – a I – is
II – o II – is
III – e (i) III – ibus
IV – u IV – ibus
V – e V – ebus
3 жiктеудегi i-жалғауы 1) e, al, ar – мен аяқталған зат есiмдерге, 2) II-топтағы сын есiмдерге, 3) sis-пен аяқталған грек зат есiмдерi мен tussis, is f, ferbis, is f, pelvis, is f латын зат есiмдерiне жалғанады.
iнде шылау сөздер болып қолданылады.
1. Табыс септiгiнде қолданылатын шылау сөздер:
Ad – дейiн, үшiн; ad. 20,0 – 20, граммға дейiн
да, де ad usum externum – iшу үшiн
contra – қарсы; contra tussim – жөтелге қарсы
per – арқылы, per os – ауыз арқылы
көмегiмен; per inhalationem – ингаляция көмегiмен
post – кейiн; post mortem - өлгеннен кейiн.
2. Шығыс септiгiнде қолданылатын шылау сөздер
cum – бiрге cum extracto – экстрактпен бiрге
ex – дан, ден жалғ. ex aqua – судан
pro - үшiн pro injectionibus – инъекция алу үшiн
3. Табыс және шығыс септiктерiнде бiрдей қолданылатын шылау сөздер
in, sub егер қайда? Неге? деген с±раққа жауап берсе, онда табыс септiгiнде болады. Мысалы: in vitrum – ыдысқа, sub linguam – тiл астына.
in, sub – егер қай жерде? неде? деген с±раққа жауап берсе, онда шығыс септiгiнде болады. Мысалы: in vitro – ыдыста, sub lingua – тiл астында.
Достарыңызбен бөлісу: |