УДК 622.831.4. СУДАРИКОВ А.Е., ЗЕЙТИНОВА Ш.Б., БАХТЫБАЕВ Н.Б., ИМАШЕВ А.Ж., ТИЛЕУХАН Н. Решение задач геомеханики в упругой постановке.
Рассмотрено влияние трещиноватости на устойчивость породного массива. Исследование напряженно-деформированного состояния массива проводилось методом моделирования. Численное моделирование выполнялось при существующих условиях на руднике Ушкатын-3. Вокруг очистных пространств определяли зоны трещиноватости в упругой постановке. Рассмотрены факторы, влияющие на проявления трещиноватости вокруг техногенных обнажений. Были определены зоны растяжения при различных значениях коэффициента бокового распора. Получены размеры зоны разрушения в зависимости от коэффициента бокового распора.
|
ӘОЖ 622.831.4. СУДАРИКОВ А.Е., ЗЕЙТИНОВА Ш.Б., БАХТЫБАЕВ Н.Б., ИМАШЕВ А.Ж., ТІЛЕУХАН Н. Геомеханиканың серпінді қойылудағы мәселелерін шешу.
Кеуектіліктің жыныс сілемдеріне әсер етуі қарастырылған. Сілемнің қауырт деформацияланған күйі үлгілеу әдісі арқылы зерттелген. Сандық үлгілеу Үшқатын-3 кенішінде орын алған жағдайларда жүзеге асырылды. Тазалау кеңістіктер айналасында серпінді қойылудағы кеуектілік аясы белгіленді. Техногендік ашылымдар аумағында пайда болған кеуектілікке әсер ететін факторлар қарастырылған. Бүйірдегі кернегіш коэффициентінен әртүрлі мәндегі созылу көлемдері анықталынған. Бүйірдегі кернегіш коэффициентіне байланысты ыдырау көлемі алынды.
|
UDC 622.831.4. SUDARIKOV A.Ye., ZEITINOVA Sh.B., BAKHTYBAYEV N.B., IMASHEV A.ZH., TILEUKHAN N. Solution of Geomechanical Problems in Elastic Posing.
There is considered the cracking impact on the rock mass stability. The studies of the mass stressed-and-strained state was carried out by the method of modeling. The numerical modeling was carried out under the existing conditions at Ushkatyn-III mine. Around the stopes there were defined the cracking zones in the elastic posing. There are considered the factors impacting the cracking occurrence around anthropogenic outcrops. There were determined the zones of extension for different values of the lateral thrust coefficient. There were obtained the sizes of the breakage zone depending on the lateral thrust corefficient.
|
УДК 551.509.313:62-623.1. АВДЕЕВ Л.А. Обоснование интервала дискретности опроса датчиков концентрации метана.
В системе циклического опроса датчиков имеется определенная вероятность несвоевременного обнаружения недопустимого превышения. Эта вероятность будет понижаться с уменьшением интервала дискретности. Для определения максимально ожидаемого для данных горно-геологических и производственно-технических условий значения скорости нарастания концентрации метана рассматривается два подхода – аналитический и экспериментальный. Аналитический метод основан на теории случайных выбросов. Тогда случайный процесс считается строго стационарным, нормальным с дважды дифференцируемой среднеквадратичной функцией. Экспериментальный метод основан на непосредственном численном анализе ряда реализаций процессов, полученных с помощью установленных на шахтах УД АО «АрселорМиттал Темиртау» подсистем аэрогазового контроля, входящих в автоматизированную систему управления «Безопасность».
|
ӘОЖ 551.509.313:62-623.1. АВДЕЕВ Л.А. Метан шоғырлануының қадағаларын тексеру дискреттілігі интервалын негіздеу.
Қадағаларды циклдық түрде тексеру жүйесінде орынсыз ұлғайтуды өз уақытында емес анықтаудың белгілі бір мүмкіндігі орын тауып қалады. Бұл мүмкіндік дискреттік интервалы азайған сайын төмендей бастайды. Метан шоғырлануының ұлғаю жылдамдығы мәнін айқындап, таукен-геологиялық пен өндірістік-техникалық жағдайларының мәліметтерінен максималды күтілетін нәтижені анықтау үшін аналитикалық және эксперименттік әдіс қарастырылады. Аналитикалық әдіс кездейсоқ шығарылулар теориясына негізделеді. Ол кезде кездейсоқ үдеріс қатаң түрде станционарлық, екі рет дифференцияланатын қалыпты орташаршылық функция болып есептеледі. Эксперименталды әдіс «АрселорМиттал Теміртау» АҚ шахталарында орнатылған басқарудың «Қауіпсіздік» автоматты жүйесіне енетін аэрогаздық қадағалау саласы арқылы алынған үдерістердің жүзеге асуын сандық тұрғыдан тікелей талдауға негізделген.
|
UDC 551.509.313:62-623.1. AVDEYEV L.А. Substantiation of Methane Concentration Sensors Survey Discreteness Interval.
In the system of cyclic sensor surveying there is a certain probability of the ill-timed detecting of unallowable excess. This probability will reduce with decreasing the discreteness interval. To define the maximum of expected for the given mining and geological conditions speed of methane concentration growth there are considered two approaches: analytical and experimental ones. The analytical method is based on the theory of random outbursts. Then a random process is considered strictly stationary, normal with double-differentiated mean-square function. The experimental method is based on the direct numerical analysis of a number of the process realizations obtained with the help of mounted at the mines of CD JSC «ArcelorMittal Temirtau» subsystems of aero gas control entering the automated control system «Safety».
|
УДК 622.831. ДОЛГОНОСОВ В.Н., ПАК Г.А., НИЗАМЕТДИНОВ Ф.К., СТАРОСТИНА О.В., КАЙГОРОДОВА Е.В. Основные положения методики комплексного управления геомеханическими и газодинамическими процессами угольных шахт.
Статья посвящена разработке основных положений методики управления геомеханическими и газодинамическими процессами угольных шахт. Методика основана на комплексном подходе к решению задач горного дела. Вопросы сдвижения, обрушения кровли, газодинамики, горного давления и горных ударов рассмотрены в едином комплексе. Принятие технических решений должно основываться на глубоком понимании механических процессов, протекающих в горном массиве. Правильная организация горных работ, порядок отработки месторождения, принимаемая система разработки определяют дальнейшую эффективную и безопасную эксплуатацию месторождений.
|
ӘОЖ 622.831. ДОЛГОНОСОВ В.Н., ПАК Г.А., НИЗАМЕТДИНОВ Ф.К., СТАРОСТИНА О.В., КАЙГОРОДОВА Е.В. Көмір шахталарының геомеханикалық және газодинамикалық үдерістерін кешенді басқару әдістемесінің негізігі ережелері.
Мақала көмір шахталарының геомеханикалық және газодинамикалық үдерістерін кешенді басқару әдістемесінің негізігі ережелерін әзірлеуге арналған. Аталмыш әдістеме таукен ісінің мәселелерін кешенді түрде шешуге негізделген. Төбенің жылжуы, құлауы, газодинамика, тау қысымы мен соққысы мәселелері бір кешенде қарастырылған. Техникалық шешімдерді қабылдау тау сілемінде орын алып жатқан механикалық үдерістерді тереңірек түсінуге негізделу қажет. Таукен жұмыстарын дұрыс ұйымдастыру, кен орнын өндеу тәртібі, әзірлеудің қабылданған жүйесі кен орындарын әрі қарай тиімді және қауіпсіз пайдалануға жол ашады.
|
UDC 622.831. DOLGONOSSOV V.N., PAK G.A., NIZAMETDINOV F.K., STAROSTINA O.V., KAIGORODOVA Ye.V. Main Propositions of Methodology of Complex Managing Geomechanical and Gas-Dynamic Processes at Coal Mines.
