О каугабай p65

239
жiгiт едi. ;кiнiштiсi, бџл с#здi кiмнен естiгенiн сџрамаппын.
БЏЏ-ѕа мљше болудыѓ тљбi тќуелсiздiк ћой, сондыћтан
Маћџлбек айтћан бџл ерекше жаѓалыћ менiѓ жадымда
ћатты жатталып ћалды. Ой-санамда жаѓѕырып ќлi тџр.
Димекеѓ #мiрiн зерттеп жљрген алѕашћы жылдары
Ћонаев мџражайында сол кездегi белгiлi партия
ћайраткерлерiнен «Ћонаевтыѓ жетпiсiншi жылдары
Ћазаћстанды БЏЏ-ѕа мљше ету ж#нiнде мќселе к#тергенiн
студент кезiмде естiп едiм. Сол рас па?» - деп сџраѕаным
бар. Димекеѓмен #те етене жаћын араласћан партия
ћайраткерi, соѕыс ардагерi Заманбек Батталханов Ћонаев
мџражайында отырып: «Сондай с#здiѓ шыћћаны рас» деп
мен естiген ќѓгiме т#ѓiрегiнде к#п нќрселердi айтты. Кейiн
Кремльге жиi баратын, Политбюро мќжiлiстерiндегi
сыртћы саясатћа байланысты к#терiлген мќселелердi
жаћсы бiлетiн белгiлi Партия ћайраткерi «Политбюрода
Одаћтас Республикаларды БЏЏ-ѕа мљше ету ж#нiнде
ќѓгiме болѕаны рас. Кеѓес љкiметi #зiнiѓ ќлемдiк саясатта
ыћпалын жљргiзу љшiн кезiнде осылай етудi ж#н к#рген.
Бiраћ АЋШ КСРО-даѕы одаћтас республикалар тќуелсiз
мемлекеттер емес, алдымен олар тќуелсiздiгiн алсын деп
бџѕан ћарсы болѕан едi» деп дќлелдеп айтћаны мен естiген
дербестiк ж#нiндегi ќѓгiме (БЏЏ-ѕа мљше) шындыћ екенiне
к#зiмдi жеткiздi.
Политбюрода осындай ќѓгiме шыћћанда КОКП
Политбюро мљшесi Ћонаев алдымен Ћазаћстанды БЏЏ-ѕа
мљше етудiѓ жолы мен амалын ойлаѕан ѕой. Ћандай жол -
ол жаѕы жџмбаћ. Жалпы халыћћа жария емес бџл мќселе
ж#нiнде Димекеѓ #зiне етене жаћын, сенiмдi партия
ћызметкерлерiне айтћан жќне олармен кеѓескен к#рiнедi.
;йткенi Партияныѓ сыртћы саясатында бџл мќселе ћџпияѕа
саналса керек. Республиканыѓ БЏЏ-ѕа мљше болуы ж#нiндегi
#те жария емес ћџпия – с#здiѓ Алматыѕа ћалай желдей есiп
жеткенiне кљнi бљгiнге дейiн ћайранмын. «Сыбырлаѕанды
ћџдай естiмей ме?» деп атам ћазаћ ћалай дќл тауып айтћан.
Ол кезде БЏЏ-ѕа Беларуссия мен Украина мљше
болатын. Мiне, сондыћтан Ћџдай #зi сќтiн салып, Одаћтас
Республикалардыѓ осы беделдi Халыћаралыћ џйымѕа
мљше болуы ж#нiнде с#з шыћћанда Димекеѓнiѓ бiрiншi
болып, Ћазаћстанды мљшелiкке #ткiзудiѓ жолын ойлауы
Ћонаевтыѓ дербестiктi армандаѕан џлт перзентi екенiн
дќлелдейдi.

240
Сексенiншi жылдардыѓ басында Димекеѓ сенiм артћан
iзбасары, ћылшылдаѕан жас, болашаћ сайыпћыран
Нџрсџлтан Назарбаевпен терiскей аймаћты аралайды.
Џшаћ iшiнде келе жатып, «жерiмiз ћандай кеѓ, #залдына
дербес ел болсаћ ћой» деген с#здi ћџлаѕына сыбырлап
айтып, мџны тiсiѓнен шыѕарма деп Димекеѓ тљбi –
Тќуелсiздiктi меѓзейдi. Димекеѓнiѓ Тќуелсiздiктi
армандаѕан «лепес-с#зi» Нџрекеѓнiѓ џстазы жайында
аѕынан жарылѕан естелiгiнде айырыћша айтылады.
Димекеѓ туралы ќѓгiме болѕанда шын сенiмдi серiгi,
iзбасары Нџрекеѓе ишараттап айтћан ќлгi с#зiн жаттап
алѕандар данаѕа Тќѓiр сездiрген арман-ниеттi еске тљсiрiп,
iзгi мџраттарын Ћџдай ћолдаѕан Ћонаев пен Назарбаевты
ћатар џлыћтап, ћазiр Тќуелсiздiгiмiз ж#нiнде тебiренедi.
Тќуелсiздiк жарияланѕан (1991ж) кљннiѓ ертенiнде мен
ћазiргi Республика алаѓына бiрiншi болып келгендердiѓ бiрi
болдым. Олжас Сљлейменовтыѓ: «Тќуелсiздiгiмiздi бiрiншi
болып Тљркия таныды» деген с#зi ќлi есiмде. Џран, ќѓгiме,
небiр жалынды с#здер с#йленiп, т#ѓiректе дабыр-дљбiр
болып, мiнберде шешендер суырып салып, айтып жатћанда
топтыѓ iшiнде аса сабырлы, тџѓѕиыћ ойда тџрѕан Нџрекеѓдi
жаћыннан к#рдiм. Тќуелсiздiктiѓ алѕашћы кљнi сол саѕатта,
сол сќтте Нџрекеѓ не ойлап тџрды екен? «Тљбiнде
Тќуелсiздiгiмiздi Тќѓiрiм баянды ет» деп Жаратћаннан
тiлеген болар. ;йткенi алда басты бќйгеге тiгетiн, жанды
шљберекке байлайтын жќне тќуекел ететiн iстер к#п едi.

жүктеу/скачать 0.78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: