Семья indd
Р дыбысын ою екі баытта жзеге асады
жүктеу/скачать 1.23 Mb. Pdf көрінісі
|
| Р дыбысын ою екі баытта жзеге асады:
1) Тілдің ұшын жоғарғы альвеолоға көтеріп, тіл ортасынан ауа өтетіндей жол қалдыруға дағдылап, тілдің осы қалпын сақтау. Яғни, тіл тербелісінсіз, фрикативті Р дыбысымен сөйлеу; 2) Тіл тербелісін қалыптастыру. Бала тілінің қозғалысы жақсы болған жағдайда, ағылшынша Р дыбысын қойып, оны машықтандырып алу ең бір тиімді тәсілдердің бірі болып келеді. Ол үшін: - Ауызды аздап ашып, алдыңғы тістерді алшақ ұстап, - Тілдің ұшын жоғарғы тістер артындағы альвеолаға (дөңбешікке) көтеріп, - З-З-З дыбысын айтқызамыз - Фрикативті Р дыбысы пайда болады, яғни ағылшынша: dry сөзіндегі р дыбысындай естіледі - За- зо- зу – ра- ро- ру болып естіледі, тіл тербелісінсіз. Ескере кететін жайт, тілдің ұшын таңдайға тіремейміз. Тек Р дыбысында ғана тілдің ұшын көтеріп, қалған дыбыстарды түсіріп айтамыз. Егер бала Ш, Ж дыбыстарын дұрыс айта алса, фрикативті Р дыбысын жасау қиын емес. Ол үшін: - ауызды аздап, дөңгелектемей ашып, - тілдің алдыңғы шетін жоғарғы күрек тістердің қызыл иегіне жылжытып - Ж дыбысын соза айтады - Алдыңғы тістерді бір- біріне жақындатпай, Р дыбысын буындарда, сөздерде, сөз тіркестерінде машықтандырамыз. Тіл дірілін (тербелісін) алыптастыру - Ауызды аздап ашып, тілдің алдыңғы шеті күрек тіске емес жоғарғы қызыл иекке, альвеолаға тигізіп, Д-Д-Д дыбыстарын бір дем шығаруда айтқызу. - Т дыбысынан бастап айтуға да болады: тд- тдд- ддд... - Төменгі жақ қозғалмай, тіл ғана жұмыс істеуге тиіс. - Біртіндеп дауысты дыбысқа аяқтаймыз: дда- дда, дды- дды, ддда- дды- дддды... - Тербелісті бекіту үшін тр, др дыбыстарынан басталатын сөздерді айқызамыз. Механикалы тәсілді олдананда: • фрикативті Р дыбысын ұзақ айтып тұрып, • немесе тілдің ұшы жоғарғы альвеолада ды-ды-ды... айтып тұрып, • ұшы дөңгеленген зондты тілдің төменгі жағына тигізіп, оңға- солға жылдам қозғалумен тілді тербеліске келтіреміз. • Зондтың орнына сұқ саусақпен жаттығуға болады, бастапқыда баланың саусағын ұстап жасап, кейін бала өз бетінше орындайды. жүктеу/скачать 1.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|