There is considered the development of the main propositions of the methodology of controlling geomechanical and gas-dynamic processes at coal mines. The methodology is based on the complex approach to the solving of mining problems. The issues of displacement, breaking of the roof, gas dynamics, mining pressure and mining impacts are considered in a unified complex. Technical decisions making is to base on the deep understanding of mechanical processes taking place in the mining mass. The correct organization of mining operations, the order of the deposit development, the system of development used define the further efficient and safe operations of deposits.
|
УДК 622.271. АБИЛДАЕВА Г.Б., ГАБДУЛИНА Ж.Х., СТАРОСТИНА О.В. Оценка устойчивости междукамерных целиков шахты № 65 Жезказганского месторождения.
В соответствии с требованиями по обеспечению безопасных условий проведения горных работ в подземных условиях необходимо проводить оценку устойчивости междукамерных целиков (МКУ). Расчеты по оценке устойчивости МКЦ на горных предприятиях проводятся как на стадии проектирования, так и в процессе эксплуатации месторождений. Устойчивость МКЦ является одним из важнейших факторов безопасности. Необходимость проведения мероприятий по оценке устойчивости МКЦ после отработки участка объясняется перераспределением напряжений в массиве. Статья посвящена оценке устойчивости междукамерных целиков шахты № 65 Жезказганского месторождения. Для расчета устойчивости МКЦ был использован коэффициент запаса прочности, полученный для каждого целика методом обратного расчета с помощью программы «CPS».
|
ӘОЖ 622.271. ӘБІЛДАЕВА Г.Б., ҒАБДУЛИНА Ж.Х., СТАРОСТИНА О.В. Жезқазған кен орнының № 65 шахтасындағы камера арасындағы кентіректердің тұрақтылығына баға беру.
Жерасты жағдайларындағы кен жұмыстарын жүргізудің қауіпсіз шарттарын қамтамасыз ету талаптарына сәйкес камера аралық кентіректердің тұрақтылығына (КАК) баға беруді жүргізу керек. Тау-кен кәсіпорындарында КАК тұрақтылығына баға беру есептері жобалау кезеңінде де, кенорнын пайдалану процесінде де жүргізіледі. КАК тұрақтылығы қауіпсіздіктің ең маңызды факторларының бірі болып табылады. Учаскелерді өңдеуден кейін КАК тұрақтылығына баға беру шараларын жүргізу қажеттілігі массивтегі кернеуліктің қайта үлестірілуімен түсіндіріледі. Мақала Жезқазған кенорнының № 65 шахтасындағы камера аралық кентіректердің тұрақтылығына баға беруге арналған. КАК тұрақтылығын есептеу үшін «CPS» бағдарламасы арқылы әр кентірек үшін кері есептеу әдісімен алынған беріктілік қорының коэффициенті қолданылады.
|
UDC 622.271. АBILDAYEVA G.B., GABDULINA ZH.KH., STAROSTINA O.V. Estimation of Inter-Chamber Pillars Stability at Mine No 65 of Zhezkazgan Deposit.
In accordance with the requirements for ensuring safe conditions of mining operations in underground conditions, it is necessary to estimate inter-chamber pillars stability. The calculations to estimate their stability at mining enterprises are carried out at both stages of designing and in the process of operation. The IChP stability is one of the most important safety factors. The necessity to carry out measures to estimate their stability after the area development is explained by the re-distribution of stresses in the mass. Here we consider the estimate of inter-chamber pillars stability at mine No 65 of the Zhezkazgan deposit. To calculate the IChP stability there was used the safety factor obtained for each pillar by the method of the inverse calculation using «CPS» program.
|
УДК 551.435.8(574.1). АХМЕДЕНОВ К.М., ПЕТРИЩЕВ В.П., ИСКАЛИЕВ Д.Ж. Карст и псевдокарст в Западном Казахстане.
Объектом исследований являются карстово-провальные явления Западно-Казахстанской области. Цель исследований заключается в геоморфологическом обследовании участков с карстово-провальными процессами. Рассматриваются результаты рекогносцировочных обследований карстовых явлений. Составлены предварительные тематические карты и обобщен собранный фактический материал. Изложена степень изученности карстовых явлений в области. Кратко рассмотрены особенности карстообразования. Особое внимание уделено изложению гипотез возникновения карстово-провальных явлений – техногенным причинам, факторам формирования карста. Дана подробная характеристика карстового поля Индерских гор. Рассмотрены прикладные аспекты экологического состояния карстовых форм рельефа на территории Западно-Казахстанской области.
|
ӘОЖ 551.435.8(574.1). АХМЕДЕНОВ К.М., ПЕТРИЩЕВ В.П., ЫСҚАЛИЕВ Д.Ж. Батыс Қазақстандағы карст және жалған карст.
Зерттеу нысаны – Батыс Қазақстандағы карстық-түсу құбылыстары. Карстық-түсу үдерістерге ие бөліктерді геоморфологиялық тұрғыдан зерттеу мақсаты болып табылады. Карстық құбылыстардың рекогнисиялық бақылау нәтижелері қарастырылады. Бастапқы тақырыптық карталар жасалып, жиналған материал топтастырылған. Облыстағы карстық құбылыстарды зерттеу деңгейі көрсетілген. Карстық түзілулер ерекшеліктері қысқаша қарастырылған. Техногенді себептер мен карст түзу факторлары сияқты карстық-түсу құбылыстарына ерекше мән берілген. Індір тауларының карстық өрісінің толық сипаты берілген. Батыс Қазақстан облысындағы жер бедерінің карстық формаларының қолданбалы аспектілері қарастырылған.
|
UDC 551.435.8(574.1). AKHMEDENOV К.М., PETRISHCHEV V.P., ISKALIYEV D.ZH. Karst and Pseudo-Karst in West Kazakhstan.
The object of studying is karst-failure phenomena in the West-Kazakhstan region. The purpose of the studies is in geomorphological inspecting zones with karst-failure processes. There are considered the results of the reconnaissance inspection of the karst phenomena. There have been made preliminary thematic maps and generalized the collected real material. There is presented the extent of the level of studying karst phenomena in the region, briefly considered the features of karst-forming. There is given a detailed characteristic of the karst field of the Inder mountains, considered the applied aspects of the ecological state of karst forms of the relief on the territory of the West-Kazakhstan region.
|
УДК 622.281(574.32). ДЕМИН В.Ф., МЕЛЬНИК В.В., ПОРТНОВ В.С., ДЕМИНА Т.В., ДУГАНОВА Г.К. Анализ схем развития горных работ в зарубежной практике отработки угольных пластов.
При разработке угольных пластов длинными очистными забоями возможны различные схемы подготовки и отработки выемочных полей. В зарубежной практике используются многоштрековые технологические схемы ведения горных работ. Выемочные штреки имеют прямоугольное сечение и крепятся анкерами. Эффективность анкерного крепления возрастает при многоштрековых технологических схемах, вследствие дополнительной охраны выработок целиками. Крепление выработок с применением анкерной крепи расширяет технологические возможности подземной угледобычи. Анализ зарубежных практик позволяет сформировать прогрессивные технологические схемы крепления горных выработок. Техническое перевооружение горно-проходческих работ обеспечивает необходимые скорости, требуемые объемы добычи и создание более совершенного горного хозяйства.
|
ӘОЖ 622.281(574.32). ДЕМИН В.Ф., МЕЛЬНИК В.В., ПОРТНОВ В.С., ДЕМИНА Т.В., ДУГАНОВА Г.К. Көмір қазбаларын өндеудің шетелдік тәжірибесіндегі тау-кен жұмыстарын дамыту сұлбасы.
Көмір қазбаларын ұзын тазалау забойларымен өндеу барысында шығару өрістерін дайындау мен өндеудің түрлі сұлбалары пайда болуы ықтимал. Шетелдік тәжірибеде тау-кен жұмыстарын жүргізудің көп штректік технологиялық сұлбалары пайдаланылады. Шығару штректарында тік бұрыштық қиылыс болады да олар анкерлармен бекітіледі. Анкерлік бекітудің тиімділігі өнімдерді бөліктермен қосымша сақтау арқылы көп штректік технологиялық сұлбаларда ұлғаяды. Өнімдерді анкерлік бекіту арқылы көмірді жерасты тәсілімен алудың технологиялық мүмкіндіктерін кеңейтеді. Шетелдік тәжірибелерді талдау барысы тау-кен өнімдерін бекітудің алдыңғы қатардағы технологиялық сұлбаларын жасауға мүмкіндік береді. Тау-кен жұмыстарын техникалық тұрғыдан қамту қажетті жылдамдықты, қазудың тиісті көлемін және жетілген тау-кен шаруашылығын құруға жол ашады.
|
UDC 622.281(574.32). DYOMIN V.F., MELNIK V.V., PORTNOV V.S., DYOMINA T.V., DUGANOVA G.К. Analyzing Schemes of Mining Operations Development in Foreign Practice of Coal Seams Working out.
When developing coal seams by long breakage faces there are possible different schemes of mining fields preparing and developing. In the foreign practice there are used multi-drift technological schemes of mining operations. Mining drifts have a rectangular section and are supported by anchors. The efficiency of anchor supporting increases in multi-drift technological schemes due to the additional protection of workings with pillars. The working support using roof bolting extends technological possibilities of underground mining. The analysis of foreign practices permits to form progressive technological schemes of mining workings support. Technical rearmament of mining operations ensures the needed speeds, required amounts of mining and forming more perfect mine arrangement.
|
УДК 531(07)+531:004(07). АХМЕДИЕВ К., ОРЫНТАЕВА Г.Ж., ДОНЕНБАЕВ Б.С. Метод конечных элементов для расчета тонкостенных конструкций.
Рассмотрены вопросы расчета тонкостенных конструкций типа треугольных пластин, широко применяемых в качестве конструкций в строительстве и машиностроении. Для реализации поперечно-деформированного состояния изгиба пластин используется техническая теория, основанная на известном уравнении Софи-Жермен-Лапласа. Для решения подобного уравнения применяем численный метод конечных элементов. В качестве конечного элемента применяют треугольный конечный элемент вида «BCIZ» с 9 степенями свободы. Приведены результаты прогибов и моментов Mx, My в зависимости от изменения значений углов , при основании треугольника для различных граничных условий: комбинации жестких и свободно опертых кромок. Достоверность и точность приведенных результатов подтверждена ссылкой на ряд известных результатов в научной литературе. Полученные в данной работе научные и прикладные результаты могут быть использованы в практике проектирования тонкостенных систем (пластин).
|
ӘОЖ 531(07)+531:004(07). АХМЕДИЕВ К., ОРЫНТАЕВА Г.Ж., ДӨНЕНБАЕВ Б.С. Жұқа іргелі конструкцияларды есептеуге арналған соңғы элементтер әдісі.
Құрылыс және машина жасау салаларында кеңінен қолданылатын үшбұрышты пластиналар тәрізді жұқа іргелі конструкцияларды есептеу мәселелері қарастырылған. Пластина иілуінің қиғаш-деформацияланған күйін іске асыру үшін Софи-Жермен-Лапластың белгілі теңдеуіне негізделген техникалық теория пайдаланылады. Мұндай теңдеуді шешу үшін соңғы элементтердің сандық әдісін қолданамыз. Соңғы элемент ретінде бостандықтың 9 деңгейі бар «BCIZ» тәрізді үшбұрышты соңғы элемент алынады. Қатты және еркін сүйелген бөлшектер сияқты комбинацияларға арналған үшбұрыш жасауда , бұрыштарының мәндерінің өзгеруіне байланысты Mx, My моменттері және иілім нәтижелері келтірілген. Алынған нәтижелердің нақтылығы мен анықтылығы ғылыми әдебиеттердегі белгілі бір нәтижелердің сілтемесімен дәлелденген. Алынған ғылыми және қолданбалы қорытындылар жұқа іргелі жүйелерді жобалау практикасында қолданыс таба алады.
|
UDC 531(07)+531:004(07). AKHMEDIYEV К., ОRYNTAYEVA G.ZH., DONENBAYEV B.S. Finite-Element Method for Designing Thin-Wall Structures.
There are considered the issues of designing thin-wall structures of triangular plates type widely used as structures in civil engineering and machine building. To realize transverse-strained bent state of plates there is used a technical theory based on the known equation of Sophie-Germen-Laplace. To solve such an equation there is used a numerical method of finite elements. As a finite element there is used a triangular finite element of «BCIZ» type with 9 degrees of freedom. There are presented the results of bends and moments Mx, My depending on changing the values of angles , at the bottom of the triangle for various boundary conditions: combinations of rigid and freely supported edges. The credibility and accuracy of the results presented are proved by the reference to the number of known results in scientific literature. The obtained in this work scientific and applied results can be used in the practice of designing thin-wall systems (plates).
|
УДК 625.224.1. ДАНИЯРОВ Н.А., МАЛЫБАЕВ С.К., АКАШЕВ А.З., КЕЛИСБЕКОВ А.К., АХМАДИЕВ М.Т. О пригодности локомотивов к агрегатному методу ремонта.
В статье анализируется пригодность локомотива к агрегатному методу ремонта. В начале дается общая характеристика формам и методам ремонта в локомотивных депо. По методу ремонты бывают: индивидуальные и агрегатные. Агрегатный ремонт является более используемым нежели индивидуальный. Непременным условием применения агрегатного ремонта является взаимозаменяемость агрегатов, узлов и деталей. Агрегатный метод ремонта требует создания оборотного фонда, т.е. наличия в депо переходящих с одного локомотива на другой агрегатов, узлов и деталей. Оборотным фондом агрегатов называют определенное их количество в запасе, необходимое для выполнения программы ремонта локомотивов.
|
ӘОЖ 625.224.1. ДАНИЯРОВ Н.А., МАЛЫБАЕВ С.К., АКАШЕВ А.З., КЕЛІСБЕКОВ А.К., АХМАДИЕВ М.Т. Локомотивтардың агрегаттық жөндеу әдісіне сай келуі туралы.
Мақалада локомотивтерді агрегаттық техникалық жағынан жарақталған деполарда ғана жөндету туралы мәселені қарастырмақ. Осылайша, тиісті талапқа жауап бермейтін жөндеу мекемелерін тапсырыстан қақпақ. Бәлкім, жөндеушілер сонда ғана технологиялық жағынан жарақтануға бет бұрар. Себебі локомотивтің техникалық жағдайының төмендеп кетуіне дәл осы жөндеу цехтарының технологиялық қондырғылармен жарақталу талаптарына сай болмауы, локомотив қондырғыларының бұзылуын ерте бастан анықтайтын агрегаттық құралдардың тиімділігі сияқты факторлар әсер етіп отырғаны да сөз етіледі.
|
UDC 625.224.1. DANIYAROV N.A., MALYBAYEV S.К., АКАSHEV A.Z., КЕLISBEKOV A.К., АKHMADIYEV М.Т. Locomotives Suitability for Aggregate Method of Repair.
There is analyzed the locomotive suitability for the aggregate method of repairing. First of all, there is presented a general characteristic of the repairing forms and methods at a locomotive depot. The repairs can be individual and aggregate. The aggregate repair is a more used than an individual one. A neede condition for the aggregate repair is the parts and nodes interchangeability. The aggregate method od repairing requires developing current assets, i.e. the presence of units that pass from one locomotive to another. The current asset is called a certain number of units in the reserve needed for performing the program of the locomotive repair.
|
УДК 656.223. БАЛГАБЕКОВ Т.К., КЕНЖЕКЕЕВА А.Р., БАЛЫКОВ А.Е. Эффективность инновационных технологий в организации международных транспортных перевозок.
Рассматриваются вопросы организации международных грузовых перевозок. Показана эффективность работы железнодорожных перевозок при внедрении комплексных систем электронного документооборота. Расмотрены вопросы инновационных процессов на железнодорожном транспорте. Разработана инновационная стратегия развития международных транспортных перевозок. Рассмотрены вопросы по реформированию железнодорожного транспорта. Автоматизированная информационная система организации перевозок грузов по безбумажной технологии.
|
ӘОЖ 656.223. БАЛҒАБЕКОВ Т.К., КЕНЖЕКЕЕВА А.Р., БАЛЫҚОВ А.Е. Инновациялық технологиялардың халықаралық көліктік тасымалдаудағы тиімділігі.
Халықаралық жүк тасымалдарын ұйымдастыру сұрақтары қарастырылады. Электронды құжат айналымының кешенді жүйесін енгізу кезінде теміржол тасымалдары жұмысының тиімділігі көрсетілген. Теміржол көлігіндегі инновациялық процестер сұрақтар қарастырылған. Халықаралық көлік сұрақтары қарастырылған. Халықаралық көлік тасымалдарын дамытудың инновациялық стратегиясы әзірленген. Теміржол көлігін қалыптастыру бойынша сұрақтар қарастырылған. Жүк тасымалын ұйымдастырудың автоматтандырылған ақпараттық жүйесі қағазсыз технология бойынша.
|
UDC 656.223. BALGABEKOV Т.К., КЕNZHEKEYEVA A.R., BALYKOV А.YE. Innovation Technologies Efficiency in Organizing International Transportation.
There are considered the issues of organizing international freight transportations. There is shown the efficiency of railway transportations when implementing complex systems of electronic document turning. There are considered the issues of innovation processes on the railway, developed an innovation strategy of developing international transportations. There are considered the issues of reforming the railway transport and the automated information system of organizing transportation according to paperless technology.
|
УДК 656.212. САРСЕМБАЕВ Т.У., ИСИНА Б.М., АДИЛОВА Н.Д., САРСЕМБАЕВА Д.Т. Единый комплекс информационного транспортного обслуживания в узле.
Рассматривается организация работы с клиентом по доставке товара получателю в установленные сроки и его сохранности. Применение электронного документооборота для информационного сопровождения перевозок грузов в международном сообщении наглядно подтверждает возможность максимального исключения человеческого фактора из железнодорожных технологий за счет мощного включения их в информационное поле. Рассматривая проблемы и задачи сервисного обслуживания на транспорте, нужно отметить, что информация об участниках движения очень важна. Разработанные и применяемые в последние годы усовершенствования средств телекоммуникации делают возможным централизовать имеющуюся информацию и передать ее в распоряжение пользователей. Это достигается выведением информационных служб нескольких заинтересованных фирм на единую ЭВМ. Еще один вариант – использование электронной почты. При этом обеспечиваются высокая дисциплина обмена, конфиденциальность и сохранность, надежность и полнота информации.
|
ӘОЖ 656.212. СӘРСЕМБАЕВ Т.У., ИСИНА Б.М., АДИЛОВА Н.Д., СӘРСЕМБАЕВА Д.Т. Торапта ақпараттық көліктік қызмет көрсетудің біркелкі кешені.
Белгіленген уақытта алушының тауарын жеткізу мен оның сақталуы бойынша клиентпен жұмысты ұйымдастыру қарастырылады. Адами факторларды ақпараттық алаңға теміржол технологиясынан максималды шығару халықаралық қатынастарда жүк тасымалдау ақпараттық сүйемелдеуге электрондық құжат айналымы оларды күшті енгізу арқылы қолданылатындығы көрнекті анықталады. Көліктегі сервистік қызмет көрсету міндеттері мен мәселелерін қарастыра отырып, қозғалысқа қатысушылар туралы ақпараттың маңызды екенін атап көрсету керек. Соңғы жылдары телекоммуникацияның қаржысын жетілдіруді қолдану мен дайындау бар ақпараттарды орталықтандырудың мүмкіндігін жасайды және оны тұтынушылардың өкіміне тапсырады. Бұл бірыңғай ЭЕМ-ға қызығушылық танытқан бірнеше фирмаларға ақпараттық қызметтерді шығару арқылы жетеді. Тағы бір нұсқа – электрондық поштаны пайдалану. Бұл үшін ақпаратты айырбастаудың жоғары тәртібі, құпиялылығы мен сақталуы, сенімділігі мен толықтығы қамтамасыз етіледі.
|
UDC 656.212. SARSEMBAYEV T.U., ISSINA B.M., АDILOVA N.D., SARSEMBAYEVA D.Т. Unified Complex of Information Transport Servicing in Assembly.
There is considered organization of the work with clients for the goods delivery in preset terms and its safety. Using electronic documents turning for the information following freight transportation in international communication obviously proves the possibility of maximum excluding of the human factor from the railway technologies due to their powerful inclusion in the information field. Considering the problems and tasks of serving on transport it is worth noting that information of the traffic participants is very important. The developed and used within the last years telecommunication means make possible to centralize the available information and to pass it to the clients’ disposal. This is achieved by bringing the information services of several interested companies to a single computer. One more variant is using electronic mail. Here there is ensured high discipline of exchange, confidence and safety, reliability and completeness of information.
|
УДК 656.225073(075). КУАНЫШБАЕВ Ж.М., СУЛЕЕВ Б.Д., АЙДИКЕНОВА Н.К. Проектирование логистических схем при перевозке наливных грузов с использованием схемы «сквозного плеча».
Рассмотрены вопросы расчета железнодорожного тарифа. При перевозке в международном сообщении используется метод тарифного перелома для расчета стоимости перевозки. Автоматизированная система расчета тарифа «Rail-тариф» позволяет провести расчет по схеме тарифного перелома. Данный метод не позволяет провести расчет по единому тарифу. Для получения единой стоимости необходимо использовать метод сквозного плеча. Расчетным путем была получена стоимость перевозки по схеме «сквозного плеча».
|
ӘОЖ 656.225073(075). ҚУАНЫШБАЕВ Ж.М., СУЛЕЕВ Б.Д., АЙДИКЕНОВА Н.К. «Толассыз иін» сұлбасын қолдану арқылы төкпелі жүктерді тасымалдау кезінде логистикалық сұлбаларды жобалау.
Теміржол тарифін есептеу сұрақтары қарастырылған. Халықаралық қатынастарды тасымалдау кезінде тасымалдау құнын есептеу үшін тарифтік өзгеріс әдісі пайдаланылады. «Rail-тариф» тарифін есептеудің автоматтандырылған жүйесі тарифтік өзгеріс кестесі бойынша есеп өткізуге мүмкіндік береді. Аталмыш әдіс бірыңғай тариф бойынша есеп жүргізуге мүмкіндік бермейді. Бірыңғай құн алу үшін толассыз иін әдісін пайдалану қажет. Есептеу жолымен «толассыз иін» кестесі бойынша тасымалдау құны алынған болатын.
|
UDC 656.225073(075). КUANYSHBAYEV ZH.М., SULEYEV B.D., AIDIKENOVA N.К. Designing Logistical Schemes when Transporting Fluid Cargo Using «Through Arm».
There are considered the issues of calculating the railway tariff. In international transportation there is used the method of the tariff break for calculating the transportation cost. An automated system of the tariff calculating «Rail-tariff» permits to carry out a calculation by the scheme of the tariff break. This method does not permit to carry out a calculation by a unified tariff. To obtain the unified cost it is necessary to use the method of «through arm». By the calculation there has been obtained the transportation cost by the scheme of «through arm».
|
УДК 378.662(574.3). БРЕЙДО И.В., ФЕШИН Б.Н. Модульные системы проектирования автоматизированных технологических комплексов.
Рассматривается модульный принцип обучения магистрантов специальности «Автоматизация и управление» в рамках международной программы «СИНЕРГИЯ». Приводится учебный план. Описывается технология дистанционного обучения. Анализируются подходы и методология обучения. Характеризуется модуль, реализующий процесс проектирования автоматизированных технологических комплексов (АТК). В качестве АТК приняты конвейерные установки горно-рудных предприятий и угольных шахт. В модуле логически объединены дисциплины: основы проектирования автоматизированных технологических комплексов (регулируемых по скорости конвейеров и конвейерных линий); системы управления и контроля режимов работы АТК; системы оперативного управления АТК.
|
ӘОЖ 378.662(574.3). БРЕЙДО И.В., ФЕШИН Б.Н. Автоматтандырылған технологиялық кешендерді жобалаудың модульдік жүйелері.
«Автоматтандыру және басқару» мамандығындағы студенттерді халықаралық «СИНЕРГИЯ» бағдарламасы шеңберінде оқытудың модульдік принципі қарастырылады. Оқу жоспары келтірілген. Қашықтан оқыту технологиясы сипатталады. Оқыту тәсілдері мен әдіснамасы талданады. Автоматтандырылған технологиялық кешендерді (АТК) жобалау процесін іске асыратын модуль сипатталады. АТК ретінде тау-кен кәсіпорындары мен көмір шахталарының конвейерлік қондырғылары қабылданған. Модульде логикалық түрде пәндер біріктірілген: автоматтандырылған технологиялық кешендерді жобалау негізі (конвейерлер мен конвейерлік желілердің жылдамдығы бойынша реттелетін); АТК жұмыс режимін басқару мен бақылау жүйесі; АТК жедел басқару жүйесі.
|
UDC 378.662(574.3). BREIDO I.V., FESHIN B.N. Моdular Systems of Designing Automated Technological Complexes.
There is considered the modular principle of training master students of specialty «Automation and control» within the frames of the international program «Synergy». There is presented a syllabus; described technology of distance learning; analyzed approaches and methodology of training; characterized the module realizing the process of designing automated technological complexes (АТC). As ATC there are taken conveyors of mining enterprises and coal mines. In the module there are logically combined the disciplines: bases of designing automatic technological complexes; systems for controlling ATc working modes; systems of ATC operative control.
|
УДК 681.51:622.41.3:62-623.1. АВДЕЕВ Л.А., ЗОРИКОВА Л.Ф. Исследование параметров настройки системы.
Определение параметров настройки системы аэрогазового контроля основано на теории выбросов случайных процессов и теории случайных импульсных потоков. Критерий распознавания аварийной ситуации зависит от двух параметров: максимально возможной скорости нарастания концентрации метана и предельного значения концентрации метана. Максимально возможная скорость нарастания определяется аналитически при известной плотности распределения производной случайного процесса на уровне допустимой концентрации метана. Предельное значение концентрации метана выбирается таким, при котором повышалась бы безопасность труда с переходом на автоматический контроль и одновременно понижались бы простои по газовому фактору по сравнению с простоями при автоматическом контроле и прежней норме допустимой концентрации. В статье приведены зависимости оптимального повышенного значения концентрации метана от частоты контроля «а» при различных значениях математического ожидания и среднеквадратического отклонения процесса.
|
ӘОЖ 681.51:622.41.3:62-623.1. АВДЕЕВ Л.А., ЗОРИКОВА Л.Ф. Жүйені баптау параметрлерін зерттеу.
Аэрогазды бақылау жүйесінің баптау параметрлерін анықтау кездейсоқ процестерді шығару теориясына және кездейсоқ импульстік ағындар теориясына негізделген. Апатты жағдайды танып білу критерийі екі параметрге байланысты: метан концентрациясының максимум мүмкін өсу жылдамдығына және метан концентрациясының шектеулі мәндеріне. Максимум мүмкін өсу жылдамдығы метанның мүмкін концентрациясының деңгейінде туынды кездейсоқ процесті бөлудің белгілі тығыздығы кезінде аналитикалық түрде анықталады. Метан концентрациясының шектеулі мәні автоматты бақылауға ауысумен байланысты еңбек қауіпсіздігін арттыру жағдайында, мүмкін концентрацияның бұрынғы нормасымен және автоматты бақылау кезіндегі тоқтап қалумен салыстырғанда газ факторы бойынша тоқтап қалудың бір уақытта азайған жағдайда ғана таңдап алынады. Мақалада математикалық күтулердің әр түрлі мәндері және процестің орташа квадраттық ауытқуы кезінде «а» бақылау жиілігінен метан концентрациясының оңтайлы жоғары мәндерінің тәуелділіктері келтірілген.
|
UDC 681.51:622.41.3:62-623.1.AVDEYEV L.А., ZORIKOVA L.F. Studying Parameters of System Adjustment.
Defining the parameters of adjusting a system of aero gas control is based on the theory of outbursts of random processes and theory of random pulse floes. The criterion of recognizing an emergency situation depends on two parameters: maximally possible speed of methane concentration growth and the ultimate value of methane concentration. Maximally possible speed of growth is determined analytically at the known density of distribution of the random process derivative at the level of allowable methane concentration. The ultimate value of methane concentration is taken so that occupational safety could be increased with the transition to the automatic control and simultaneously could be reduced idle-time on the gas factor as compared to the idle-time in the automatic control and the former norm of allowable concentration. There are presented the dependences of optimal increased methane concentration value on the control frequency «а» at various values of mathematical expectation and mean-square deviation of the process.
|
УДК 622.271. Сатбергенова А.К., Мозер Д.В., Толеубекова Ж.З., Тұяқбай А.С., Асылбекова А.К. Возможности применения программного комплекса NEST 4С при обработке спутниковых радарных снимков.
Республика Казахстан занимает лидирующие позиции среди стран СНГ по добыче полезных ископаемых, разработке минерального и углеводородного сырья. В связи с этим возрастает потребность в проведении мониторинга нарушающейся земной поверхности. Одним из перспективных способов наблюдения за состоянием земной поверхности является метод спутниковой радарной интерферометрии. В 2012 г. стала доступна новейшая версия программы NEST 4С, имеющая широкие возможности по обработке радарных космических снимков. Первоначально, с целью изучения сантиметровых подвижек земной поверхности с применением интерферометрических методов, выполнялось построение когерентной фазы радарных снимков. Опыт показал, что существующая методика вполне приемлема для наблюдения за вертикальными оседаниями земной поверхности подработанной территории г. Караганды.
|
ӘОЖ 622.271. Сатбергенова А.К., Мозер Д.В., ТӨлеубекова Ж.З., Тұяқбай А.С., Асылбекова А.К. Спутниктік радарлық түсірілімдерді өңдеу кезінде NEST 4С бағдарламалық кешенін қолдану мүмкіндіктері.
Қазақстан Республикасы ТМД елдері арасында пайдалы қазбаларды өндіру, минералдық және шикізаттық көмірсутекті шикізаттарды әзірлеу бойынша жетекші орында тұр. Осыған байланысты жер бетінің бұзылуына мониторинг жүргізуге деген қажеттілік туындайды. Жер бетінің жағдайын бақылайтын перспективалық тәсілдердің бірі спутниктік радарлық интерферометрия әдісі болып табылады. 2012 ж. радарлық ғарыштық түсірілімдерді өңдеу бойынша кең мүмкіндіктері бар NEST 4С бағдарламасының жаңаша нұсқасы қолжетімді болды. Ең алдымен, интерферометриялық әдістерді қолдана отырып, жер бетінің сантиметрлік жылжуын зерттеу мақсатында радарлық түсірілімдердің когеренттік фазасын салу орындалды. Тәжірибе көрсеткендей, осы қолданыстағы әдістеме Қарағанды қ. өңделген аумағының жер бетінің вертикаль шөгулерін бақылау үшін қолайлы.
|
UDC 622.271. SATBERGENOVA А.К., МоZER D.V., ТоLEUBEKOVA ZH.Z., TUYAKBAI A.S., ASSYLBEKOVA А.К. Possibilities of Using Software package NEST 4С when Processing Satellite Radar Pictures.
The Republic of Kazakhstan takes the leading positions among the CIS countries in mining mineral resources, developing mineral and carbon-hydrogen raw materials. In this connection there grows the demand for carrying out the monitoring of the broken earth surface. One of the prospective methods of observing the earth surface state is the method of satellite radar interferometry. In 2012 there became accessible the latest version of NEST 4С program having wide possibilities of processing radar space pictures. At the beginning, for the purpose of studying centimeter displacements of the earth surface using interferometry methods, there was built a coherent phase of radar pictures. The experience showed that the existing methodology is quite acceptable for observing the vertical settlings of the earth surface of the worked out territory of Karaganda.
|
УДК 330:339.727.22(574). УРАЗБЕКОВ А.К. Пути повышения инвестиционной привлекательности Казахстана.
Рассмотрена инвестиционная привлекательность Казахстана и пути её повышения, особое внимание уделено основным регионам республики. Казахстан, занимает лидирующие позиции среди стран региона по уровню социально-экономического развития и обладает значительным территориальным преимуществом. Показано, как Республика Казахстан может сыграть ключевую роль в регионе, направленную на превращение Центральной Азии в достойный и самостоятельный регион цивилизованного и благополучного мира. Перечислены и обоснованы основные факторы, влияющие на инвестиционную привлекательность страны. Проведен анализ инвестиционной привлекательности по регионам. Показаны факторы и проблемы инвестиционной привлекательности в виде схем. Авторами предпринята попытка презентовать регионы Казахстана, показать потенциальные возможности для реализации инвестиционной деятельности.
|
ӘОЖ 330:339.727.22(574). УРАЗБЕКОВ А.К. Қазақстанның инвестициялық тартымдылығын арттыру жолдары.
Қазақстанның инвестициялық тартымдылығы мен оны арттыру жолдары қарастырылған, республиканың негізгі аймақтарына ерекше назар аударылған, әлеуметтік-экономикалық даму деңгейі бойынша әлем ортасында жетекші позицияда орын алады және маңызды аумақтық артықшылықты игереді. Өркениетті және табысты әлемге лайықты және еркін Орталық Азияны айналдыруға бағытталған аймақ ретінде Қазақстан Республикасы қалай кілттік роль атқара алатындығы көрсетілген. Әлемнің инвестициялық тартымдылығына әсер ететін негізгі факторлар негізделген және көрсетілген. Аймақ бойынша инвестициялық тартымдылыққа талдау жүргізілген. Кесте түрінде инвестициялық тартымдылық мәселесі мен факторы көрсетілген. Авторлармен инвестициялық іс-әрекетті өткізу үшін әлуетті мүмкіндікті көрсету, Қазақстанның аймақтарын аралау мүмкіндігі қабылданған.
|
UDC 330:339.727.22(574). URAZBEKOV А.К. Ways of Increasing Investment Attractiveness of Kazakhstan.
There is considered the investment attractiveness of Kazakhstan and ways of its increasing, special attention being paid to the main regions of the Republic. Kazakhstan takes the leading positions among the countries of the region by the level of social0economic development and possesses a significant territorial advantage. It is shown hoe the Republic of Kazakhstan can play the key role in the region aimed for transforming Central Asia into a prestigious and independent region of civilized and well-being world. There are named and substantiated the main factors effecting the country investment attractiveness. There has been carried out the analysis of the investment attractiveness on the regions, shown the factors and problems of the investment attractiveness in the form of schemes. The authors attempted to present the regions of Kazakhstan, to show their potentials for realizing investment activities.
|
УДК 330.322.214. ЖУРАВЛЁВ В.М. СУВОРИНА В.М. Проблемы инвестирования в объекты недвижимости.
Инвестиции в экономику Республики Казахстан необходимы, прежде всего, для ее стабилизации, оживления и подъема. Проведена классификация недвижимости. Она разделена на три большие группы, каждая из которых имеет свои особенности в плане инвестиций. Это – жилье, земля и недвижимость, приносящая доход. Показано, что инвестиции в недвижимость, приносящую доход, являются самыми прибыльными, но и самыми рискованными. Приведены три группы рисков, связанных с инвестициями: риски, характерные для различных типов недвижимости и различных регионов, т.е. несистематические риски; систематические риски, случайные риски как результат некачественного управления объектами недвижимости. Рассмотрены и проанализированы все группы рисков, что является важной задачей благоприятного инвестиционного процесса.
|
ӘОЖ 330.322.214. ЖУРАВЛЁВ В.М. СУВОРИНА В.М. Жылжымайтын мүлік объектілерін инвестициялау мәселелері.
Жылжымайтын мүлік нарығы нарықтық экономика жүйесіндегі өте күрделі салалардың бірі болып табылады. Жылжымайтын мүлік экономикасының проблемалары кең ауқымды, күрделі мәселелер жиынтығын қамтиды. Бұл мәселелердің негізгі тобын жылжымайтын мүлік объектілерін жалпыэкономикалық проблемалар аясында сараптау және зерттеу мәселелері құрайды. Жылжымайтын мүлік – ұлттық байлықтың негізі. Оған жалпы халық меншік иесі бола алады. Жылжымайтын мүлік экономикасын білу кәсіпкерлік қызметті жүргізу үшін де, әрбір отбасы және жеке азаматтар үшін де аса қажет. Жылжымайтын мүлікке меншік барлық адамдар бостандығының, жақсы өмір сүруінің негізі болып табылады.
|
UDC 330.322.214. ZHURAVLYOV V.M., SUVORINA V.М. Problems of Investing in Real Estate Objects.
Investments in the economy of Kazakhstan are necessary, first of all, for its stabilization, animation and rise. There has been carried out classification of real estate, it has been divided into three large groups, each of which has its features relating to investments. These are dwelling, land and real estate, giving income. It is shown that investments in the real estate giving income are the most profitable but the most risky. There are shown three groups of risks relating to investments: risks characteristic of different types of real estate and different regions, i.e. non-systematic risks; systematic risks, random risks as a result of sub-quality management of real estate objects. There are considered and analyzed all the groups of risks which is an important task of the favorable investment process.
|
УДК 004.94. БАЙМУЛЬДИН М.К., ШУЛГАУБАЕВА Г.С., КРЕМЕР О.В., МАРТЫНЕНКО О.В., ПАДОЛКО К.М. Математическая модель управления запасами.
В настоящее время нельзя назвать область человеческой деятельности, где не использовались бы методы моделирования. Существуют математические модели, которые описывают реальные процессы, протекающие в экономических системах малого и среднего масштаба, подверженные воздействию случайных и неопределенных факторов. Разработка таких моделей требует принятия допущений, позволяющих разрешить неопределенности. Существуют две разновидности этих моделей: аналитические и алгоритмические. Аналитические модели не учитывают действие случайных факторов и поэтому могут использоваться только как модели первого приближения. С помощью алгоритмических моделей исследуемый процесс может быть описан с любой степенью точности на уровне его понимания постановщиком задачи. В статье рассматривается пример формального описания экономического процесса в микроэкономической системе, разработана алгоритмическая математическая модель управления предприятием – модель управления запасами. Разработан алгоритм и приведены машинные эксперименты с целью исследования закономерностей функционирования исследуемой системы.
|
ӘОЖ 004.94. БАЙМУЛЬДИН М.К., ШУЛГАУБАЕВА Г.С., КРЕМЕР О.В., МАРТЫНЕНКО О.В., ПАДОЛКО К.М. Қорларды басқарудың математикалық моделі.
Адамның өмірінің түрлі салаларында қорлар үлкен капталды салымдарды қажет ететін объектілер қатарына жатады, сондықтан да ол кәсіпорын саясатын және қызмет көрсету деңгейін анықтайтын негізгі факторлардың біреуі болып табылады. Бірақ та көптеген кәсіпорындар бұған аса мән бермейді және әрқашан да оларда өздерінің керек болатынын ескермейді. Осының нәтижесінде кәсіпорын қорларға үлкен капитал салу мәселесімен соқтығысады. Қорлардың деңгейін таңдау үшін дайындау операцияларына кететін шығындарды немесе тапсырысты орындау үшін шығындарды теңестіру және қорлар дефициті кезіндегі шығын мен қорларды сақтауға кеткен шығындармен салыстыру жолымен математикалық модельдер қолданылады. Қорларды сақтауға кеткен шығынға тек қана қоймаларда қорларды сақтауға кеткен, өнімнің бұзылуы салдарынан болатын ұстамдар, моральды тозу бағасы ғана емес, сонымен қатар капитал ұстамдары, басқаша айтқанда, эквивалентті тәуекел кезінде басқа да мүмкін болатын инвестициялау қолдану арқылы табыс нормасы әсер етеді.
|
UDC 004.94. BAIMULDIN М.К., SHULGAUBAYEVA G.S., КREMER O.V., MARTYNENKO O.V., PADOLKO К.М. Маthematical Model of Inventory Management.
At present it is impossible to name a sphere of human activity where there are not used the methods of modeling. There exist mathematical models that describe real processes taking place in economic systems of the middle and small scales subjected to the impact of random and uncertain factors. Such models development requires the acceptance of assumptions permitting to solve uncertainties. There exist two types of these models: analytical and algorithmic. Analytical models do not take into consideration random factors, therefore they can be used only as the first approximation models. Using algorithmic models the studied process can be described with any degree of accuracy at the level of its understanding by the problem poser. Here we consider an example of the formal description of an economic process in the microeconomic system, developed an algorithmic mathematical model of managing an enterprise, the model of reserves management. There has been developed an algorithm and carried out machine experiments for the purpose of studying the studied system functioning laws.
|
УДК 681.518:331.45. АБИЛДАЕВА Г.Б., КЛЮЕВА Е.Г., САВЧЕНКО Н.К., ШАКИРОВА Ю.К. Информационная система охраны труда.
Рассматривается программное обеспечение системы охраны труды. Основная цель информационной системы – улучшение эффективности анализа ситуации на предприятии путем автоматизации всех полученных данных о происшедших несчастных случаях и их совместной обработке. Повышение эффективности общественного производства и качества работы невозможно без учета условий и характера трудовой деятельности человека и таких неблагоприятных факторов, как травматизм, заболеваемость, снижение работоспособности. Программный интерфейс максимально облегчает работу по обращению с базой данных. В базе содержится вся информация о происшедших на предприятии несчастных случаях. Обращение к базе данных со сложными запросами осуществляется в таком виде, что структура возвращаемых данных видна еще до его исполнения. Все функции, выполняемые СУБД, будут тщательным образом проверены и протестированы в процессе разработки.
|
ӘОЖ 681.518:331.45. АБИЛДАЕВА Г. Б., КЛЮЕВА Е.Г., САВЧЕНКО Н.К., ШАКИРОВА Ю.К. Еңбекті қорғаудың ақпараттық жүйесі.
Еңбекті қорғау жүйесін бағдарламалық қамтамасыз ету қарастырылады. Ақпараттық жүйенің негізгі мақсаты – орын алған жазатайым оқиғалар туралы алынған барлық деректерді автоматтандыру және оларды бірлескен өңдеу арқылы кәсіпорындардағы жағдайды талдаудың тиімділігін жақсарту. Қоғамдық өндіріс тиімділігін және жұмыстың сапасын арттыру адамның еңбек қызметінің жағдайы мен сипатынсыз, мысалы, жарақаттану, ауру-сырқаушылық, жұмыс қабілетінің төмендеуі сияқты қолайсыз факторларды ескермеусіз мүмкін емес. Бағдарламалық интерфейс деректер базасына жүгінген кезде жұмысты барынша оңайлатады. Базада кәсіпорында орын алған жазатайым оқиғалар туралы барлық ақпарат қамтылады. Деректер базасына күрделі сауалдар жолдау қайтарылатын деректер құрылымы оны орындауға дейін көрінген түрде ғана жүзеге асырылады. ДББЖ-да орындалатын барлық функциялар мұқият тексеріледі және әзірлеу процесінде тестілеу жүргізіледі.
|
UDC 681.518:331.45. ABILDAYEVA G.B., KLYUYEVA YE.G., SAVCHENKO N.K., SHAKIROVA YU.К. Information System of Occupational Safety.
There is considered software for occupational safety. The main purpose of the information system is improving the efficiency of analyzing the situation at an enterprise ny means of automation of all the data obtained for accidents and their joint processing. The increasing of the public production efficiency and work quality is impossible without accounting the conditions and character of human activity and such unfavorable factors, as traumatism, disease rate, working ability reducing. The program interface maximally makes the work with the database easier. In the base there is contained the information of the accidents that took place at en enterprise. The work with the database is performed in such a form that the structure of the data returned is seen before its executing. All functions performed by the program will be carefully checked and tested in the process of development.
|
УДК 622.831. БЕДАРЕВ А.А., ДОЛГОНОСОВ В.Н., СТАРОСТИНА О.В. Создание цифровых моделей капитальных горных выработок пласта Т-3 на шахте «Казахстанская».
Статья посвящена разработке цифровых 3D моделей капитальных горных выработок для решения различных задач горного дела. Развитие вычислительной техники и средств компьютерного моделирования создало хорошую базу для автоматизации решения маркшейдерских задач. Для создания цифровой геологической модели используется программа Surpac и специальные прикладные программы. Моделирование реализуется на основе работы с удаленными базами данных и использования цифровых моделей объектов горной технологии. Разработана технологическая схема построения цифровой модели горной выработки. Создание цифровых 3D моделей горных выработок и объектов горной технологии направлено на обеспечение эффективной и безопасной эксплуатации месторождений.
|
ӘОЖ 622.831. БЕДАРЕВ А.А., ДОЛГОНОСОВ В.Н., СТАРОСТИНА О.В. «Қазақстан» шахтасында Т-3 қаттың күрделі кен қазбаларының цифрлық модельдерін жасау.
Мақала тау-кен ісінің әр түрлі міндеттерін шешу үшін күрделі тау-кен қазбаларының цифрлық 3D моделін әзірлеуге арналған. Есептеуіш техниканы және компьютерлік модельдеу құралдарын дамыту маркшейдерлік міндеттерді шешуді автоматтандыруға арналған жақсы базаны құрайды. Цифрлық геологиялық модельдерді жасау үшін Surpac бағдарламасы және арнайы қолданбалы бағдарламалар пайдаланылады. Модельдеу тау-кен технологиясы объектілерінің цифрлық модельдерін пайдалану және деректердің жойылған базасымен жұмыс істеу негізінде іске асырылады. Тау-кен қазбаларының цифрлық модельдерін құрудың технологиялық сұлбасы әзірленді. Тау-кен технологиясы объектілерінің және тау қазбаларының цифрлық 3D моделін жасау кен орындарды тиімді және қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз етуге бағытталған.
|
UDC 622.831. BEDAREV А.А., DOLGONOSSOV V.N., STAROSTINA O.V. Developing Digital Models of Capital Mining Workings of Т-3 Seam at «Kazakhstanskaya» Mine.
There is considered the development of digital 3D models of capital mining workings for solving various mining problems. The development of computers and means of computer modeling made a good base for automated solution of surveying problems. For the development of a digital geological model there is used Surpac program and special applied programs. Modeling is realized based on working with remote databases and using digital models of mining technology objects. There has been developed a technological scheme of building a digital model of a mining working. Developing digital 3D models of mining workings and mining technology objects us aimed for ensuring efficient and safe operation of deposits.
|
УДК 622.271. МОЗЕР Д.В., ТОЛЕУБЕКОВА Ж.З., САТБЕРГЕНОВА А.К. Союз маркшейдеров Казахстана принят в международный союз.
В Царском зале Уральского государственного горного университета с 10 по 13 сентября 2012 года состоялось 40-е заседание Президиума Международного общества по маркшейдерскому делу (ISM), на котором собрались представители научных и деловых кругов в области маркшейдерского дела: из США, Норвегии, Швеции, Монголии, Великобритании, Украины, Болгарии, Германии, Чехии, Австралии, Венгрии, России, Польши, Швейцарии и Казахстана. На этом мировом форуме делегатами от Союза маркшейдеров Казахстана (СМК) были Ф.К. Низаметдинов, профессор КарГТУ, президент СМК и Д.В. Мозер, доцент КарГТУ, ученый секретарь СМК. В протоколе заседания рассмотрены вопросы, связанные с включением новых членов Президиума, где от Казахстана рассмотрена кандидатура Ф.К. Низаметдинова. В ходе обсуждения путем прямого голосования Президиум единогласно одобрил вступление Союза маркшейдеров Казахстана в Международное сообщество по маркшейдерскому делу и избрал профессора Ф.К. Низаметдинова новым членом Президиума ISM.
|
ӘОЖ 622.271. МОЗЕР Д.В., ТӨЛЕУБЕКОВА Ж.З., САТБЕРГЕНОВА А.К. Қазақстанның маркшейдерлер Одағы халықаралық одаққа қабылданды.
2012 жылдың 10-13 қыркүйегі аралығында Орал мемлекеттік тау-кен университетінің Царский залында маркшейдерлік іс бойынша Халықаралық қоғамдастық Президиумының 40-шы отырысы болып өтті (ISM), оған маркшейдерлік іс саласының ғылыми және іскер айналасындағы өкілдері жиналды: АҚШ, Норвегия, Швеция, Монғолия, Ұлыбритания, Украина, Болгария, Германия, Чехия, Австралия, Венгрия, Ресей, Польша, Швейцария және Қазақстаннан. Бұл әлемдік форумда Қазақстанның маркшейдерлер Одағының делегаттары ҚМО президенті, ҚарМТУ-дың профессоры Ф.К. Низаметдинов және ҚМО ғылыми хатшысы, ҚарМТУ-дың доценті Д.В. Мозер болды. Отырыс хаттамасында Қазақстаннан Президиумға жаңа мүше болып кіруіне орай Ф.К. Низаметдиновтің кандидатурасына байланысты сұрақтар қаралды.
|
UDC 622.271. МОZER D.V., ТОLEUBEKOVA ZH.Z., SATBERGENOVA А.К. The Association of Kazakhstan Surveyors is Admitted to the International Alliance.
In the Tsar hall of Ural State Mining University on September 10 to 13 Year 2012 there was held the 40th meeting of the Presidium of International Society on surveying (ISM), at which there met representatives of scientific and business circles in the file of surveying from the USA, Norway, Sweden, Mongolia, Great Britain, Ukraine, Bulgaria, Germany, Austria, Hungary, Russia, Poland, Switzerland, Kazakhstan. At this world forum the delegates from the Kazakhstan Alliance of Surveyors were F.K. Nizametdinov and D.V. Mozer from KSTU. In the minutes of the meeting there were discussed the issues connected with admitting new members of the presidium where from Kazakhstan there was considered the candidature of F.K. Nizametdinov. The presidium approved the entering the Kazakhstan Alliance of Surveyors the International Association on Surveying and elected F.K. Nizametdinov a new member of the ISM Presidium.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
